Brezilya'nın kuzeyindeki Belem şehrinde, Salı gecesi Antonio Marcos de Silva Figueiredo isimli polis vurularak öldürüldü. Polisin ölümüne dair haber, anlık mesajlaşma uygulaması WhatsApp'ta hızla yayılmaya başladı.
Birkaç saat içindeyse başka bir mesaj, şehrin sakinleri arasında yine WhatsApp üzerinden yayılmaya başladı. Mesajda o akşam dışarı çıkılmaması uyarısı yapılıyordu. Mesaj birkaç ayrı şekildeydi. Bazen metin mesajı olarak gönderiliyordu. Ama en yaygınlarından biri sesli mesajdı:
'Bu gece Guama, Canudos ya da Terra Firme'ye gitme. Bu senin güvenliğinle ilgili.'
Mesaj şöyle devam ediyordu:
'Polislerimizden biri öldürüldü ve biz de bölgeyi temizleyeceğiz.'
Öyleyse mesajı emniyet yollamış olmalıydı. Ama hayır, mesaj emniyetten gelmiyordu.
Mesajda şunlar da söyleniyordu:
'Bizi kimse durdurumaz, en yüksek rütbeliler bile. Çocuklar firarda. Lütfen evde kalın. Sokaklarda dolaşmayın.'
Mesaj, kurumsal bir uyarı mesajı değildi. Ama görünen o ki, ölen meslektaşları için intikam arayışında olan polisler tarafından yollanmıştı.
19 yaşındaki Joao Batista sesli mesajı almış. Korktuğunu söyleyen Batista 'Şehirde bu şekilde yayılan ve korku yaratan bir mesajı ilk kez görüyorum' diyor.
Mesajın kaynağının izini sürmek imkansız. Batista mesajı arkadaşlarından almış. Arkadaşları da arkadaşlarından. Bu zincir, bu şekilde gidiyor.
Mesajın 'dışarı çıkmayın' uyarısında bulunduğu akşam 9 kişi öldürüldü. Görgü tanıkları katillerin altı saat boyunca motosikletlerle dolaşıp cinayetleri işlediklerini söylüyor.
Belem'in sokaklarında bırakılmış cenazelerin fotoğraflarını bölgede yaşayanlar çekip paylaştı.
Peki cinayetler görevde olmayan polisler tarafından mı işlendi?
Sao Paolo'da bulunan BBC muhabiri Camilla Costa 'Tam olarak bilmiyoruz' diyor. Ancak Costa benzer bir olayın yılın ilk aylarında Campinas şehrinde yaşandığını söylüyor. Arkadaşları öldürülen bir grup polis, 12 kişiyi öldürerek intikam almış.
Belem'deki olayda, WhatsApp uygulamasını kullanarak insanları bölgeden uzak tutmaya çalışanlar polis memurları olabilir. Ama bu taktik daha çok suç çeteleri tarafından kullanılıyor.
Polis, Brezilya kapsamında WhatsApp kullanarak diğer çetelerle ya da polisle çatışmalar öncesinde, hatta uyuşturucu pazarlığı yapmak için sokağa çıkma yasağı ilan eden suç çetelerini soruşturuyor.
Şu anda Batista'ya göre, Belem'de gerilim yüksek. WhatsApp üzerinden yeni mesajlar dolaşmaya başladığını ve bu mesajlarda, çetelerle polis arasında özellikle de daha yoksul mahallelerde şiddet sarmalının devam edeceğinin bildirildiğini söylüyor.
Batista'nın üniversitedeki dersleri iptal edilmiş. Bazı insanların da evlerinden çıkmadığını anlatıyor.
BBC Türkçe