Geçtiğimiz günlerde sosyal medyada viral olan, haber sitelerinde ve hatta gazetelerde kendine yer bulmuş bazı haberler gerçeği yansıtmıyor ancak ilk etapta hepimiz bunun tersi olduğunu düşündük. Gelin Eylül'ün son haftasında gündemimizi meşgul eden bu haberler neymiş ve işin aslı nasılmış hep birlikte öğrenelim.
Kaynak: Teyit.org
Sonuç: YANLIŞ
Hindistan’da yaşanan toplu inek ölümlerin nedeni yumrulu deri hastalığı (lumpy skin disease) adlı viral enfeksiyon.
Sosyal medyada yayılan görüntüler Rajasthan ve Gujarat eyaletlerindeki viral enfeksiyondan ölen ineklere ait.
Toplu inek ölümleri ile ilgili ilk video 30 Temmuz 2022’de Hint gazeteci Kaushik Kanthecha tarafından yayınlanmış.
Amerika Birleşik Devletleri Tarım Bakanlığı Dış Tarım Servisi’nin resmi web sitesinde Gujarat Eyaletinin çeşitli bölgelerinde sığırlarda yumru deri hastalığı salgını olduğunu bildiriliyor.
İneklerin aşı yapıldıktan sonra aniden öldüğüne dair herhangi bir bilgiye ulaşılamıyor.
Sonuç: SONUÇLANDIRILAMADI
Sosyal medyada paylaşılan video, kaçak tuvalet yapılarının yıkıldığını gösteriyor.
Kaçak tuvalet yapılarının yıkımı esnasında peribacalarına zarar gelmediği söylenebilir, ancak bölgedeki diğer doğal ya da kültürel varlıklara zarar gelip gelmediği üzerine bir çıkarımda bulunmak mümkün değil.
Teyit, doğrudan peribacalarının yıkıldığına kanıt olabilecek bir görüntüye ulaşamadı.
Yol projesine dair belgelere de açık kaynaklar üzerinden ulaşılamıyor.
Teyit’in ulaştığı Ortahisar Belediyesi, Kapadokya Alan Başkanlığı ve Nevşehir Belediyesi, yeni inşa edilen yolun proje detaylarını paylaşmadı.
Güncel sit alanı haritalarında yeni ve eski yolun sit alanı sınırları içerisinde yer aldığı görülüyor.
Yeni inşa edilen yolun tam güzergahı çevrimiçi haritalarda henüz işaretli değil.
Yeni yol inşaatı henüz gündemde değilken de bazı yerel yöneticiler peribacalarının yeterince korunmadığı konusunda eleştirilerini dile getiriyordu.
Sonuç: YANLIŞ
Video birden fazla klip birleştirilerek oluşturulmuş, tek bir kadını göstermiyor.
Videoyu ilk paylaşan İranlı gazeteci ve aktivist Masih Alinejad bu videoyu Amini’nin son anları olduğunu söyleyerek paylaşmamış.
Alinejad’ın videoyu paylaşma amacı, İran’daki kadınların yaşadığı durumu ortaya sermek.
Videodaki klipler, 2019, 2020, 2021 ve 2022 yıllarından.
Video, 2017 yılında Britanya Birleşik Büyük Locası’nın Royal Albert Hall’da yaptığı kutlamayı gösteriyor.
2017'de Prens Charles’ın törene katıldığına dair bir bilgi yok.
Sonuç: YANLIŞ
Video, Mart 2020’de kaydedilmiş ve güncel değil.
Video görevlilerin sınır bölgesindeki devriyesini gösteriyor
Sonuç: YANLIŞ
Video Orient News adlı medya kuruluşunun haberini gösteriyor.
Videodaki görüntüler güncel değil.
Videonun ilk kısmındaki görüntüler 2015 yılından ve Slovenya-Hırvatistan sınırındaki bir mülteci göçüne ait.
Görüntüler Ekim 2015'te The Guardian’ın Youtube hesabından paylaşılmış.
Aynı iddia başka görsellerle de dolaşıma sokulmuş.