Özgür Akın Yazio: Geleceğin En Popüler Meslekleri

Teknolojinin son yıllarda göstermiş olduğu hızlı gelişim, toplumsal yaşamda farklı dinamiklerin oluşumunu da beraberinde getiriyor. Pek çok farklı ihtiyaca çözüm üreten bu dinamikler ve teknolojinin baş döndürücü hızı toplumsal yaşamda yeni kavramlar ve dahası yeni iş alanları oluşturuyor. Bu yazımda hepsi olmasa da bilim ve teknolojide yaşanan gelişmeler sonucunda tanıştığımız ve çok yakın bir zamanda hayatımızda yer alacak yeni mesleklere değineceğim.

İnsanlık tarihine bakıldığında geçmiş tüm zamanlara kıyasla son 100 yılda yaşanan teknolojik gelişimin çok daha fazla olduğu bilinen bir gerçek. Bilimden sağlığa, finanstan çevreye tüm toplumsal yaşamın değişim ve dönüşüm yaşamasını sağlayan teknoloji büyük bir hızla gelişmeye ve ilerlemeye devam ederken beraberinde getirdiği dijitalleşme ile de yeni mesleklerin oluşmasını sağlıyor. Geleceğin meslekleri olarak nitelendirilen bu kavramların bazıları daha önce duyulmuş olsa da yakın geçmişte pek çoğu bilinmiyordu.

Beş Duyu Reklam Tasarımcısı

Çok yakın bir gelecekte, birçok nesne ya da ürün uzak olsa bile çağrışımlar aracılığıyla deneyimlenebilecek. Hatta bu deneyimleme yapay zeka sayesinde koku alabilme, duyma ve hissetme duylarına hitap ederek eşyaların veya nesnelerin içerisinde olma, onu kullanabilme hissi ile daha da güçlendirilecek. Önümüzdeki süreçte adını sıkça duyacağımız ve yapay zekaların kullanılacağı bu gelişmiş teknoloji ile gerçekleştirilecek çalışmalar geleceğin reklam dünyasına da yön verecek.

3D Üretim Mühendisi

Gelişen teknoloji üretim süreçlerinde değişim yaşanmasını ve yeni nesil üretim araçlarının kullanılmasıyla verimliliğin de artmasını sağlıyor. Son zamanlarda birçok sektörde kullanılmaya başlanan 3 boyutlu yazıcı teknolojisi gıda ve sağlık başta olmak üzere birçok alanda değişimler yaşatacak. Bu yazıcıların gelecekte kullanım alanlarının yaygınlaşmasıyla ve ayrıca üretimin bireyselleşmesinin de etkisiyle yine bu yazıcıların üretim, yönetim ve denetim aşamalarında 3D üretim mühendislerine fazlasıyla ihtiyaç duyulacak.

Yapay Zeka ve Robotik Mühendisi

Makine öğrenmesi ve veri bilimi ile doğrudan ilişkili olan yapay zeka alanında son yıllarda önemli gelişmeler yaşandı. Teknolojide yaşanan gelişmeler yapay zeka çalışmalarını daha ileri bir seviyeye getirirken görüntü işleme ve tanıma, ses teknolojileri ve siber güvenlik gibi birçok alanda da değişimlerin yaşanmasını sağladı. Bu durum yeni iş kollarının oluşmasın sağlarken özellikle robotik teknolojiler alanında yapılan çalışmaları artırdı. Dolayısıyla donanımlı ve bu alanda görev alarak çalışmalar yapacak mühendislere ihtiyaç oluştu. Yakın gelecekte bilgisi ve alana hakimiyeti ile yapay zeka ve robotik teknolojiler alanında çalışacak mühendislere talep daha da artacak.

Sanal Gerçeklik Programlayıcısı

Günümüzde pek çok alanda kullanılan sanal gerçek uygulamaları gelecekte daha da yaygınlaşacak. İnsanların duyularının kullanıldığı, hareket ve tepkilerine göre şekillendirilen sanal ortamlar gelecekte iş dünyası, eğlence ve oyun sektörü başta olmak üzere birçok alanda kullanılacak. Eğitim biçimini de değiştirecek olan sanal gerçeklik uygulamaları programlayıcılığı dikkat çeken meslekler arasında.

Dijital Dedektif

Geleceğin meslekleri arasında belki de kulağa en ilginç geleni dijital dedektiflik olabilir. Büyük bir dijital dönüşüm sürecindeyiz ve hızla dijitalleşen dünyada siber suçların da sıkça işlenir olmasından dolayı bu alanda güvenliğin sağlanması konusu oldukça önemli hale geldi. Özellikle veri güvenliğini sağlama, bilgi işleme ve yönetme konuları insanların faaliyetlerini sağlıklı bir şekilde devam ettirebilmeleri için kritik öneme sahip. Dolayısıyla hem kurumlar hem de bireysel anlamda insanlar sanal dünyada özellikle güvenlik konularında karşılaştıkları sorunların çözüme ulaştırılması için özel eğitimler almış ve bu alanda uzmanlaşmış dijital dedektiflere ihtiyaç duyacak.

Giyilebilir Teknoloji Tasarımcısı

Giyilebilir teknolojiler denildiğinde akla ilk gelenler günümüzde de artık birçok insanın kullandığı ve günlük yaşamın ayrılmaz bir parçası haline gelen akıllı saatler, bileklikler ve akıllı gözlükler olur. Fakat çeşitli vücut sensörleri ve takı eşyaları ile elektronik giyim eşyaları da bu grupta değerlendirilebilir. Son teknolojiler kullanılarak günümüzde üretilen hemen her ürün artık “akıllı” olarak değerlendiriliyor. İnsanlar tarafından tıpkı bir aksesuar gibi kullanılan bu teknolojik ürünler temelde bluetooth ve gps gibi teknolojilerden yararlanır. Günlük hayatta topladıkları verileri insanların kullandığı akıllı telefonlara iletmeleri ve telefonlarla eşzamanlı çalışabiliyor olmalarıyla insan hayatına büyük kolaylıklar ve konfor sunan bu teknolojilerin tasarım ve üretimini sağlamak geleceğin popüler meslekleri arasında değerlendiriliyor.

IoT (Nesnelerin İnterneti) Güvenlik ve Bakım Uzmanı

Aklınıza gelebilecek hemen her nesnenin internete bağlanarak diğer cihazlarla iletişim halinde olması olarak tanımlayacağımız IoT yani “Nesnelerin İnterneti” kavramını son yıllarda sıkça duyuyoruz. Öyle ki bu nesneler; cep telefonlarından tutun da akıllı evlerinizdeki klimalardan çamaşır makinelerine, aydınlatma sistemlerinden giyilebilir teknoloji ürünlerine kadar aklınıza gelebilecek daha pek çok ürün olabilir. Peki birbiriyle bağlantılı olan bu nesne veya cihazlarla ilgili teknik olarak bir sorun yaşadığınızda ne yapacağınızı biliyor musunuz? İşte bu noktada IoT bakım ve güvenlik uzmanları devreye girecek. Son yıllarda büyük bir hızla yaşanan teknolojik gelişmeler doğrultusunda çok yakın gelecekte birbirleriyle bağlantılı nesnelerin sayısının 50 milyardan fazla olacağı değerlendiriliyor. Bu rakamın büyüklüğü göz önünde bulundurulduğunda IoT bakım ve güvenlik uzmanlarına olan talep de artacak.

Blockchain Geliştiricisi

Son dönemlerde adını sıkça duyduğumuz ve tüm dünyada ilgi gören ve ayrıca Amerika, Güney Kore, Hollanda, Danimarka ile İngiltere’de para birimi olarak kabul edilen Blockchain teknolojisi, şifrelenmiş işlem takibi yapan bir veri tabanıdır. Gelecekte hayatımızda büyük bir yer edinecek Blockchain’in daha şimdiden tüm dünyayı değiştirecek bir teknoloji olduğu yönünde yorumlar yapılıyor. Farklı programlama dillerini etkin bir şekilde kullanabilmeyi gerektiren ve çok önemli bir iş sahası olacak Blockchain geliştiriciliği, geleceğin en popüler iş alanlarından biri olarak dikkat çekiyor.

Bilişim Hukuku Uzmanı

Hukuk ve elbette toplum hayatını düzenlemek için oluşturulan yasalar insanlık için olmazsa olmazlardandır. Fakat hemen her alanda yasalara aykırı hareket ederek toplum düzenini bozmaya yönelik fiillerin işlendiğini görüyoruz. Teknolojinin getirdiği dijitalleşme insan hayatını birçok yönden kolaylaştırırken maalesef bu fiillerin dijital ortamlarda da yapıldığını artık hepimiz biliyoruz. Öyle ki kişisel bilgilerin çalınması, dolandırıcılık, sanal şiddet gibi suçların işlendiği dijital dünyada kişilerin hukukunu korumak ve yaşanılan sorunlara çözüm sunmak adına bilişim hukuku uzmanları önemli bir misyona sahip olacak.

Veri Bilimcisi

Karmaşık sorunları çözüme ulaştırmak adına elde bulunan verileri bir değer oluşturacak bilgiye dönüştürmeyi amaçlayan veri bilimi, değer elde etmek üzere bilimsel yöntemler, çeşitli algoritmalar ve farklı sistemler kullanan disiplinler arası bir alandır. Veri bilimci ise elindeki veriyi matematik, istatistik, bilgisayar bilimi gibi pek çok araç aracılığıyla betimleyerek çıkarımlar yapabilen, öngörüsel ve önleyici modellemeler yapabilen kişiler olarak tanımlanabilir. Verileri sınıflayan ve analizler yapan veri bilimciler elde ettikleri çıkarımlarla bünyesinde bulundukları kurum veya şirketlere değer üretirler. Profesyonel bir veri bilimci matematik, istatistik, makine öğrenmesi, programlama gibi pek çok alanda donanım sahibi olmalıdır.

Alternatif Enerji Uzmanı

Son yıllarda en çok konuşulan konuların başında alternatif enerji üretimi gelmekte. Hızla artan Dünya nüfusuna paralel olarak azalan enerji kaynakları insanları alternatif enerji kaynakları üretmeye ve bu konuda çalışmalar yapmaya zorunlu kılmış durumda. Mevcut kaynakların azalıyor olması özellikle rüzgar ve güneş enerjisi gibi sürdürülebilir kaynaklara olan önemi artırsa da bu kaynaklar gerekli yatırımların yapılamamış olması nedeniyle henüz toplam ihtiyacı karşılayacak konumda değil. Şimdilerde adını duymaya başladığımız ve gelecekte daha da sık duyacağımız akıllı yaşam alanları da kullanılacak enerji kaynağı açısından büyük önem taşıyor. Bu doğrultuda insanların yaşam alanlarında kullanılacak enerji kaynaklarının seçimi ve bu kaynakların doğru kullanılmasında alternatif enerji uzmanları görev alacak.

Çöp Mühendisi

Buraya kadar bahsettiğimiz meslekler içerisinde belki de en sıra dışı olanı çöp mühendisliği olarak değerlendirilebilir. Dünya nüfusunun ve buna bağlı olarak tüketimin de artması beraberinde büyük sorunları da getirmekte. Bu sorunların başında ise atık konusu geliyor. Her yıl tüm dünyada 2 milyar tonu aşkın atık oluşuyor. Gelecekte bu rakam daha da yukarılara ulaşacak. Dolayısıyla atıkların planlı bir şekilde yönetilmesi ve geri kazanılması gerekiyor. İşte bu noktada çöp mühendisliği kavramı ortaya çıkıyor. Çöp mühendisleri; atıkların oluştuğu andan itibaren ayrıştırılarak sınıflandırılması ve çevreye zarar vermesini önleyecek şekilde sürdürülebilir ve yenilenebilir olarak geri kazandırılması konularında gerekli donanıma ve teknik bilgiye sahip kişileri tanımlıyor. Bu meslek şu an başta Avrupa ülkeleri olmak üzere birçok ülkede bilinmekte ve kabul görmekte ki hatta Cambridge ve Stanford gibi dünyaca ünlü üniversitelerde bu alanda uzman yetiştirecek programlar

açılmaya başladı.

Saydığımız tüm bu meslekler çok yakın zamanda hayatımızda yer almaya başlayacak. Bunların dışında daha pek çok meslek var ama bazıları hayal dahi edilmedi.

Her geçen gün hızla ilerleyen teknoloji toplumsal hayattan iş ve özel yaşamımıza kadar birçok değişikliği beraberinde getiriyor ki bu değişikliklerin hemen hepsi insan hayatına yeni konfor alanları ekliyor. Hemen her gün yeni bir bilimsel gelişmenin, yeni bir teknolojinin haberini aldığımız günümüzde daha önce duymadığımız yeni kavramlarla tanışıyoruz. Bu yenilikler daha önceden hayatımızda var olan birçok şeyi değiştirirken bazılarının ise yok olmasına neden oluyor. Geçmişe bakıldığında pek çok mesleğin kaybolduğunu ve onların yerini başka mesleklerin aldığını görebiliyoruz. Eskiden var olan ama günümüzde varlıklarını yitirmiş meslekleri bir düşünün. Kalaycılık, nalbantlık, hasır işlemeciliği ya da hallaçlık. Gelişen teknoloji ve makineleşmenin getirisiyle birçoğunun ismi çoktan unutuldu bile. Şimdilerde ancak ya büyüklerimizden dinliyoruz ya da kitaplardan okuyabiliyoruz o mesleklerin varlığını. Şu an mevcut olan mesleklerin bazıları da tıpkı diğerleri gibi gelecekte unutulacak ve her alanda olduğu gibi teknolojinin getirdiği değişim onları da etkileyecek.

Değişim devam ediyor

Burada değinmemiz gereken bir nokta var ki o da geleceğin mesleklerinin geleneksel ya da mevcut mesleklere kıyasla daha fazla bilgi ve donanım gerektirmesidir. Günümüzden kısa bir süre önce teknolojilik uygulamalar ve akıllı olarak tabir edilen yeni nesil teknolojik ürünler hayatımızda bu denli yer edinmemişti. Hızla gelişen teknoloji iş yaşamından sosyal hayata hemen her alanda etkisini göstermeye başladı ve insanların bu sürece uyum sağlamaları artık bir zorunluluk halinde geldi. Bilgi teknolojileri, akıllı nesneler, bilişim, yapay zeka ve yüksek teknolojili uygulamalar konusunda gelecekte çok daha büyük gelişmeler yaşanacak. Dolayısıyla bu popüler meslekleri icra edecek kişilerin gerekli eğitimleri alarak mesleki açıdan donanımlı hale gelmeleri önem taşımakta. Burada gelecek nesilleri her bakımdan yeterli ve donanımlı bir şekilde eğitmek ve yönlendirebilmek adına ebeveynlere büyük görev düşüyor. Dünyanın büyük bir hızla kültürel, ekonomik, sosyal, bilimsel ve teknolojik değişimler yaşadığı günümüzde geleceğin mesleklerinin neler olacağını bilmek sağlıklı bir gelecek öngörüsünde bulunmaktan geçiyor ki bu durum çocuklarımız için doğru bir kariyer planlaması yapılabilmesine de etki ediyor.

İnsanlığın ulaştığı son noktada bilim ve teknolojide yaşanan gelişmeler geçmişte uygulanan birçok meslek ve iş alanını ya yok etmiş ya da dönüşüme uğratarak günümüz koşullarına uyum sağlayacak şekilde yeniden dizayn edilmesini sağlamıştır. Geleceğin inşasının da bilim ve teknolojiden bağımsız yapılamayacağı aşikar. Bu doğrultuda günümüzde yaşanan teknolojik gelişmeler gelecekte oluşacak yeni meslekleri de doğrudan etkileyecek.

Günümüzde toplumları yönetmek bilgiyi yönetmektir. Bilgiyi yönetmek de ancak teknoloji ile mümkündür.