Hürriyet gazetesi yazarı Abdulkadir Selvi, AKP'nin hazırladığı başkanlık sistemiyle ilgili Anayasa değişikliği teklifinin 'denge ve denetleme' ayağını yazdı. Buna göre başkan, Meclis’in çıkardığı yasayı veto edebilecek. Veto edilen yasa tekrar çıkarılmak istenildiğinde nitelikli çoğunluk aranacak. Bakanlar, başkan tarafından atanacak ve haklarında gensoru da verilemeyecek. Başkan suç işlediği kanaatine varılırsa başkan dörtte üç çoğunlukla Yüce Divan’a sevk edilebilecek.
Hürriyet gazetesi yazarı Abdulkadir Selvi, bugünkü (14.11.2016) köşe yazısında bir süre önce Başbakan Binali Yıldırım ve MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli arasındaki görüşmeden sonra sürecin başladığı başkanlık sisteminin 'denge ve denetleme' ayağını yazdı.
Selvi’nin yazısında en dikkat çeken bölüm burası.
Abdulkadir Selvi’nin belirttiğine göre başkan siyasi sorumluluktan dolayı değil, cezai sorumluluktan dolayı yargılanabilecek. AK Parti’nin Anayasa Uzlaşma Komisyonu’na sunduğu teklifin bir benzeri getiriliyor.
'Başkan hakkında, kişisel ya da göreviyle ilgili bir suç işlediği iddiasıyla TBMM üye tam sayısının en az üçte ikisinin vereceği önerge ile soruşturma açılması istenebilir. Yüce Divan’a sevk kararı ancak üye tam sayısının dörtte üç çoğunluğunun gizli oyuyla alınır.'
'Başkan 550 üyeden oluşan bugünkü Parlamento’da 367 milletvekilinin oyuyla suçlanabilecek. Kabul edilirse soruşturma komisyonu kurulacak.' diye devam eden Selvi, salt çoğunlukla mı, nitelikli çoğunlukla mı kabul edileceği konusunda burada bir açıklık olduğunu aktarıyor.
2 ay süreyle görev yapacak olan komisyon, 15 kişiden oluşacak ve her parti gücü oranında üye verecek. Başkanın suç işlediği kanaatine varılırsa, dörtte üç oy oranıyla Yüce Divan’a sevk edilecek. Bu sayı 413 milletvekiline tekabül ediyor. Yüce Divan görevini yine Anayasa Mahkemesi görecek. Yüce Divan suçlu bulduğu takdirde başkanlığı düşecek ve cezaevine girecek.
Bu sorunun cevabı hayır. Kalan süreyi başkan yardımcısı tamamlayacak.
'Karşılıklı seçim ilkesi getirildiği için başkan hapse girdiği takdirde seçimlere gidilse, milletvekili seçimine de gidilmesi gerekeceği için buna gerek duyulmadı' diyor Abdulkadir Selvi ve şöyle devam ediyor:
Karşılıklı fesih yetkisi getiriliyor. Fesih durumunda başkan ve Meclis aynı tarihte seçimlere gidecek.
Başkanın çıkardığı kararnamenin iptali için iktidar ve anamuhalefet müracaat edebilecek.
Kendi yürütme alanıyla ilgili olarak kararname çıkarabilecek. Meclis aynı konuda yasa çıkarırsa başkanın kararnamesi düşecek.
Selvi, teklifin 'denetim' ayağına ilişkin şöyle demiş:
Mevcut durumda Meclis, hükümetten gelen kanun tasarılarını yasalaştırıyor. Başkanlık sisteminde bakanların Meclis’e kanun tasarısı sevk etme yetkisi olmayacak.
Milletvekilleri, hükümetten gelen tasarıyı değiştirirsem nasıl değerlendirilir kaygısını taşımayacak.
Meclis komisyonları daha aktif olacak. TBMM, yasama faaliyetine odaklanacak.
Amerikan sisteminde Meclis onayı gerekiyor ama bizde düşünülmüyor.
Abdulkadir Selvi yazısını şöyle noktalamış:
'Koalisyonların sona erdiği, istikrarın esas alındığı yeni bir döneme geçilecek. Tabii demokrasinin olmazsa olmaz şartı olan hesap sorabilirlik de önemli.'
Kısaca Başkan ile Meclis aynı fikirdeyse her şey başkanın insiyatifinde yürüyecek. Başkan he rşeyi kontrol edecek. Ama bir gün meclis değişirse ya da es kaza meclise karşı bir başkan gelirse tam bir kaos ortamı olacak çünkü aykırı bir meclis başkanı suçlayacak, başkan hapse bile girse başkan yardımcısı aynı mentaliteyle devam edecek vs. Araba sürmek için bile sınav yapılıp ehliyet verilirken, dünyadan bir haber halkın, devletin tüm yetkilerini teslim etmesi için birini seçmesi istenecek. Başkanlık yerine tam aksine kurumların özerkleşmesi, cumhurbaşkanının yetkilerinin kısıtlanması ve seçim barajı saçmalığının kaldırılması lazım
Şimdi mevcut sistemde de zaten üstü kapalı bir şekilde de olsa, bunların hepsine sahip cumhurbaşkanı. Son madde konusunda çok bilgili değilim sadece ama bu kadar tantanayı zaten elinde olan (Dolaylı da olsa) yetkiler için yaptığını düşünmüyorum..
Benzin 4.82, dolar 3.30. Başkanlık gelince bokunuza yumurta kırar yersiniz artık.