Yakın zamanda pek çok büyük şirket konkordato talebinde bulundu. Son olarak mücevher firması olan Gilan'ın konkordato istemi ile yeniden ekonomi gündeminde hareketlilik yaşandı. Kısa bir süre önce de ünlü ayakkabı markası Hotiç talepte bulunmuştu. İflas erteleme KHK nedeniyle yasak olduğu için şirketler Ticaret Mahkemeleri aracılığıyla konkordato talebinde bulunuyor.
Peki konkordato nedir? Şirketler neden talepte bulunur ve süreç nasıl işler?
İflas anlaşması olarak da adlandırılan konkordato, batık durumda yer alan, mali akışı sıkışan veya borçlarını ödeyemeyecek durumda olan şirketlerin, yeniden bir yapılandırmayla alacakları ile yaptıkları anlaşmaya verilen addır.
10 alacaklı varsa en az altı alacaklı konkordato teklifine evet demeli, bu altısının alacağı toplam alacak tutarının 2/3’ünden fazla olmalıdır.
Borçlunun ödemeyi teklif ettiği meblağın borçlunun kaynakları ile orantılı olması, teminattan açıkça vazgeçmeyen alacaklılar varsa, onlara da yeterli teminat gösterilmesi zorunludur. Bu koşullar yerine getirilirse, iflas edecek borçlu iflastan kurtulur ve faaliyetine devam eder.
Bu anlamda konkordato, alacaklıların da menfaatine. Keza konkordato halinde borçlunun mal varlığını azaltıcı işlemler yapması da İcra ve İflas Kanunu’nca yasaklanmıştır.
Bu nedenle de şirketler genellikle küçülme yoluna gidiyor ve mal varlıklarının bir kısmını elden çıkarabiliyor. Yakın zamanda konkordato talebinde bulunan firmalar mal varlıklarının bir kısmını nakit karşılığında sattı.
Borçlarını ödeyemeyecek durumda olan şirket mahkemeye giderek talepte bulunuyor ve mahkeme projeyi uygun bulursa, şirkete uzman atayarak incelemeye başlıyor. Konkordato süresi sonunda proje başarılı olur ve mahkeme de olumlu karar verirse şirket yoluna eskisi gibi devam edebiliyor.
Son bir yılda;
Gilan (Mücevher)
Hotiç (Ayakkabı)
Keskinoğlu(Tavukçuluk)
Remoil(Petrol)
Makro Market(Market, Gıda)
Mendo(İç giyim)
Dizayn Boru(Plastik ürünler)
Euronet (Araç kiralama)
Aker İnşaat
Om-Ar Tekstil
Nalpas(Gıda)
Efecan Tekstil
Smach(Gıda ve makina imalatı) konkordato ilan etti.
Konkordato süreci aslında borçluların iyi niyet göstererek, borçlu olan şirketin ticari yasalar nezdinde varlığını sürdürerek borcunu yeniden yapılandırmasını kapsar. Bu dönemde borçlunun mevcut maddi durumunu zayıflatmayacak şekilde mal varlığı satışı yapılması gerekir. Bunu da mahkemenin atadığı kurul takip eder.
Bundan 6 ay dolar 3,81 Tl idi ve siz üreteceğiniz ürün için 100000 dolarlık bir hammadde alımı yaptınız ve bunu da 6 ay vadeli çek yada senetle gerçekleştirdiniz. Siz senedi yazarken kasanızdan eksilecek para 381000 TL idi. Bugün senedin ödeme günü ve tedarikçiniz bu senedi 6,4 TL'den bozduracak. Yani sizin kasanızdan çıkacak olan miktar artık 640000 TL olacak. Yani hiç bir şey yapmadan sadece kur farkından dolayı bir kalem malzemede (ki ürün için bir çok malzeme kalem kullanılır) 259000 TL zarar ettiniz. Dolar kurunda ki ani ve çok yüksek artışın sanayide yarattığı durum budur. Bizim CFO'nun toplantıda dediği bir örnek vardı onu aktarayım. "Sanayide batma olayı ceylan avına benzer, ceylanı vurursunuz, kurşunu yer, ama 100 metre daha koşar, sonra düşer." Ülkede çoğu firma fark etse de etmese de o kurşunu yedi ve şu anda 100 metrelerini koşuyorlar. Durum bu!
Dolar bizi etkilemez demi ? Evet etkilemez sadece ekonomiyi yerle bir eder...
Bazı bilgiler eksik. İflasın ertelenmesinin uygulanmamasına sebep KHK değil. KHKlardan sonra 7101 sayılı kanun ile İİK'da değişiklikler oldu. O kanunun 65 inci maddesi ile 179/a, 179/b, 179/c, 298/a ve 329/a maddeleri yürürlükten kaldırıldı. Ayrıca aynı kanun ile konkordato kurumu yeniden düzenlendi. Önceki dönemde iflasın ertelenmesi konkordato ve yeniden yapılandırma kurumlarına karşı çok avantajlı olduğu için sermaye şirketleri tarafından sıklıkla tercih ediliyor ve çok kez de kötüye kullanılıyor, alacaklılar mağdur ediliyordu. Bunun önüne geçilmeye çalışıldı. Ayrıca devam eden yeni İİK çalışmalarında daha farklı bir model öngörülebilir. Uygulaması nasıl olacak zaman gösterecek.