Hepimizin aklında bir sorudur: 'Acaba hayvanlar depremi önceden hissediyor mu?'
Bakalım bu öngörüyle ilgili neler söylenmiş, nasıl araştırmalar yapılmış?
Hepimizin aklında bir sorudur: 'Acaba hayvanlar depremi önceden hissediyor mu?'
Bakalım bu öngörüyle ilgili neler söylenmiş, nasıl araştırmalar yapılmış?
Örneğin MÖ. 373 yılında Yunanistan’daki Helice depreminden birkaç gün önce fareler, yılanlar ve gelinciklerin şehri terk ettiği gözlendi.
Ancak hayvanlar depremi önceden hissetseler bile bilimsel açıdan kanıtlanmış bulgulara sahip değiliz.
Sismologların ise tam olarak ne zaman deprem olacağını bilmelerinin hiçbir yolu yoktur.
1970’lerde USGS’de hayvanların depremi önceden tahmin etmesiyle ilgili birkaç çalışma yapıldı; ancak somut bir sonuç elde edilemediği için bu teori daha fazla araştırılmadı.
Bu örneklerden biri, 1975’te meydana gelen 7.3 büyüklüğündeki depremden günler önce Çinli yetkililerin Haicheng şehrinden 1 milyon kişinin acil uzaklaştırılma çağrısı.
Böylece şehrin çok küçük bir kısmı yaralandı ya da öldü. Ancak şehir boşaltılmasaydı, ölümlerin ve yaralanmaların 150.000’i aşacağı tahmin ediliyor.
Yine de Çinliler hayvan davranışlarını deprem tahmini için bir yardımcı olarak kullanmaya devam ettiler.
Sheldrake, insanların evcil hayvanlarında tuhaf davranışlar sezerlerse arayabilecekleri bir telefon hattı ya da yazabilecekleri bir web sitesi tasarlamayı öneriyor ve bu tarz bir proje için çok geç kalındığını söylüyor.
Ona göre böyle bir proje, geniş çaplı halk katılımını ve araştırmasını destekleyecek ve çok eğlenceli olacak. Bu araştırmayı geride tutan şeyin ise para değil, dogmatizm ve dar fikirlilik olduğunu düşünüyor.
Hiç unutmuyorum. Bi sabaha karşı muhabbet kuşum boncuk birden çığlıklar atıp kendini kafesin tellerine vurmaya başladı. Kafese bir şey oldu yada kuşa bir hayvan falan saldırıdı diye düşündüm. Öyle çıldırmış, öyle bi çırpınıyo ki o minicik bedeniyle askıdaki kafes bi sağa bi sola sallanıyo. Kafesin üzerindeki örtüyü kaldırdım tüylerini kabartmış, göz bebekleri küçülmüş bi tuhaf olmuş hayvan. Ne oldu bu hayvana derken vitrin hafif hafif zangırdamaya başladı ufak bi deprem oldu. Deprem dindi ve boncuk tamamen sakinleşip normale döndü boynunu geri kıvırıp uykusuna geri döndü. Artık yer kabuğundan gelen bir sesi mi duyuyorlar, deprem öncesi yayılan bi gazın kokusunu mu alıyorlar bilmiyorum ama var böyle bir şey. Hayvanlar hissediyor. Hatta belki biz bile hissediyoruzdur. Deprem olduktan sonra kendinizi bi gözden geçirin deprem öncesi size normal gelmeyen bi durum bi his yaşadınız mı. Bi koku, tuhaf bi başa ağrısı, kulaklarda basınç, garip bi huzursuzluk gibi şeyler...
Bilimsel olarak kanıtlanamıyorsa mutlaka yanlıştır öyle mi? Hayvanların bizden daha hassas duyuları olduğu bi gerçek. Bazı tehlikleri de bizden önce hissedebilirler. Bu konuda bi uyarıcı olarak hayvanlardan yardım alınabilir. Bence siz yine de etrafınızdaki hayvanlarda bi tuhaflık fark ederseniz bunu dikkate alın. "Ama bilimsel olarak kanıtlanmamış" diyip oturmayın. Dincinin yobazına alıştık da bilimcinin yobazı hiç çekilmiyo.
En mantıklısı böcek hareketleri izlenebilir çünkü deprem olacağı zaman böcekler bulundukları yerlerden çıkıp kaçışmaya başlıyorlar. Bilim adamları bu konunun böcekli kısmına yönelirse daha iyi olur kesinlikle. Hayvanlar aslında bunu hissediyor derken 6.his gibi değil elbette. Kulakları bizden daha hassas ve daha iyi işitiyor, yerin seslerini duyuyorlar. Ama tabii apartmanın 6. katındaki bir kediyle 1. kattaki kedinin duyduğu değişebilir. Köpeğim depremi hissettiğinde yani işittiğinde önceden olmasını ihtimal olarak görmüyor zaten olacağını bildiği için huysuzlanıyor, o gün hiç durmuyordu. Örneğin yarasalar çok sıcak havalarda çok alçaktan uçuyorlar toplu halde. Bunlarda incelenebilir deprem için.