Malezya Havayolları’na ait uçağın düşürüldüğü açıklansa da olayın kim tarafından ve nasıl gerçekleştirildiği gizemini koruyor. Kiev ve ayrılıkçılar birbirlerini suçlarken Rusya olaydan Ukrayna’yı sorumlu tuttu. ABD ise milislerin füze ile uçağı düşürdüğü yönünde güçlü şüpheler var diyor.
Ukrayna’da iç çatışmaların yaşandığı Donetsk bölgesinde önceki gün düşürüldüğü açıklanan Malezya Havayolları’na ait Boeing 777 tip yolcu uçağında 298 kişinin hayatını kaybetmesi ile ilgili belirsizlikler sürüyor. İsrail’in Filistin’e yönelik kara harekatını başlatmasından kısa süre önce, Kiev ya da ayrılıkçı milis güçlerin fırlattığı füze ile vurulduğu iddia edilen yolcu uçağı ile ilgili dünya liderleri uluslararası soruşturma açılmasını istedi.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko’nun ateşkesi sona erdirerek bölgede yeniden çatışmaları başlatmasını uçağın düşürülmesine gerekçe gösterirken, Kiev de bölgenin kontrolünün kendilerinde olmadığı savunması ile ayrılıkçı milis güçleri suçladı. Putin ve Poroşenko uluslararası soruşturma yapılması talebine destek verdi.
Rusya sınırına 40 kilometre mesafede bulunan bölge sözde Donetsk Halk Cumhuriyeti kontrolünde bulunuyor. Rusya Savunma Bakanlığı, Donetsk’in güneyinde yer alan Ukrayna füze sisteminde hareketlilik gözlendiğini iddia ederken, Ukrayna yolcu uçağının düştüğü saatlerde herhangi bir füzenin ateşlenmediğini savunuyor. ABD yetkilileri yolcu uçağının Moskova’nın desteklediği ayrılıkçı milis güçlerin fırlattığı gelişmiş füze ile vurulduğu yönünde güçlü şüpheleri olduğunu açıkladı.
Füze Rus yapımı ise yaptırım gelebilir
Rusya Devlet Başkanı Putin, kaza sonrası ABD Başkanı Barack Obama’yı arayarak olayla ilgili herhangi bir bağlantılarının olmadığını teknik bilgilerle aktardı. Rusya’yı bölgede zor durumda bırakacak kazanın Moskova’nın dahli ile gerçekleşmesinin imkansız olduğuna dikkat çekiliyor. İddialara göre incelemelerde fırlatılan füzenin Rus yapımı olmasının tespit edilmesi bile ABD’nin ve Batılı ülkelerin ek yaptırımlar uygulamasına neden olacak.
Almanya Şansölyesi Angela Merkel, düşürülen uçakla ilgili soruşturmalar sonuçlanmadan ek yaptırım konusunda karar vermek için erken olduğu değerlendirmesinde bulundu. ABD ile birlikte Ukrayna’da ateşkes çağrısı yapan Merkel, “Uçağın düşürüldüğüne dair birçok gösterge var. Dolayısı ile olayın ciddi bir şekilde araştırılması gerekiyor.” uyarısında bulundu. BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun şeffaf bir uluslararası araştırma yapılmasını isterken, BM Güvenlik Konseyi de kazayı ele alacak.
Kiev yönetimi bölgede inceleme yapmalarının engellendiğini iddia ederken, ayrılıkçıların bulduğu kara kutulardan birinin Moskova’ya gönderileceği belirtildi. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, kara kutuların bölgeye ulaşacak uluslararası uzmanlara teslim edilmesinden yana olduklarını açıkladı. Ukrayna yönetimi çatışmaların yaşandığı bölgeyi sivil uçuşlara tamamen kapattı.
Uçakta bulunan yolcuların büyük bir kısmının Melbourne’da yapılacak AIDS konferansına gitmek için uçağa binen Hollandalılardan oluştuğu açıklandı. Yolcular 173’ü Hollanda, 44’ü Malezya, 27’si Avustralya, 12’si Endonezya, 9 İngiltere, 4 Belçika, 3 Filipinler ve birer de Kanada, Yeni Zelanda ve Romanya vatandaşından oluşuyordu. 15 kişilik mürettebatın tamamı ise Malezya vatandaşıydı. Kiev 2001 yılında Tel Aviv-Novosibirsk seferini yapan bir yolcu uçağını S-200 füze sistemleri ile kazara vurup 88 yolcunun yaşamını yitirmesine sebep olmuştu.
FARUK AKKAN, MOSKOVA