Cesur, sadık ve onurlu. Orta Çağ dönemindeki ideal bir şövalyenin özellikleri böyle tanımlanabilirdi…. Yüzyıllar boyunca hem saygınlık kazandıran hem de herkesin gözünde ayrı bir yere sahip olan şövalyelik, 12. Yüzyılın sonlarına doğru ortaya çıktı Orta Çağ edebiyatı ve folkloru sayesinde popüler hale getirildi. Buyurun, Orta Çağ şövalyeleri ve hayatları hakkında az bilinen 10 gerçeği beraber inceleyelim!
Bunların hepsi binlerce yıldır okuduğumuz, prensesi kurtaran centilmen, cesur ve sadık adam profilinden geliyor. Gelin görün ki, şövalyelik bu modern ve biraz da gerçek dışı kalan bu profilden oldukça farklı bir şeydi. Her şeyden önce tüm şövalyelerin her durumda ve her an belirli bir şekilde davranmasını sağlayan kurallar ve beklentiler içeren etik bir koddu! Şövalyelik neydi, nasıl bir şeydi diye merak edenler için şövalyeler ve yaşadıkları hayat hakkındaki 10 ilginç gerçeği araştırdık!
Tüm şövalyeler tarafından kesinlikle takip edilmesi gereken kurallar listesi diye herhangi bir şey yoktu. Zaman içerisinde gittikçe popülerleşen ve idealize edilen bir şey haline geldi ve onlardan ne beklendiği ve nelere uymaları gerektiği yazılıp çizilmemişti ama herkes tarafından bilinirdi.
Roland Destanı’nda bahsedilen şövalye yeminleri şu şekildeydi:
Tanrı’dan ve kilisesinden korkun.
Lorda yiğitlik ve inançla hizmet edin.
Zayıf ve savunmasız olanları koruyun.
Onurunuz için ve zafer kazanmak için yaşayın.
Kadınların onuruna saygı gösterin.
- Gautier, 1882 yılında yazdığı La Chevalerie adlı kitabında şövalyeliğin on emrini şöyle özetlemişti:
· Kilisenin öğretilerine inanın ve tüm talimatlarına uyun.
· Kiliseyi daima savunun.
· Zayıflara ve savunmasızlara saygı duyun ve onları koruyun.
· Düşmanlarınızdan asla korkmayın.
· Ülkenizi sevin.
· Kafirlerle savaşmaktan asla çekinmeyin ve onlara merhamet göstermeyin.
· Tanrı’nın kanunlarıyla çelişmediği sürece tüm feodal görevlerinizi yerine getirin.
· Asla yalan söylemeyin ve sözünüzden dönmeyin.
· Daima cömert olun.
· Kötülüğe ve haksızlığa her zaman baş kaldırın.
Orta Çağ döneminde şövalyelerin çoğu en iyi savaşçılar olarak öne çıkıyordu. Şövalyeler, en iyi atlara, en iyi silahlara, sofistike zırhlara ve yüksek düzeyde eğitim seviyelerine sahip olurdu çünkü ülkenin en varlıklı ailelerinden geliyorlardı ve hepsi asilzadeydi.
Şövalyeler, zaten zengin ailelerin çocukları olduğu için gerçekten bir şövalye olduklarında kendilerini en iyi atlar, zırhlar ve silahlarla donatabiliyorlardı. Ama şövalye olmak öyle kolay bir şey değildi. Onlar için eğitim, 7 yaşındayken yani daha küçücük birer çocukken başlıyordu ve gerçekten hazır olmaları tam 14 yıllarını alıyordu.
Rekabet, şövalyelere daha eğitimlerinin ilk gününden itibaren işlenirdi ve katılmak zorunda oldukları kanlı turnuvalar da rekabet ortamını sağlayan en önemli şeydi. Şövalye turnuvaları soylu kültürün bir parçasıydı ve herkesin izlemeye can attığı, seyircili bir aktiviteydi.
Şövalyelere öldürme yetkisi veren bir koruma protokolü vardı. Bu protokoller sayesinde, şövalyeler herhangi bir savaş sırasında veya harici başka bir durumda birini öldürdüğünde ortaya çıkabilecek yasal işlemlerin hepsinden muaf tutuluyordu.
“Yeşil salatalardan ve çiğ meyvelerden sakının çünkü sizi ciddi şekilde hasta edebilir” cümlesi Orta Çağ’da yaşasaydınız sık sık duyacağınız bir cümle olurdu. Tahminlerimize göre o dönemlerde biri veya birkaç kişi gerçekten zehirli bir ot veya mantar yediği için böyle bir düşünce çıktı ortaya… Üstelik o zaman et, epey pahalı bir şeydi ve buna rağmen sebze meyve yerine domuz eti tüketiliyordu. Ama tabii ki şövalyelik yüksek bir sosyal statü kazandırdığı için, şövalyeler her gün sığır, koyun veya kuzu etini peynirle beraber tüketebiliyordu.
Tüm o şan, şöhret, yüksek statü, güzel yemekler ve türlü türlü muafiyetlere rağmen şövalyeler geceleri “Şöyle mis gibi yayılıp uyuyayım!” diyemiyorlardı. Vardiyalı olarak uyuyabildikleri bir sistem vardı. Sürekli olarak nöbet tutulması ve etrafın kolaçan edilmesi gerekiyordu.
Orta Çağ’da insan vücudu ve hastalıklar hala anlaşılmaya çalışılan bir şey olduğundan, insanlar hastalıklara karşı çok daha savunmasız, hastalandıklarında ise çok çaresizdi. Dolayısıyla, şövalyelerin ortalama yaşam süresinin 30 yıl olması normal karşılanabilir. Yine de hayat tarzları, yani çok az ve düzensiz uyudukları, hiç meyve sebze tüketmedikleri ve gereğinden çok daha fazla et tükettikleri düşünüldüğünde kendilerine çok da iyi baktıkları söylenemez!