İsot, Türk mutfağında en çok kullanılan baharatlardan biridir. Özellikle lahmacun ve çiğ köftenin olmazsa olmazı olan isot, pul biber kadar acı değildir. Biberler ilkbaharda ekilir ve yaz aylarında mor ve kırmızı olarak büyürler. Yazın güneş gören ve güneşte kaldıkça da acılığı artan biberler toplanır ve kavrulma işleminin ardından kurutulur. Kurutulan biberler siyah rengini alır. İsotun faydaları nelerdir? İsot hangi yemeklerde kullanılır? İsot nasıl kullanılır? İşte detaylar...
Hem isot hem pul biber güneşte kurutulur. Aralarındaki fark ise güneşte bekleme süreleridir. İsot, pul bibere göre daha fazla güneşte bekletilir.
2. fark ise tatlarıdır. Kırmızı pul biber acı bir tada sahipken isot ise pul biber gibi bir acılığa sahip değildir. Ağızda tat ve aroma bırakan bir acılığı vardır.
Bu iki baharat aynı biberden elde edilse de, tat bakımından önemli farkları vardır. Özellikle gerçek Şanlıurfa isotunun en önemli özelliği, yakıcı bir acılığı olmamasıdır.
100 gram isotta 318 kalori, 56.6 gr karbonhidrat, 27.2 gr lif, 12.0 gr protein, 17.3 gr yağ bulunur. İsot, A ve C vitamini, potasyum, kalsiyum ve demir de içerir.
Afrodizyak etkisi sağlar,
Üst solunum yolu enfeksiyonlarını önler,
Kolesterolü düşürmeye yardımcıdır,
Bağışıklık sistemini güçlendirir,
Kansere karşı koruyucudur,
Krampların etkilerini hafifletmeye yardımcıdır,
Metabolizmayı hızlandırır,
Bağırsak sağlığını iyileştirir,
Kan şekerini dengelemeye yardımcıdır,
Antioksidandır,
Antibakteriyeldir,
Kan dolaşımını hızlandırır,
Sindirimi kolaylaştırır,
İdrar söktürücüdür,
Ağrı kesici özelliği vardır,
Mide asidini düzenler,
Sağlıklı kemik gelişimini destekler,
Kalp damar sağlığını korur, iyileştirmeye yardımcı olur,
Yağ yakımına yardımcı olur,
Balgam söktürücü özelliği vardır,
Cilt sağlığını destekler,
Ürik asidin vücutta birikmesini engeller.
Aşırı isot tüketiminin bir takım zararları olabilir. Bilinen en büyük yan etkisi mide ve sindirim sistemi üzerinde gerçekleşenlerdir. Mide bulantısı, tahriş, ülser şikayetinde artış gibi rahatsızlıklardan kaçınmak için aşırı tüketimden uzak durulması önerilir.
İsot baharatı için yetiştirilen isot biberinin kendine has bir acı aroması vardır.
İsot tükettiğinizde anlık bir acı hissi oluşur. Yemek yemeye devam ettiğinizde acılık ortadan kalkar.
Birçok yemeğe ilave edilen bu baharat, yemek içinde acılığını bir miktar kaybeder ve yemeklere lezzet vermektedir.