Türkiye genelinde soğuk hava dalgası etkisini artırırken, halk takviminde karakış olarak anılan zemheri dönemi gündeme geldi. Meteoroloji verileri, sıcaklıklarda sert düşüşler ve sisli günlerin artacağına işaret ediyor. Özellikle Marmara, İç Anadolu ve Doğu bölgelerinde kış şartları daha hissedilir hale geliyor. Kar yağışı beklentisi ve don riski, zemheri kavramını yeniden öne çıkardı.
Peki zemheri soğukları ne anlama geliyor ve hangi tarihleri kapsıyor?
Zemheri soğukları, halk takvimine göre kış mevsiminin en sert dönemini ifade ediyor. 22 Aralık ile 30 Ocak arasındaki yaklaşık 40 günlük süreç, dondurucu soğuklar ve ani sıcaklık değişimleriyle biliniyor. Halk arasında kara kış ya da erbain adıyla da anılan zemheri, kar yağışı ve don olaylarının sık yaşandığı zaman dilimi olarak kabul ediliyor.
Sıcaklıkların kısa süre içinde ciddi oranda düşmesi, özellikle hastalık riskini artırıyor. Gündüz saatlerinde nispeten ılıman seyreden hava, gece saatlerinde don seviyelerine kadar gerileyebiliyor.
Zemheri kelimesi Arapça kış anlamındaki 'zem' ve Farsça uğultu anlamına gelen 'harir' sözcüklerinden türetilmiş kabul ediliyor. Türkçede kara kış anlamında kullanılan ifade, tarih boyunca sert ve zorlu hava şartlarını tanımlamak amacıyla tercih edildi.
Halk arasında kabul edilen takvime göre zemheri soğukları 22 Aralık tarihinde başlıyor ve 30 Ocak’ta sona eriyor. Sonbahar ile kış geçişinin en sert yaşandığı dönem olarak tanımlanan süreçte, özellikle iç ve yüksek kesimlerde soğuk hava dalgaları daha belirgin hale geliyor.
Meteorolojik verilerle halk takviminin örtüştüğü dönem, don, sis ve kar yağışı riskinin arttığı günleri kapsıyor.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü kaynaklarından derlenen verilere göre zemheri soğukları 22 Aralık itibarıyla etkisini göstermeye başlayacak. 17-22 Aralık tarihleri arasında yoğun sis, pus ve kuvvetli soğuk hava dalgası yurt genelinde hissedilecek.
Ayın son günlerine doğru Marmara Bölgesi başta olmak üzere kuzey ve kuzeybatı yönlerden gelen yeni soğuk hava kütlesi, yağış ihtimalini artıracak. Karadeniz ve İç Anadolu’da kar geçişleri daha sık görülürken, İstanbul için kar ihtimali 2026 yılının ilk günlerine işaret ediyor.
Zemheri dönemi halk takvimine göre yaklaşık 40 gün sürüyor. 22 Aralık’ta başlayan süreç, 30 Ocak tarihinde sona eriyor. Bazı yörelerde süre 45 gün olarak kabul edilse de genel kabul gören zaman aralığı 40 gün olarak öne çıkıyor.
Karakış olarak adlandırılan zemheri dönemi, aralık ayının son günleri ile ocak ayının tamamını kapsıyor. Aralık ayının 22’sinden itibaren başlayan süreç, ocak ayının sonuna kadar devam ediyor.