Yürüyen merdivenlerde adım attığınız her an farkında olmasanız da birçok güvenlik önlemiyle çevrilisiniz. Bunlardan biri de metal basamakların üzerinde yer alan ve dikkatli gözlerden kaçmayan oluklu yüzeyler. İlk bakışta sadece tasarım detayı gibi görünse de bu olukların varlığı aslında hayati bir güvenlik gerekçesine dayanıyor.
Gelin bakalım...
The Vertical Transportation Handbook kitabında George R. Strakosch, bu olukların yumuşak tabanlı ayakkabıların merdiven aralıklarına sıkışmasını önlemek amacıyla tasarlandığını belirtiyor. Özellikle ayağınızı basamağın iç kısmına, yani yükselen kısmına yaslayarak durduğunuzda, bu oluklar sayesinde ayakkabınızın ucu basamak arasına çekilmiyor.
Bu tasarım sayesinde basamaklar yukarı çıkarken birleşip düz bir yüzeye dönüştüğünde, arada neredeyse boşluk kalmıyor. Böylece yalnızca ayakkabılar değil, rüzgarla sürüklenen bir poşet ya da gevşek bir etek ucu da sisteme kapılıp gitmiyor.
Yürüyen merdivenin en üst ve en alt kısmında bulunan, tarak gibi metal dişlerden oluşan parçalar 'comb plate' yani tarak plakası olarak adlandırılıyor. Bu donanım, hareketli basamaklar düz zemine karışırken araya yabancı cisimlerin girmesini engelliyor. Yani aslında oluklarla aynı görevi tamamlayıcı olarak sürdürüyorlar.
Mesela elinizdeki plastik poşet yere düşse, bu tarak sistemi onu içine çekmeden kenara atıyor. Elbette çöp kutusuna fırlatamıyor ama en azından mekanizmanın içine girmesini engelliyor. Böylece sistemin bozulması ya da durması önlenmiş oluyor.
Düz bir merdivende su birikebilirken, yürüyen merdivendeki oluklu yapı sayesinde sıvılar yüzeyde kalmıyor. Bu da yağmurlu bir günde yürüyen merdivenlerin klasik merdivenlerden daha güvenli olmasını sağlıyor. Kaymayı azaltan bu sistem, özellikle açık alandaki merdivenlerde ciddi fark yaratıyor.
Sene bilmem kaç. Küçüğüz daha. Ya Galeria'dayız ya da Capitol'de kardeşimle yürüyen merdivenlerde çıkarken hadi yarışalım dedim. Dememle birlikte kardeşim fırladı ama sen ayağının ucunu merdivenin dibine dayamasın mı? Hal böyle olunca fırlamasıyla AHHH etmesi bir oldu. Kata çıktık ama yürümesi ne mümkün seke seke ah uh ediyor. Pantolonun paçasını yukarı kaldırdım çorabını biraz indirdim. İndirdiğim gibi ne göreyim O olukların çıkıntılı ucu var ya? Ayak bileğini yarmış, içeride kemiği gözüküyor. Tabi hiç çaktırmadım ama aynı görüntüyü o da gördü, gördüğü gibi başladı UVAAAAAAA diye ağlayıp kemiğim gözüküyor değil mi demeye. Sıs mıs demeye kalmadan annemler geldi yanımıza. Anne şuna bir bakar mısını dememle birlikte kardeşimi bir kaptı koşa koşa avm'nin doktoruna. Doktor şöyle bir baktı yaraya, direkt yürüyen merdivenlerde oldu değil mi dedi ve altı dikiş.