Yurt dışında bir ambulans gördüğünüzde dikkatinizi mavi yıldız sembolü çekmiş olabilir. İlk bakışta sade bir tasarım gibi dursa da bu işaretin oldukça derin bir anlamı var. 'Star of Life' yani 'Hayat Yıldızı' olarak bilinen bu sembol, dünya genelinde acil tıp hizmetlerinin ortak dili haline gelmiş durumda.
Altı koldan oluşan bu yıldız, Emergency Medical Services (EMS) yani acil tıp hizmetlerinin uluslararası sembolü. 1970’lerden itibaren dünya genelinde kabul gören bu simge, ambulansların ve sağlık personelinin acil müdahale için yetkin olduğunu gösteriyor.
Amerika Birleşik Devletleri Ulaştırma Bakanlığı tarafından belirlenen bu sembol, kısa sürede birçok ülkenin acil yardım sisteminde de kullanılmaya başlandı. Bugün bir ambulansta bu yıldızı görmek, o aracın uluslararası acil yardım standartlarına uygun olduğunu gösteriyor.
Hayat Yıldızı’nın altı kolu, acil yardım zincirinin altı temel aşamasını simgeliyor: Olayın fark edilmesi, yardım çağrısı, olay yerine ulaşma, olay yerinde müdahale, nakil sırasında bakım ve hastaneye transfer.
Bu altı aşama, bir hayat kurtarma sürecinin eksiksiz tamamlanması gerektiğini anlatıyor. Yıldızın ortasındaki yılanlı asa ise tıbbın simgesi olarak kabul ediliyor. Bu sembol, Antik Yunan’da şifanın tanrısı Asklepios’un asasından geliyor. Yılan, yenilenmeyi ve yaşam döngüsünü temsil ederken asa, bilgelik ve iyileşme gücünü simgeliyor.
O dönemde Amerikan Tıp Birliği (AMA), tıbbi kimlik kartlarında kullanılmak üzere benzer bir yıldız sembolü tasarlamıştı. Bu sembol, ciddi rahatsızlıkları olan bireylerin kolayca tanınmasını sağlıyordu. Ancak kısa sürede tıp dünyasının evrensel işareti haline geldi.
1966’da ABD’de kabul edilen 'Highway Safety Act' yasasıyla acil tıp hizmetleri resmi olarak düzenlendi. Bu süreçte sembol yeniden tasarlanarak 'Hayat Yıldızı' adını aldı. 1977’de NHTSA tarafından tescillendi ve ambulanslarda kullanılmaya başlandı.
Bugün bu mavi yıldız, Türkiye de dahil olmak üzere birçok ülkede ambulansların üzerinde yer alıyor.
Kızıl haç değil mavi. E ?