Teknoloji gündeminin başında yer alan bir şey ile sizlerleyiz. Metaverse! Hayatın her alanına girerek ekonomide, kişisel durumlarda, hukuki alanlarda ve eğitimde dönüşümlere neden olur. Peki, bu dönüşümler sınırlı mı yoksa metaverse tamamen hayatımızı tamamen ele geçirebilir mi? Gelin, yapay zeka bu soruyu nasıl yanıtlamış bakalım!
İlk olarak metaverse'ün ne olduğuna bakmamız gerekiyor. Yapay zeka desteği sayesinde fiziksel dünyaya çok yakın bir deneyim elde etmenize yarar. Nasıl mı? Sanal gerçeklik gözlükleri, beyin-bilgisayar ara yüzleri ile!
Geldikleri noktaya baktığımızda şaşırıyoruz. Fakat yapay zeka kusursuz çalışma için hala teknik eksiklerin olduğunu söylüyor. Enerji tüketimi, bağlantı düzeyi ve eşit erişim... Bunlara ve nicelerine baktığımız zaman teknolojinin tam olarak yeterli olmadığını görüyorum. Fakat geliştirdikçe niye olmasın?
İnsan beyni neyi 'gerçek' olarak algılar? Deneyimleyerek elde ettiği verileri gerçek olarak görür. Bu yüzden sanal ortamlarda yaşanan deneyimler hem duygusal hem de bilişsel olarak bizi etkileyebilir. Bu yüzden gerçek ile sanal arasındaki farkı anlamakta zorlanmaya başlayabiliriz.
Gerçeğin tanımı böylece değişmeye başlar. Bu da beraberinde sosyal evrimi getirmez mi?
Yapay zeka bizlere diyor ki, metaverse şimdiden dijital ekonomi ile iç içe! Sanal gayrimenkuller, sanal kıyafetler, NFT, kripto para tabanlı ticaret... Bu trendler devam ederse geleneksel ekonomik yapılar da değişim geçirmeye başlar. Tabi bu değişim beraberinde birçok süreci getirecektir. Yeni hukuki, vergi ve mülkiyet sorunları ortaya çıkacaktır. Yani değişilik olursa gerçek hayatın ekonomik yapısında ciddi etkiler olacaktır!
Metaverse'te insanlar hem fiziksel görünümlerini hem cinsiyetlerini hem de adlarını değiştirebiliyor! Sosyal ilişkiler artık yüz yüze değil, sanal ortamda gerçekleşiyor. Bu ortamda seçtikleri kimliklerle insanlar daha özgür hissetmeye başlar.
Fakat yapay zeka bu durum riskli olduğunu da belirtiyor... Gerçek ve sanal olmak üzere iki kimliğin olması karmaşaya neden olabilir. Bu yüzden psikolojik olarak olumsuz etkiler beraberinde gelebilir!
Metaverse, eğitim alanında devrim yaratacak bir güce sahip! Öğrenciler sanal sınıflarda daha canlı bir şekilde ders işleyebilir hale gelebilir. Tarih dersinde bir savaş ortamını, coğrafya dersinde haritaları, hatta biyoloji dersinde insan vücudunu canlı hale getirerek öğrenmeyi kolay hale getirebilir.
Fakat yapay zeka yine bizi uyarıyor. Öğretmen-öğrenci arasındaki etkileşimi olumsuz olarak etkileyebileceğini söylüyor. Pedagolojik dengenin korunması gerekir!
Metaverse'te suç kavramını tam olarak açıklamak mümkün değil. Fiziksel hayattaki kadar net bir tanımlama yok. Sanal mülkiyet sorunları, dijital baskılar, avatarlar arası aşırıya kaçan tartışmalar... Tüm bunlar için yeni yasalar ve etik kuralların oluşturulması gerekir. Hangi ülkenin hukuk sistemi kabul edilecek ve kim sorumlu olacak gibi bir sürü sorular içeriyor! Yani gerçek hayatta yer edinmek istiyor ise hukuki bir temelinin olması gerekir.
Bizler metaverse'te her ihtiyacımızı karşılayabiliyorsan o zaman neden gerçek dünyaya ihtiyacımız olsun? Dışarı çıkma, yüz yüze sohbetler, fiziksel aktiviteler iyice azalır. Fakat insan biyolojisi hala gerçek hayata bağlı olur. Neden mi? Yemek yemeye, dokunmaya ve hareket etmeye ihtiyacımız var. Bunların gerçekleşmesi için de fiziksel dünya olmalı! Bazı şeylerin sanal dünyada alternatifi olsa da tamamen yerine geçme gibi bir durumdan bahsedemeyiz
Artık kültürel olarak farklılıklar eriyebilir. Değerler, diller, gelenekler... Hepsi metaverse'ün içinde kaybolabilir. Fakat bunun yanında kültürel birikimlerin aktarımı daha kolay olur. Toplumsal hafızanın güçlenmesi için etkili bir yol diyebiliriz. Yine de ortada fiziksel deneyim olmayacağı için gerçek kültürel etkileşimlerin yerini tutabilir mi bilemiyoruz. Bir müzeyi sanalda gezmek ne kadar etkili olabilir?