ANKARA (AA) - 'Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu' kapsamında yapılacak ikamet izni başvurularıyla ilgili iş ve işlemleri yürütmek üzere yetkilendirilecek aracı kurumların çalışma usul ve esasları belirlendi.
'İkamet İzni İşlemlerinin Yürütülmesine Dair Yetkili Aracı Kurumlar Yönetmeliği' Resmi Gazete'de yayımlandı.
Yönetmelik, 6458 sayılı 'Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu' kapsamında yapılacak ikamet izni başvurularıyla ilgili iş ve işlemleri yürütmek üzere yetkilendirilecek aracı kurumların nitelikleri, yetkilendirilmesi, görev ve yükümlülükleri, denetlenmesi, hizmet bedeli, hizmet bedeli payının genel bütçeye aktarılması ile yetki belgesinin askıya alınması ve iptaline ilişkin usul ve esasları düzenliyor. Buna göre, İçişleri Bakanı gerek görmesi halinde bir ildeki veya birden fazla ildeki ya da bir ilin bölgelerindeki ikamet izni sayılarını göz önünde bulundurarak bu Yönetmelikte yer alan şartları taşımak kaydıyla yetki alanlarıyla sınırlı olmak üzere ikamet izni başvurularını alacak yetkili aracı kurum ya da kurumları belirleyecek.
İçişleri Bakanlığınca çıkılan ilan üzerine yapılan başvuruların değerlendirilerek yetki verilecek aracı kurum ya da kurumların belirlenmesi, yetki belgesinin askıya alınması, yetki belgesinin iptal edilmesi, yetki belgesinin süresinin uzatılması, yetki alanlarının tespiti ve yetki belgesi verilecek aracı kurum sayısı gibi hususlara İçişleri Bakanı karar verecek.
Belirtilen iş ve işlemlerin yürütülmesine ilişkin Göç İdaresi Genel Müdürlüğü bünyesinde uzmanlık komisyonu kurulabilecek.
Uzmanlık komisyonunun üyelerini Göç İdaresi Genel Müdürü belirleyecek. İhtiyaç duyulması halinde ilgili kurumların temsilcileri bu komisyona davet edilebilecek.
Yetki belgesi almak isteyen aracı kurumlarda, tüzel kişiliğin 'Türk Ticaret Kanunu'na göre kurulmuş sermaye şirketi niteliğinde olması, 'Kişisel Verilerin Korunması Kanunu'ndan kaynaklı yükümlülükleri yerine getirebilecek standartlara sahip olması, 5 milyon lira tutarında kesin ve süresiz banka teminat mektubunun İçişleri Bakanlığına ibraz edilmesi ya da tutarın nakit olarak Kamu Haznedarlığı Yönetmeliği kapsamında İçişleri Bakanlığınca açılacak banka hesabına yatırılması şartları aranacak.
Ayrıca bu kurumların, İçişleri Bakanlığınca belirlenecek nitelikte elektronik yazılım ve donanım altyapısının sağlanacağının taahhüt etmesi, başvuru işlemlerinin gerçekleştirilmesi için tahsis edilmiş ve başvuru sahipleriyle görüşme yapılabilecek şartlara uygun fiziki bir mekanın sağlanacağının taahhüt etmesi, kurumun sahip, ortak veya çalışanlarının kamu düzeni veya kamu güvenliğine tehdit oluşturacak faaliyetlerde bulunmaması şartlarını taşıması gerekecek.
Yetki belgesinin geçerlilik süresi, verildiği tarihten itibaren azami 3 yıl olacak.
Yetki belgesi verilecek aracı kurumlar, bünyesinde sorumlu müdür, uzman personel, büro personeli ve özel güvenlik görevlisi istihdam etmek zorunda olacak.
Kamu düzeni veya kamu güvenliği yönünden sakıncası olabileceği değerlendirilen kişiler, yetkili aracı kurumlarda çalıştırılamayacak. Bu kapsamda Göç İdaresi Genel Müdürlüğü gerekli araştırmaları yaptırabilecek.
- Yetkili aracı kurumların görevleri
Yetkili aracı kurumlar, yabancıların başvurularını alarak talebe ilişkin belgelerin tam ve eksiksiz teslim edilmesinden itibaren 7 iş günü içinde belgeleri il veya ilçe göç idaresi müdürlüğüne iletecek.
Başvuru sahiplerini, sahip olduğu hak ve yükümlülükler ile başvuruyla ilgili iş ve işlemlerin süresi içinde yapılmasına ilişkin hususlarda bilgilendirecek olan yetkili aracı kurumlar, başvuru sahibi tarafından beyan edilen bilgilerin doğruluğunu ve teslim edilen belgelerin sahteciliğe konu olup olmadığını kontrol edecek.
Aracı kurumlar, başvurusu onaylanan yabancıların, ikamet izni belgesini teslim alarak başvuru sahibine teslim edecek, Göç İdaresi Genel Müdürlüğünün belirleyeceği konularda görev alanıyla ilgili istatistiki veriler tutup bunları düzenli olarak Göç İdaresi Genel Müdürlüğüne iletecek.
Göç İdaresi Genel Müdürlüğünün görev alanına ilişkin başvuru sahiplerinin öneri ve taleplerini rapor halinde Genel Müdürlüğe sunacak olan aracı kurumlar, ilgili merciler ve Genel Müdürlüğün görev alanı ile ilgili talep ettiği bilgi ve belgeyi süresi içinde teslim edecek.
- Denetim
İçişleri Bakanlığı veya Göç İdaresi Genel Müdürlüğü, yetkili aracı kurumları mülkiye müfettişleri veya görevlendirilecek personel tarafından denetleyecek. Yetkili aracı kurumlar, denetim kapsamında istenen bilgi ve belgeleri derhal vermek ve incelemeye açmakla yükümlü olacak.
Denetimde istenen bilgi ve belgeler, 7 iş günü içinde İçişleri Bakanlığına veya Göç İdaresi Genel Müdürlüğüne sunulacak. Bu süre içinde sunulmaması halinde duruma ilişkin mazeret derhal bildirilecek. Herhalde bu süre 30 iş gününü aşamayacak. Denetimde, düzeltilebilir nitelikte bir husus tespit edilmesi halinde ilgili düzeltmelerin yapılabilmesi için yetkili aracı kuruma 30 iş günü süre verilecek.
- Yetki belgesinin askıya alınması
Yetki belgesi, alma şartlarından en az birinin kaybedilmesi veya alma şartlarının sağlanmadığının sonradan anlaşılması, sorumlu müdürün veya tek uzmanın istihdam edildiği hallerde bu uzmanın herhangi bir nedenle çalışmasının sona ermesi, aracı kurumlarda çalışan personelin herhangi bir nedenle çalışmasının sona ermesi durumunda yetkili aracı kurumların bildirimi veya durumun tespit edilmesi tarihinden itibaren 30 iş günü içinde yeni personel istihdam edilmemesi hallerinde derhal askıya alınacak.
Ayrıca yetkili aracı kurumlarda çalışan personelin aranan şartlara sahip olmadığının tespit edilmesi ve İçişleri Bakanlığının bildirimi üzerine söz konusu personelin çalışma akdinin feshedilmemesi, yetki belgesi almak için beyan edilen hususlara ilişkin değişiklik olması ve bu değişikliğin yetkili aracı kurumlar tarafından değişiklik tarihinden itibaren 30 iş günü içinde bildirilmediğinin tespit edilmesi, yetkili aracı kurumlar tarafından ödenmesi gereken hizmet bedeli payının süresinde ödenmemesi veya eksik ödendiğinin tespit edilmesi ve yetki alanında olmayan başvuru sahibinin başvurusunun hileli yollarla alındığının tespit edilmesi hallerinde de yetki belgesinin derhal askıya alınması sağlanacak.
İlgili mercilere sunulmak üzere başvuru sahipleri tarafından yetkili aracı kurumlara verilen belgelerin, süresinde teslim edilmemesi ya da sunulan belgelerdeki eksikliğin yetkili aracı kurumlardan kaynaklanan bir sebeple süresinde tamamlanmadığının tespiti halinde yetkili aracı kurumlara yetki belgesinin askıya alınacağına ilişkin yazılı olarak bildirim yapılacak. Bildirim tarihinden itibaren 30 iş günü içinde durumun düzeltilmemesi halinde yetki belgesi askıya alınacak.
İçişleri Bakanlığı tarafından belirlenen hizmet bedelinden eksik ya da fazla bir hizmet bedeli alındığının tespit edilmesi halinde, yetkili aracı kurumların yetki belgesi askıya alınacak. Bu durumun tespitinden itibaren en geç bir hafta içinde başvuru sahibinden alınan fazla hizmet bedelinin kanuni faiziyle başvuru sahibine iadesi zorunlu olacak.
- Yetki belgesinin iptali
Yapılan denetimde istenen bilgi ve belgeleri süresi içinde vermeyen, incelemeye açmayan veya denetim sonucunda düzeltilebilir nitelikte olmayan bir uygunsuzluk tespiti yapılan ya da süresi içinde gerekli düzeltmeleri yapmayan, yetki belgesi başvurusunda sahte bilgi ve belge ibraz ettiği sonradan anlaşılan yetkili aracı kurumların yetki belgesi iptal edilecek.
Kamu düzeni veya güvenliğine tehdit oluşturacak faaliyette bulunduğu tespit edilen yetkili aracı kurumların yetki belgesi iptal olacak.
Askıya almaya sebep olan eksikliklerin, askıya alma kararının tebliğ tarihinden itibaren 30 iş günü içinde yetkili aracı kurumlar tarafından giderilememesi halinde yetki belgesinin iptali gerçekleştirilecek.
Yetkili aracı kurumlar tarafından ilgili mercilere verilen belgelerde sahteciliğin tespit edilmesi ve bu sahteciliğin yetkili aracı kurumlar tarafından gerekli özenin gösterilmemesi nedeniyle ortaya çıktığının belirlenmesi halinde yetki belgesi iptal edilecek.
Başvuru sahipleri tarafından yetkili aracı kurumlara teslim edilen belgelerde sahteciliğin yetkili aracı kurumlarca gerçekleştirildiğinin tespit edilmesi durumunda yetki belgesi iptal edilip suç duyurusunda bulunulacak.
Yetki belgesinin askıya alınması ile askıya alınması gereken hallerin bildirilmemesi durumlarının bir yıl içerisinde 3 kez gerçekleşmesi halinde yetki belgesi iptal olacak.
Personele ilişkin sunulan gerçeğe aykırı bilgi ve belgelerin yetkili aracı kurumlarca gerekli özenin gösterilmemesi nedeniyle ortaya çıkması halinde yetki belgesi iptal edilecek. Gerçeğe aykırı beyan verilmesinde payı olan personel bir daha yetkili aracı kurumlarda görev alamayacak.
Yetki belgesinin kiralanması veya devredilmesi ve yetkili aracı kurumlar tarafından yürütülecek iş ve işlemlerle ilgili olarak hizmet bedeli dışında başvuru sahiplerinden herhangi bir ücret veya menfaat talep edilmesi durumlarında yetki belgesi iptal edilecek.
Yabancıların tüm bilgi ve belgelerinde gizlilik esas olacak. Bu Yönetmeliğin uygulanmasından sorumlu personel, görevleri sırasında edindikleri her tür bilgi, belge ve kişisel sırları görevleri sona ermiş olsa dahi yetkili kılınanlardan başkasına açıklayamayacak, kendilerinin veya üçüncü kişilerin yararına kullanamayacak.
Yetkili aracı kurumlar tarafından başvuru sahiplerinden KDV ve aynı mahiyetteki vergiler hariç alınacak hizmet bedeli İçişleri Bakanı tarafından belirlenerek her yıl ocak ayında Göç İdaresi Genel Müdürlüğünün resmi internet sitesinde yayımlanacak.