Yeni Bir Telefon Aldığımızda Neden Artık Yanında Şarj ve Kulaklık Verilmiyor?

26.02.2025 - 16:28

Yeni bir telefon aldığınızda kutusunu açmanın verdiği o heyecanı bilirsiniz. Ancak son yıllarda bir şeyler eksik değil mi? Eskiden kutulardan çıkan şarj aleti ve kulaklık artık kayıplara karıştı. Peki neden? Gerçekten söylenildiği gibi çevreyi koruma amaçlı mı yoksa kullanıcıların cebini hedef alan bir strateji mi?

Şarj aletlerini kutudan çıkarma furyası nasıl başladı? Görseli — Hareketin öncüsü Apple oldu. İlk olarak 2020 yılında iPhone 12 serisiyle birlikte şarj aletlerini ve kulaklıkları kutudan kaldıran şirket, bu hamleyi 'çevresel sürdürülebilirlik' adına yaptığını duyurdu.

Ancak Apple’ın ardından Samsung, Xiaomi ve OnePlus gibi birçok marka da benzer bir karar aldı. Görseli — Peki, bu gerçekten elektronik atıkları azaltmanın bir yolu mu? Yoksa tüketicileri ekstra masrafa sokmanın yeni bir yolu mu?

Şarj aletlerinin kutudan çıkarılması gerçekten bir sorun mu?

Bazıları için bu durum pek de önemli değil. Çünkü yıllar içinde zaten birden fazla şarj adaptörü biriktirmiş durumdayız. Üstelik günümüzde çoğu telefon USB-C girişine sahip olduğundan, tek bir adaptörle birçok cihazı şarj edebiliyoruz.

Telefon üreticileri, bu kararın elektronik atıkları azaltmak ve çevreyi korumak için alındığını söylüyor.

Özellikle AB'nin Ortak Şarj Cihazı Yönergesi gibi düzenlemeler, her telefona yeni bir şarj cihazı eklenmesinin gereksiz olduğunu vurguluyor. Ancak gerçekten e-atık azalıyor mu?

Eski adaptörler yeni hızlı şarj standartlarıyla uyumlu olmayabiliyor.

Dolayısıyla kullanıcılar, yine de yeni bir şarj cihazı almak zorunda kalıyor. Sonuç olarak yeniden üretim, ambalaj, kargo ve lojistik işlemleri hala çevresel yük oluşturuyor.

Bu noktada "çevre dostu" söyleminin tam olarak gerçeği yansıtıp yansıtmadığı tartışmalı hale geliyor.

Çevreye duyarlılık konusu bir yana, bu durum kullanıcılara ek maliyet çıkardığı gerçeğini de değiştirmiyor. Telefon fiyatları zaten yüksekken, temel aksesuar olan şarj adaptörünü ayrıca almak zorunda kalmak birçok tüketici için can sıkıcı bir durum.

Üstelik markalar şarj adaptörlerini ayrı satmalarına rağmen, telefon fiyatlarını düşürmüş değiller.

Yani hem şarj cihazı için ekstra ödeme yapılıyor, hem de toplam maliyet değişmiyor. Bazı kullanıcılar için bu durum çok büyük bir problem olmasa da özellikle ilk defa akıllı telefon alacak veya eski telefonlardan geçiş yapacak kişiler için ek bir masraf anlamına geliyor.

Telefon kutularından şarj aleti ve kulaklık çıkarmamak, üreticilere maliyet avantajı sağlıyor.

Ancak bu avantajın tüketiciye yansıyan bir fiyat indirimi getirmediği ortada. Evet, elektronik atıkları azaltmak önemli bir konu ancak insanları yeni ve pahalı şarj adaptörleri almaya mecbur bırakmak gerçekten çevreci bir çözüm mü yoksa yeni bir kazanç kapısı mı?