İnsanlar bir şekilde kendilerini belirlenen saatlere ayarlayabilirler ya hayvanlar ve bitkilerin durumu ne olacak? 7 saatlik farklı saat biriminde yaşadığımız jetlag’ı bile bir iki günde atlatabilir. Saat farkı sebebiyle dev bir endüstri haline gelen tarım ve hayvancılığı kendimize nasıl uyduracağız. Bazı ülkelerde yaz saati, kış saati uygulamasının yapılmamasının en önemli gerekçelerinin başında hayvanların insanların mesai saatlerine uyum gösterememeleridir.
Evet, yaz saati uygulaması yapılan ülkelerde, hayvan ürünleri verimliliğinde bir sorun oluşabileceğine dair araştırmalar mevcut.
İngiltere'de yapılan bir araştırma, yaz saati uygulamasının süt verimliliğini azalttığını ortaya koydu. Araştırmaya göre, yaz saati uygulaması, süt verimini ortalama %1,5 oranında azaltıyor. İspanya’da süt verimi kaybı yüzde 3 oranına kadar yükselebiliyor.
ABD'de yapılan bir araştırma, yaz saati uygulamasının yumurta verimliliğini azalttığını ortaya koydu. Araştırmaya göre, yaz saati uygulaması, yumurta verimini ortalama %2 oranında azaltıyor. Çin'deki yaz saati uygulamasına bağlı olarak tavukların yumurta üretimi ise %2 oranında azaldığı tespit edilmiş. ABD’deki bir araştırmada ise , yaz saati uygulamasının, sığırların yem tüketimini %2,5 oranında artırdığını ortaya koydu.
Avusturya'da yapılan bir araştırma, yaz saati uygulamasının et verimliliğini azalttığını ortaya koydu. Araştırmaya göre, yaz saati uygulaması, et verimini ortalama %3 oranında azaltıyor.
Hayvancılık konusunda böyle kısmi veriler var ama sebze ve meyve ile ilgili bir çalışmaya rastlamadım. Bu alanda da kapsamlı araştırmalar yapılması gerekiyor. Halbuki saat farkı uygulamasını tarihte ilk ortaya atan kişi, 1895 yılında Yeni Zelandalı bir böcekbilimci olan George Vernon Hudson idi.
Türkiye bir tarım ve hayvancılık ülkesi, bu konuda maalesef elimizde ciddi veriler yok. Hele insan ve hayvan sağlığı üzerine de araştırmalar yapılması gerekiyor.
Sonuç olarak, yaz saati uygulamasının hayvan ürünleri verimliliğine olumsuz bir etkisi olduğu söylenebilir. Ancak, bu etkinin büyüklüğü, uygulamanın yapıldığı ülkenin iklimine, hayvan türlerine ve diğer faktörlere bağlı olarak değişebilir.