ADEN (AA) - MUHAMMED SAMİ - Yemenli uzmanlar, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) destekli Güney Geçiş Konseyi'nin (GGK) Moskova ziyaretini, konseyin ülkedeki hedefleri doğrultusunda Moskova'nın desteğini kazanma çabası olarak değerlendirirken Rusya'nın gelişmeler karşısındaki 'tarafsız' tutumuna dikkati çekiyor.
Yemen'de 2017'de kurulan, geçici başkent Aden dahil olmak üzere güneydeki hayati bölgeler ile stratejik öneme haiz Sokotra'yı kontrolü altında tutan BAE destekli GGK ile hükümet arasında güneydeki çatışmaların sonlandırılması kapsamında ortak bir kabine kuruldu.
Riyad Anlaşması'na göre 24 bakandan oluşan ortak kabinenin 18 Aralık'ta kurulmasından birkaç ay sonra GGK Başkanı Aydarus ez-Zubeydi liderliğindeki heyet, Rusya'nın başkenti Moskova'ya gitti.
Yemenli uzmanlar, GGK heyetinin bu ziyaretini BAE destekli konseyin uluslararası düzeyde bir destek arama girişimi olabileceği şeklinde değerlendirirken Rusya'nın Yemen'deki tüm taraflara karşı mesafeli bir tutum sergilediğini kaydediyor.
- GGK'nın ayrılık vurgusu
Rusya'nın Yemen'de birlik ve istikrarı destekleyen tutumunu defalarca ifade etmesine rağmen Zubeydi, Moskova'ya ulaşmasının ardından yaptığı açıklamada Yemen'in kuzeydeki vilayetlerin ayrılmasıyla 'güney devletinin restorasyonuna' ilişkin kararlılığını vurguladı.
GGK'ya yakınlığıyla bilinen ve ziyareti büyük bir önemle takip eden bazı medya organlarında da bunun konseyin ülkenin güney-kuzey olarak ayrılması hedefi bağlamında 'diplomatik bir başarı' olduğunu belirtirken, Moskova bunu 'çalışma ziyareti' olarak nitelendirdi.
- Yemen hükümetinin ziyarete eleştirel yaklaşımı
Yemen hükümeti yetkilileri ise amacını sorguladıkları bu ziyarete muhalif bir tutumla yaklaştı.
Yemen Enformasyon Bakanlığı Müsteşarı Muhtar er-Rahbi, Twitter hesabından ziyarete ilişkin yaptığı açıklamada, 'GGK Başkanı Rusya'dan yükseliyor. Bu isyanın liderinin Riyad Anlaşmasına yönelik yeni bir ihlalidir.' ifadesini kullandı.
- Rusya'nın Yemen'deki olaylara ilişkin tutumu
Yemenli siyaset araştırmacısı Adil Duşeyle, konuya ilişkin AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, 'Rusya'nın Yemen'deki olaylara ilişkin tutumu belirsiz. Bununla birlikte Moskova, bölgede kalıcı şekilde var olma isteğine de sahip.' diye konuştu.
Nisan 2015'te Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinde oylanan, Husilerin çekilmesini ve kontrol altında tuttukları bölgelerde silahlarını bırakmalarını öngören 2216 sayılı kararda Rusya'nın çekimser oy kullandığını anımsatan Duşeyle, 'Bu, Moskova'nın Yemen topraklarında herhangi bir siyasi tarafı ya da silahlı grubu kaybetmek istemediği anlamına geliyor.' dedi.
Duşeyle buna ilaveten Rusya'nın Yemen Büyükelçisi Vladimir Deduşkin'in 'Yemen'in güneyinin ülkesi için önemli bir bölge' olduğuna ilişkin açıklamalarına işaret ederek, bu hamlelerin, Rusya'nın Yemen'in güney bölgelerine ilgisi çerçevesinde atıldığı görüşünü aktardı.
Bölgedeki uluslararası çatışmanın varlığına dikkati çeken Duşeyli, GGK'nın Rusya ziyaretinin de Çin, Rusya, ABD arasında gelecekte olabilecek uluslararası bir tırmanışta taraf bulabilme arayışı çerçevesinde değerlendirilebileceğini kaydetti.
- 'GGK, yakın gelecek için endişeli'
Yemenli siyaset yazarı Yakub el-Atvani ise GGK'nın yeni hükümette yer aldıktan sonra Riyad Anlaşmasına bağlı kalarak ilerleme kaydedeceğine ilişkin niyetini açıkladıktan sonra gerçekleştirdiği Moskova ziyaretinin hiçbir gerekçesinin olamayacağını ifade etti.
Atvani, 'GGK, yakın gelecek için endişeli, Riyad Anlaşmasının sonrasından emin değil, Suudi Arabistan'ın Yemen'in güneyindeki duruma daha fazla kayıtsız kalamayacağını, bunun da sahadaki seçeneklerini kısıtlayabileceğini hissediyor.' dedi.
- 'GGK ile hükümet arasındaki gerilim devam ediyor'
'GGK, daha fazla siyasi ve askeri manevra kabiliyeti için dış ittifaklarını genişletmeyi hedefliyor.' diyen Atvani, ayrıca şu değerlendirmelerde bulundu:
'Bu ziyaret, GGK ile hükümet arasındaki gerilimin devam ettiğini, hükümetin kurulmasındaki mutabakatın formalite olduğunu ancak temel hedeflerinin farklılık arz ettiğini gösteriyor.'
Atvani, 'Rusya'nın da Yemen konusundaki tutumu, çekinceli ve tarafsız olarak sabitlenmiş görünüyor.' dedi.
Bu durumda da Rusya'nın bir tarafı yeğleyerek diğerine yakınlaşmadan Yemenli tarafların tamamıyla ilgilenmesini gerektirdiğini dile getiren Atvani, Moskova'nın bu yaklaşımı daha önceki güncel olaylar sırasında kanıtladığını aktardı.