Balkanların bağrından gelip İzmir, İstanbul, Bursa gibi güzel şehirlerimize yerleşen Makedonya göçmenlerinin mutfak kültürleri kendi içlerinde hala devam etmektedir.
Savaş döneminde ve sonrasında balkanlarda ve yurda dönünce Anadolu'da tutunmaya çalışan göçmenlerin, ellerinde bulunan temel besinlerle yani süt, buğday, darı, bakliyat ve bir kaç çeşit sebzeyle yaptığı, hala keyifle yedikleri ve tercih ettikleri o lezzetler.
Kahvaltıların vazgeçilmezi Ayvar, kırmızı biberlerin közlenip, kabuklarının soyulup, kıyma makinesinden geçirilerek saatlerce kaynatılmasından sonra oluşan muhteşem bir lezzet.
Elbette sadece Makedon göçmenlerine has bir tat değil, Bulgaristan göçmenleri de içine közlenmiş patlıcan ekleyerek Lutanisa adını verdikleri benzer bir lezzet oluşturmuş. 😋
Darı unundan yapılan Maznisa, yanında kuru fasulye yemeğiyle akşam sofralarının vazgeçilmezidir. Özellikle bahar bayramı anlamına gelen Letnik'te, her yıl mart ayının ortalarında akşam yemeklerinde bir gelenek olarak hala tercih edilir.😊
Pita, Makedon göçmenlerinin dilinde börek anlamına gelir. Cevizli ve pırasalı çeşitleri vardır.😍
Bayram sabahları kahvaltı masalarının vazgeçilmezi olan Koranik, yapımı oldukça emek isteyen bir yugoslav böreğidir. Hazırlanan hamur iki avuç arasına sığacak büyüklükte yuvarlaklar haline getirilir. Her bir parça oklavayla yirmi santim çapında açılır ve yağlanan beş parça üst üste konur. Bu beşliler tekrar açılır bu kez incecik olana dek. Saçta pişirilen büyük parçalar bir tepsinin içine yırtılarak yayılır ve içine dövülmüş ceviz atılır. Tepsinin altı ve üstü büyük açılmış yufkalarla kapatılır, fırınlanır.😍
Yalancı maznisa da denilen Kinata Maznisa, hazırlanan böreğin parça parça edilip, küçük parçalara ayrılarak en son yağlanmasıyla oluşan bir lezzet. Kinata göçmen dilinde 'yırtık pırtık' anlamına gelmektedir.
Büryan her mutfakta farklı bir isim almaktadır. Fırında iri tavuk parçalarıyla yapılan pilav, Makedonya göçmenleri dilinde Büryan adını almıştır.😉
Süt, yumurta ve şekerle yapılan dünyanın en kolay ve bir o kadar da lezzetli tatlısı. Hatta en eskiler bunu ineğin ilk sütüyle yapmayı tercih ederlermiş.😊
Darı tanelerinin kaynatılıp daha sonra toz şekerle karıştırılmasıyla oluşan lezzetin göçmen sofrasında adı Çenka'dır. Yokluk zamanlarında 'tatlı bir şeyler' olayını böyle çözen göçmenlere bir alkış.😋
Kalan bayat ekmekleri de değerlendirmeyi ihmal etmemiş Makedonya göçmenleri. Papara aslında çok da basit ve bilinen bir lezzet. Ev yapımı yoğurdun içine bayat ekmek doğranarak yapılan Papara, eski emektar Makedonya göçmeni kadınlarının çocukları için oluşturduğu bir öğün.
Bir önceki akşamdan kalmış biraz kuru fasulye yemeği varsa, Makedon kadınları bunu layığıyla değerlendirir. Kat kat yufka arasına kalan yemek eklenir ve fırında mis gibi bir börek sofraya konmak üzere hazır bekler.😉
Şimdiki gibi zengin alışveriş imkanının olmadığı, savaştan çıkmış bir milletin evinde ne varsa onunla oluşturduğu bir başka lezzet; sıcak süt, şeker ve ekmek kombinasyonu.😊
Tıpkı Koranik gibi kat kat yapılan, saç üzerine dökülerek, bol emek verilen bir börek çeşidi daha. Cevizli cevizli. 😋
Eskiden böyle çeşit çeşit makarna yoktu. Makedon göçmenleri yılda bir kez birkaç hane toplanır, hamurlar açılır, sonra açılan hamur katlanır ve bıçakla ince ince kesilir. Evin az kullanılan odalarına temiz çarşaflar yayılır ve o kesilen yufkalar, kuruması için bir hafta bekletilir. Hazır olduğunda kaplara konulur ve akşam yemeklerinde tıpkı makarna gibi pişirilir.😋
Sütlü şekerli ekmek göçmen değildim ama çok yerdim :)