Hayvanlar alemine bakıldığında geyiklerden çitalara, kuşlardan aslanlara kadar pek çok türün yavrularında benekler olduğu görülüyor. Hatta yetişkinlikte benek taşımayan türlerin bile bebeklik döneminde bu desenlere sahip olduğu biliniyor. Peki bu benekler neden var ve neden bazı türler büyüyünce onları kaybediyor? Bilim insanlarının cevabı oldukça ilginç.
Evrimsel biyologlara göre yavru hayvanlardaki beneklerin en önemli işlevi kamuflaj. Doğada savunmasız olan yavruların saklanması hayatta kalma ihtimallerini artırıyor. Çimenler, yaprak gölgeleri ya da ışığın süzülerek düştüğü ormanlık alanlar, benekli yavrular için doğal bir perde işlevi görüyor.
Bu yüzden geyik yavruları ya da aslan yavruları, etraftaki yapılarla uyum sağlayarak fark edilmemeyi başarıyor. Araştırmacılar bu durumun evrimsel süreçte “yakınsak evrim” adı verilen bir mekanizma ile farklı türlerde tekrar tekrar ortaya çıktığını vurguluyor.
Benekli doğan hayvanların çoğu büyüdükçe bu desenlerini kaybediyor. Aslan yavruları benekli doğarken, yetişkin olduklarında bu desenler siliniyor. Çünkü erişkinlikte saklanmak yerine başka özellikler ön plana çıkıyor.
Örneğin erkek aslanlarda benekler kaybolurken görkemli yeleler ortaya çıkıyor. Bu durum hayatta kalma stratejisinden çok üreme başarısını destekleyen bir özellik haline geliyor. Ancak çitalar gibi türler avlanma stratejilerinde gizlenmeye ihtiyaç duydukları için beneklerini ömür boyu koruyor. Bu farklılık, hayvanların doğadaki yaşam tarzlarıyla doğrudan ilişkili.
Beneklerin tek işlevi gizlenmek değil. Bazı türlerde yavruların benekleri dikkat çekmek için de kullanılıyor. Örneğin Kaliforniya kıyılarında yaşayan genç garibaldi balıkları parlak mavi beneklerle doğuyor.
Benekler, yetişkin balıklara yavru olduklarını gösteriyor ve böylece saldırıya uğrama ihtimallerini azaltıyor. Kuşlarda ise benekli yumurtalar ve yavrular yuvada gizlenmeye yardımcı oluyor.
Koca dünya şu güzelliklerin hatrına dönüyor olmalı. Tatlılığa bak delircem. Gel de inanma yaratıcıya. Hangi desinatörden çıkar bu desenler, hangi makina yapabilir bu tüyleri? Kelebeğin kanadındaki sanattan, okyanusun dibindeki türlerin şekline kadar hayranlık duyuyorum.
Tasarımcılara da desinatörlere de bedeni ve aklı yaratarak sunan Allah Teala olduğu için bu insanlardan çıkan eserlerde de en büyük övgü yine Allah'a mahsus. (Bir tasarımcı)