Uzun yol seyahatlerinde meydana gelen kazaların çoğu yol hipnozu durumundan kaynaklanıyor. İlk kez 1921 yılında bir makalede kullanılan yol hipnozu, sürücünün araba kullanırken yolda bir noktaya kitlenmesi ve transa geçmesi olarak tanımlanıyor. Sürücü girdiği trans sebebiyle ciddi kazalar meydana gelebiliyor. Ancak yol hipnozunu engellemek için çeşitli yöntemler bulunuyor. Peki yol hipnozu nedir, nasıl engellenir? İşte yol hipnozu olmamak için yapılması gerekenler.
Son zamanlarda sıklıkla duyduğumuz bir kavram olan yol hipnozu, ilk defa 1982 yılında bir makalede bilimsel olarak açıklanmıştır. Yol hipnozu araç sürücüsünün yolda bir noktaya kilitlenmesini ve bir çeşit transa geçmesi olarak tanımlanıyor.
Yol hipnozuyla ilgili bilimsel araştırmalar yıllar geçtikçe hız kazanmış ve 1929 yılında Walter Mitty ''Gözler açıkken uyumak'' olarak tanımlamıştır. Meydana gelen kazalar ise zamanla bu kavram ile açıklanmaya başlamıştır.
G. W. Williams, 1963 yılında yol hipnozunu ''otoban hipnozu'' olarak kullanmıştır. Ernest Hilgard ise bu kavramı ''farklı bir farkındalık hali” tanımlamıştır.
Yol hipnozu sürücünün, gözleri açık haldeyken yarı uyku halinde olması durumudur. Sürücü, araba kullanırken bilinç ve bilinçaltında farklı şeylere odaklanır ve beyinde otomatik olarak bir davranış gelişir. Araç sürücüsü yol hipnozuna girdiği zaman gözleri açık dahi yol farkındalığı azalarak duyarsızlık başlar.
Sürücü, yol hipnozuna girdiği sırada bilincin bir kısmı hipnoz altına girer. Bir kısmı ise otomatik bir şekilde işini devam ettirir. Kişi, yol hipnozu sırasında amnezi denilen bellek yitimini yaşar.
Otoyol hipnozu olarak da bilinen bu durum, birçok kazaya sebep olabilmektedir. Uzun süre araç kullanımında meydana gelen bu durum bazı yöntemlerle engellenebilir. İşte yol hipnozundan korunmak için alınması gereken önlemler:
Sürücüler, en az 5 saat uyuduktan sonra yola çıkmalı ve yola çıkmadan önce yorgun olmamalı.
Sürücü, yol sırasında ve öncesinde bol bol su tüketmesi gerekir. Eğer yeterli miktarda su içilmezse bilinç kaybına sebep olur ve yol hipnozu oluşur.
Aracın içi çok sıcak olmamalı ve sık sık sıcaklığa dikkat edilmesi gerekir. Sürücüler, araç kullanırken camları belirli aralıklarla açmalı ve havalandırmalıdır.
Sürücünün dikkati dağılıyorsa sohbet edilmemeli, hep aynı ritimde müzikler dinlenmemeli.
Uzun yolculuklarda 2 saatte bir ihtiyaç molası verilmeli.
Yol sırasında aynı noktaya odaklanmamak için yol kenarındaki ağaçlar, tabelalar, trafik levhaları takip edilmeli.