Yeni yıl hedefleri arasında “kilo vermek, diyete başlamak, spora başlamak, daha sağlıklı beslenmek” gibi maddeleri olanlar! Bu makaleyi sizin için yazdım.
Eveeet, sevgili dünyamız güneşin etrafında bir turunu daha tamamlarken, biz takvimde göreceğimiz 1 Ocak yazısının ve yıl hanesinde değişen rakamın umudunu taşımaya çoktan başladık!
Bir önceki senede olduramadıklarımızı oldurmak, hedefleyip, hayal ettiklerimize ulaşmak, belki de yaptığımız hataları telafi etmek için verilmiş yeni bir şans gibi. Sanki yeni kartlar dağıtılıyor da bu sefer daha iyi bir el gelecek gibi…
Umut insanı hayata bağlayan, var olan sıkıntıları ile baş etmesini sağlayan en güçlü duygulardan biri. Umut harika bir şey. Ama bir yandan uyuşturucu. Erteleme hastalığına tutulmuş mükemmeliyetçilerin en tatlı uyuşturucusu hem de. Umut hep olsun. Ama umuttan strateji olmayacağı bilgisi de şurada dursun!
Ve yeni yılda yepyeni umutlarla, “bu sefer olacak!” düşüncesi ile yazdığınız kilo vermeye dayalı hedeflerinizi atın çöpe gitsin!
Çünkü muhtemelen yine olmayacak! Tıpkı geçen sene olmadığı gibi.
Bunu böyle yazdığım için çok üzgünüm ama gerçekleri söylemem lazım. Hem de bilimsel ispatlı bir gerçeği söylemesem olmaz. (Yapılan araştırmaların en bilinenlerinden biri dünyaca ünlü Prof. Peter Gollwitzer’in yaptığı deney. Merak edenler araştırabilir.)
Neden olmayacağını anlatıp nasıl olacağını da paylaşacağım merak etmeyin.
Neden olmaz biliyor musunuz? Çünkü yeni yıl hedeflerinize spora başlamak, diyet yapmak filan yazdığınızda hele ki bunu bir iki eş dostla da paylaştığınızda zihniniz size küçük bir oyun oynayıp “yaptınız” zannetmenizi sağlıyor. Sosyal medya motivasyon sayfalarında görürsünüz “bir planınız varsa kendinize saklayın” filan denir hep. O planı hayata geçirmek için biraz gizli kalması gerekiyor. Siz listeye yazdınız, büyüyü bozdunuz! Geçen sene de öyle olmuştu değil mi?
Bunun nedeni şu; İnsan hayatında bir “sosyal gerçeklik” bir de “fiziksel gerçeklik” olarak tanımlanan iki durum var. İlişkiler, düşünceler, algılar, inançlar kişinin sosyal gerçekliğini oluştururken; fiziksel gerçeklik kişinin var olan hayatındaki fiziki durumunu betimliyor ve hedeflerini listesine yazıp paylaşanların fiziksel gerçekliği deneyimlemese bile yaşadığı sosyal gerçeklik ona hedefine varmış olma hazzını yaşatıyor.
Diyelim ki hedeflerinize “sağlıklı beslenme” yazdınız ve bunu birkaç yakınınızla, değilse bile aile içinde paylaştınız. Onlardan gelen (tabii ki olumlu) tepkiler, hatta sağlığınızla ilgili endişeleri varsa ilave motivasyon cümleleri sizin “sağlıklı beslenen biriymişsiniz” duygusuna kapılıp fiziken bu deneyimi yaşamanıza ihtiyaç bırakmıyor. Sağlıklı beslenen biri olmadan başarma duygusunu yaşayınca sistem bu hedefinize ulaşmanız için çaba göstermekten vazgeçiyor. Siz kendinizi sağlıksız gıdalarla beslerken bile yaşadığınız başarma duygusunun etkisinde değişiminiz ya zorlaşıyor ya da bir sonraki yıl başına kadar erteleniyor.
Yeme içme konularında hedeflerle hareket etmek, işin içinde çok derin kayıtlar ve duygular etkiler olduğu için zaten çok zor. O nedenle holistik beslenmeyi öğrenin diyorum ama buradaki örneği yeni yılda yapmayı hedeflediğiniz ne varsa ona uygulayabilirsiniz. “Spora başlayacağım” hedefiyle aldığınız kaç eşofman takımını ev kıyafeti yaptınız?
Neden olmayacağının ikinci nedeni de az önce küçük bir giriş yaptığım gibi kişinin beslenme davranışında duygu etkisinin oldukça güçlü olması. Hedefler arasında sıklıkla yer alan “kilo vermek” maddesinin genellikle gerçekleşemez olması da yine kişinin duygu dünyası hatta daha da derininde inançları ve ihtiyaçları ile alakalı. Kişinin kilo sorunu varsa bu sorunu yaratan bir nedeni mutlaka vardır. Ve o neden çözülmeden kilo vermek için yaptığı ne varsa zaten boş gidecektir. Daha önceki deneyimlerinde verilen çabanın boşa gittiği deneyimlenmişse zihin kilo verme işini gereksiz bulup mümkün olduğunca sabote edecek, erteleyecektir.
Özetle; yeni yıl kararlarınızda başlarken yazdığım hedefler varsa şimdiden olmamış bilin. Olması için yapılacaklarla da konuyu toparlayayım. Neticede bu makaleyi umudunuzu kaybettirmek için değil, doğru strateji ile yeni senenizi güzelleştirmek için yazdım.
Öncelikle; bir yeni yıl hedefler listesi yapacaksanız yeme-içme konularına hiç girmeyin derim.
Hoşunuza gitmeyen yeme davranışlarınız/alışkanlıklarınız, hayatınızda eksikliğini hissettiğiniz başa bir şeylerin dışavurumudur. Dürüstçe hayatınızda olsun istediklerinizi ve olmasın istediklerinizi listeleyin ve bu alanlarda yapabileceklerinizi değerlendirin. (Muhtemelen kariyerinizle/parayla ilgili bir mutsuzluğunuz var ya da ilişki konularında tatminsizsiniz ya da hayatınızın içinde kendinize o kadar yoksunuz ki, bütün emeğiniz başkalarına hizmet ediyor! Herkesin yaşam dinamikleri başka, sizin konunuz her ne ise kendinize açık olun.) Değişim ihtiyacı olan alanlarınızla ilgili atabileceğiniz adımları planlayın. Planı mümkün olduğunca gerçekçi ve açık olarak yapın. (Yeni bir iş arayışına girmek, kazanç kaynaklarını çoğaltmak, ilişkiler üzerine eğitim almak vs.)
Yaptığınız planı bir takvime oturtun. Burada da gerçekçi ve küçük adımlarla ilerleyen bir yol haritası çizin. Attığınız her adımı onurlandırın. Yazdığınız hedeflerin yalnızca bir yıllık değil, orta ve uzun vadede hayatınıza katkı sağlayacak hedefler olmasına özen gösterin. Eğer öyle olursa yoldan çıktığınızda geri dönmeniz kolaylaşır.
Ne istemediğinizden çok ne istediğinize odaklı kalın. Kendinizi motive etmeyi alışkanlık haline getirin.
Özellikle kilo sorunları kişinin derin inançlarından kaynaklanır. Kilolu olmaya ihtiyaç duyan yanınızı keşfedin. Güçlü olma arzunuz mu var? Kontrol ihtiyacınız mı yüksek? Yoksa koruma/korunma dürtünüz mü devrede? Derin inançları “Hafiflemenin Kutsal Kitabı”nda yazdım. İşinizi kolaylaştıracaktır. Kilo vermek istiyorsanız bunlara odaklanın. Hedefleriniz arasına yazacaksanız günlük tutmayı koyun mesela. O günkü deneyimlerinizde yaşadığınız duygularınızı fark edin. Tekrarlayan kalıplarınız varsa nasıl değiştireceğinizi öğrenin.
Yeni yıl için kağıt üzerinde kalmış hedefler yerine adımları tasarlanmış bir plan her zaman çok daha fazla işe yarar. Ama tabii hayatı bir proje gibi yaşayanlardansanız belki de sadece akışa bırakıp tadını çıkarmalısınız.
Neşe ve tatmin bulduğumuz, hayatı doya doya yaşayıp kendimizden hoşnut olduğumuz şahane bir yıl olsun.
Seneye, “Sen Kendini Gör diye Bedenin Büyür! başlıklı makalemde buluşmak üzere…
Sevgilerimle...
Bu makalede öne sürülen fikir ve yaklaşımlar tamamıyla yazarlarının özgün düşünceleridir ve Onedio'nun editöryal politikasını yansıtmayabilir. ©Onedio