Enflasyon nasıl düşer? Peki ya faiz artışı gerçekten enflasyonu düşürüyor mu? İşte tüm bu soruları yapay zekaya sorduk, o da yanıtladı. Peki neler mi dedi? Merak edenleri hemen içeriğimize alalım!
Enflasyon nasıl düşer? Peki ya faiz artışı gerçekten enflasyonu düşürüyor mu? İşte tüm bu soruları yapay zekaya sorduk, o da yanıtladı. Peki neler mi dedi? Merak edenleri hemen içeriğimize alalım!
O da bize aslında bu sorunun yanıtının teoride net görünmesine rağmen pratikte ülkeden ülkeye değişebildiğini söyledi.
Faiz oranı yükseldiğinde kredi almak zorlaşır, borçlanma maliyeti artar. Bu da hem tüketicilerin hem işletmelerin harcamalarını azaltır. Talep azalınca fiyat artış hızı da düşer yani enflasyon yavaşlar.
Mevduat faizleri arttığında insanlar parasını bankada değerlendirmeyi tercih eder. Dolaşımdaki para azalır, tüketim hızı düşer. Aslında bu durum da fiyat baskısını hafifletir.
Faiz artışı kararının ekonomiye yansıması genellikle hemen olmaz, ortalama olarak 6-18 ay sürer. Yani bugün alınan bir kararın etkisi hemen görülmez. Bu yüzden sabır ve istikrarlı politika gerekir.
Eğer fiyatlar enerji, gıda veya döviz maliyetlerindeki artıştan kaynaklanıyorsa, faiz artışı bu tür maliyet enflasyonunu doğrudan düşürmez. Bu durumda faiz artışı büyümeyi yavaşlatır ama fiyatları hemen dizginleyemez. Bu da uzun vadede enflasyonun dengelenmemesine sebep olur.
Faiz çok yükselirse yatırımlar durur, üretim yavaşlar, işsizlik artar. Bu da ekonomiyi soğuturken toplumsal refahı olumsuz etkileyebilir. Yani doz çok önemlidir yüksek faiz, panzehir kadar zehir de olabilir. Burada doz gerçekten her şeyi belirler.
İnsanlar gelecekte enflasyonun düşeceğine inanırsa, fiyat artışları da yavaşlar. Bu yüzden faiz artışı kadar merkez bankasına güven durumu da enflasyonu belirler. Hatta bu güven enflasyonda temel faktördür. Güven yoksa, faiz tek başına işe yaramaz.
Yüksek faiz, yatırımcının bu ülkeye para getirmek karlı şeklinde düşünmesini sağlar. Dolar ve euro girişleri arttıkça döviz kuru istikrar kazanır; bu da ithalat maliyetlerini azaltarak enflasyonu dolaylı yoldan düşürür.
Faiz artışı, enflasyonla mücadelede etkili bir araç olsa bile tek başına yeterli değildir. Bunun yanı sıra mali disiplin, üretim artışı, kur istikrarı ve güven politikası olmadan kalıcı sonuç vermez. Yani faiz çözümün bir parçasıdır ama tek başına reçetesi değildir.