Yüzyıllardır Adından Söz Ettiren ve Bir Zenginlik Göstergesi Olan Porselen Neden Bu Kadar Pahalı?

Çini ya da diğer yaygın adıyla porselen, çıkış yerinden ve tarihinden bu yana dayanıklılığını ve ününü koruyor. Desenleriyle ve modernleşen dünyada da kendine yer edinmesiyle de göz doldurmaya devam ediyor. 

Peki bu ün ve dayanıklılık nereden geliyor diye merak ediyorsanız içeriğimize geçelim...🙌

1400'lerde Avrupalılar porseleni keşfettiler ancak nasıl yapıldığını henüz öğrenememişlerdi. Bu değerli materyal; narin, zarif ve yarı saydam olarak tanımlandı ancak aynı zamanda yüksek dayanıklılığa sahip ve neredeyse geçirimsizdi.

2014 yılında Çin porselenleri dünya açık artırma rekorunun sahibi 36 milyon dolarlık fiyat etiketi ile 'Meiyintang Tavuk Kasesi', hiçbir zaman içinden yemek yiyebileceğiniz bir kase değildir diye düşünüyoruz :)

Kaseyi satan müzayede evi Sotheby's'e göre, porselen 'kalitenin zirvede olduğu ve miktarların en düşük seviyede olduğu Chenghua hükümdarlığı sırasında' (1465-87) yapıldı.

Peki porseleni bu kadar özel kılan ve diğer seramiklerden ayıran nedir?

İtalyan Seramik Derneği olan 'Confindustria Ceramica'nın başkanı Giovanni Savorani'ye göre; kil, kum ve feldispat gibi doğal malzemelerin bir kombinasyonundan yapılan porselen, üretim süreci nedeniyle oldukça dayanıklı olma özelliğine sahip bir seramik malzeme türüdür.

Porselen, seramiğin bir alt kümesidir. Her ikisi de kilden yapılır ve fırında pişirilir ancak porselenin yapıldığı killerin yoğunluğu daha yüksektir ve daha yüksek sıcaklıkta, daha uzun süre pişirilir. Kullanılan hammaddeler ve yüksek sıcaklıklar da gözenekliliği belirleyip dayanıklılık sağlar.

Çini ve porselen aynı ürün için birbirinin yerine kullanılan isimlerdir. Porselenin yapıldığı yeri belirtmek için 'Çin' terimi kullanılmıştır. 

İngiltere'de ise ek bir bileşenle, 'kemik çini' ile yapılır. Porselen şirketi Noritake'ye göre İngilizler, çiftlik hayvanlarından elde edilen öğütülmüş kemik külünü seramiklerini güçlendirmek ve ona süt beyazı bir renk vermek için kullanırlar. Daha düşük sıcaklıklarda pişirilir, bu nedenle yapılması daha kolaydır ancak güçlü değildir.

2000 yıl önce 'Tang' hanedanlığı döneminde (618 - 907) Çin'de ortaya çıkan porselen, Batı'daki Yuan hanedanlığı zamanına (1279 - 1368) kadar gelişmemiştir.

The New Yorker'a göre kaşif Marco Polo, hazineleri arasına küçük gri-yeşil bir kavanoz aldığında 14. yüzyılda porseleni Avrupa'ya tanıttı. Deniz kabuğunun İtalyan takma adı olan 'porcellana' adını verdi.

16. yüzyıldan sonra ticaret yolları kurulduğunda, Çin'de yapılan porselen için Avrupa pazarı başladı. Yüzyıllar boyunca, bu değerli malzemeyi üretmek Avrupalılar için hala mümkün değildi. 

Tarifi çözemediler ve yumurta kabuğundan yeraltı sularına kadar her şeyi içerdiğini veya 30-40 yıl elementlere maruz bırakılarak yapıldığını düşündüler.

18. yüzyılda, bir simyacı olan Johann Friedrich Böttger, formülü geliştirdi ve Christie's'e göre Almanya'da Meissen fabrikasını kurdu. 1770'lerde İngiltere, Cornwall'da kaolin bulundu, bu yüzden İngilizler de porselen üretmeye başladı.

Tang hanedanı tarafından çay fincanları, tabaklar ve heykeller için kullanılan porselen, günümüzde ise bu dekoratif uygulamaların çok ötesine geçti. Öyle ki, dayanıklı porselen karolar zeminleri, duvarları ve bina dış cephelerini kaplamakta.

Kuyumculuk ve laboratuvar ekipmanları için de kullanılabilen porselenden, lavabo, küvet ve klozet gibi banyo eşyalarında bile yararlanılıyor artık.

Duravit ABD'nin başkanı ve CEO'su Timothy Schroeder' göre porselen:

'Üretim ve yaşam döngüsünde sürdürülebilir doğal bir malzemedir. Çok dayanıklıdır ve günümüz yaşam tarzı için daha hijyenik ve sağlıklıdır.'

Porseleni tercih etmek için başka sebepler olduğunu da ekliyor:

  • Doğal hammaddelerden yapılmış

  • Temizlemesi kolay

  • Küf ve bakteri üremesine karşı dayanıklı

  • Suya dayanıklı

  • Neme eğilimli alanlar için iyi

  • Uçucu organik bileşikler gibi zararlı maddeler yaymaz

  • Geri dönüştürülebilir ve yeniden kullanılabilir

Peki nasıl yapılıyor bu gösterişli ve kullanışlı porselenler?

Savorani, porselen kesme işleminin karonun kalınlığına bağlı olduğunu açıklıyor. Bir bıçakla ince porselen kesmek mümkündür, ancak daha kalın porselen (10 milimetre ve daha fazlası), basınçlı su ile kesen bir kesme cihazı kullanımını gerektirir.

Ancak porseleni kesmek zor olabilir ve kenarların ufalanmasına veya yanmasına neden olabilir.

Savorani'ye göre porselen karo oluşturmanın iki yolu vardır. Küçük boyutlardaki  karolar için şekil özel kalıplarla oluşturulur. Daha büyük boyutlarda ise şekillerin oluşturulmasına izin veren, seramik tozu tabakasını sürekli olarak presleyen bir sistem vardır.

Porselen satın almak istiyorsanız (Meiyintang Tavuk Kasesi kadar olmasa da :)) yüksek miktarda bir fatura bekleyebilirsiniz.

Çünkü porselen karo, seramik karodan %60'a kadar daha pahalıya mal olabilir. Ve sert bir yüzeyi olan porselen karo, tipik olarak profesyonel kullanım ve kurulum gerektirir.

Ancak diğer malzemelerle karşılaştırıldığında porselenin estetik ve teknik artılarını hesaba kattığınızda da gösterişli ve çok değerli olduğu da aşikar!

Bu içeriklerimize de bakabilirsiniz:👇

'Fizyolojik Topraklama' Yöntemi Olarak Eklem Kütletirken Çıkan Acayip Seslerin Sebepleri Nedir?
Yüzyıllardır Yemek Yenebilen Dünyanın En Eski Tarihi Restoranları
Üç Yaşında Görme Yetisini Kaybeden ve Mors Alfabesiyle Milyonlarca İnsana Umut Olan Louis Braille'ın Hikayesi

Popüler İçerikler

Gazeteci Özlem Gürses TSK Hakkındaki İfadeleri Nedeniyle Gözaltına Alındı
Berfu ve Eser Yenenler'in 3. Kez O Ses Yılbaşı'na Katılmaları Tepki Topladı
Kızılcık Şerbeti'nin Görkem'i Özge Özacar'dan Pembe'nin Osmanlı Tokadına Yanıt