Vizesiz Avrupa İçin Bugün Kritik Gün

AB Komisyonu bugün, Türk vatandaşlarının Avrupa’ya vizesiz seyahat edebilmesi için yerine getirilmesi gereken 72 kritere ilişkin değerlendirme raporunu yayınlayacak. Kriterlerin tamamlanıp tamamlanmadığına ilişkin görüş bildirerek bir tavsiyede bulunacak. Öte yandan AB Bakanı Volkan Bozkır’ın “görüşülmesinin tamamlanması halinde Türkiye’nin AB'ye karşı vize muafiyetine dair üzerine düşeni yapmış olacağını” söylediği Kolluk Gözetim Komisyonu kurulmasına ilişkin düzenleme de Salı akşamı Meclis'te kabul edilerek yasalaştı. Şimdi gözler AB Komisyonu'nun yayınlayacağı rapora çevrilmiş durumda.

AB Komisyonu üyeleri bugün Türkiye'ye vize muafiyeti tanınması konusunu görüşecek ve bir değerlendirme raporu açıklayacaklar.

Bu raporda Türkiye'ye vize muafiyeti verilmesi için Ankara'nın yerine getirmesi talep edilen 72 kriterin tamamlanıp tamamlanmadığına bakılacak ve bir tavsiyede bulunulacak. 

Salı akşamı Meclis'te bu 72 kriter arasında yer alan bazı düzenlemeler yapıldı. Bunlardan biri  'Geri Kabul Anlaşması'na ilişkin tasarı, diğeri ise 'Kolluk Gözetim Komisyonu' kurulmasına ilişkin düzenlemeydi.

Kıbrıslı Rumlar için vize zorunluluğu kalktı

72 kriter arasında yer alan ve tamamlanan bir diğer madde de aralarında Kıbrıs'ın da bulunduğu 11 AB üyesi için vize zorunluluğunun kaldırılması oldu. Karar salı günü Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe girdi.

Brüksel'e göre bu karar Türkiye için bir dönüm noktası niteliğinde. Zira AB ile üyelik müzakerelerinde Kıbrıs en zorlu konuların başında geliyor.

Ancak Reuters'a konuşan bir hükümet yetkilisi, Kıbrıslı Rumlara vize zorunluğunun kaldırılmasının Kıbrıs'ın devlet hukuku açısından tanındığı anlamına gelmediğini söyledi.

Avrupa Birliği Bakanı Volkan Bozkır geçen hafta yaptığı açıklamada kriterlerden biri olan Kolluk Gözetim Yasası’nın 2 Mayıs Pazartesi günü TBMM’de kabul edilmesini beklediklerini, bu yasanın da çıkartılmasıyla Türkiye’nin bütün kriterleri yerine getirmiş olacağını söylemişti. 

Bozkır, “Ondan sonra bizim bakımımızdan 72 beklenti karşılanmış oluyor” demişti. 

Ancak AB bakımından 72 beklentinin karşılanıp karşılanmadığını AB Komisyonu’nun bugün açıklayacağı rapor ortaya koyacak.

Al Jazeera'den Ayşe Karabat'ın haberine göre, AB Komisyonu raporda Türkiye’nin kriterleri yerine getirdiğini ifade ederse, bu sefer de AB Kurumları içinde bir süreç başlayacak.

Rapor olumlu görüş belirtirse, AB Komisyonu tüzük değişikliği önerisi hazırlayacak. Bu öneri Avrupa Parlamentosu Sivil Özgürlükler, Adalet ve İçişleri Komisyonu’nda ele alınacak. Sonra da Avrupa Parlamentosu Genel Kurulunda ele alınacak. 

Burada kabulü için salt çoğunluk yeterli.

Hiçbir ülkenin veto yetkisi yok

Avrupa Parlamentosu, Türklere vizesiz Avrupa’yı onaylarsa, konu Avrupa Konseyi’nde ele alınacak. Burada da nitelikli çoğunluk gerekiyor. Nitelikli çoğunluk oylamaya katılan ülkelerin yüzde 55’nin evet demesini gerektiriyor. Bu da AB’ye üye 28 ülkenin 16’sının evet demesi anlamına geliyor. Ayrıca evet diyecek ülkelerin nüfusunun AB toplam nüfusunun yüzde 65’ini temsil etmesi gerekiyor.

AB’nin en etkili ve en kalabalık ülkelerinden Almanya, süreci desteklediği için Türkiye, onay süreci aşamasına gelindiğinde sorun çıkmayacağını düşünüyor.

Bütün bu onay sürecinin AB Kurumlarında iki ay alabileceği tahmin ediliyor.

İngiliz yayın kuruluşu BBC'ye bilgi veren kaynaklar, Avrupa Komisyonu'nun bugün yapacağı açıklamayla Türk vatandaşlarına vizesiz seyahat hakkının tanınmasını tavsiye edeceğini ifade etti.

BBC'nin Avrupa editörü Katya Adler, 'Komisyon vize muafiyeti tavsiyesinde bulunsa dahi bunu bazı rahatsız edici konuları gözardı ederek yapacak. İfade özgürlüğü, adil yargılanma hakkı ve terör yasasının gözden geçirilmesi bazı AB üyesi ülkeler tarafından vize muafiyeti öncesi talep edilen şartlar arasında. Türkiye'nin bu şartları nasıl yerine getirebileceğini görmek oldukça zor. Ancak aynı zamanda da Avrupa zor bir dönemden geçiyor. AB hükümetleri göç krizinin bir an önce çözüme ulaştırılması için büyük bir kamuoyu baskısı altında' diyor.

Financial Times'ın Brüksel ve Ankara'daki muhabirleri Alex Barker ile Mehul Srivastava'nın imzasını taşıyan haberde ise,  Ankara'dan önümüzdeki haftalarda yerine getirmesinin isteneceği zorlu kriterlerin bulunduğu belirtiliyor.

O kriterler şöyle: 'Türkiye'nin veri koruma kurallarını bazı güvenlik birimlerini de kapsayacak şekilde güçlendirmesi, azınlık haklarının daha iyi korunması için terörle mücadele alanında yasal düzenlemeleri gözden geçirmesi ve Türkiye'de siyasi partilerin finansmanı konusunda şeffaflığın artmasını sağlayacak yolsuzlukla mücadeleye yönelik yeni önlemler alması.'

Aynı haberden öne çıkan bazı satırlar ise şu şekilde:

'Avrupa Komisyonu Çarşamba günü resmen Türklere Schengen bölgesinde kısa süreli seyahatler için vize muafiyeti getirilmesini tavsiye edecek. Ancak öneri hakkında bilgi sahibi kişilere göre, Türkiye'nin bunun için yerine getirmesi gereken 72 kriterden 10'a yakınının henüz yerine getirilmediği belirtilecek.

'Komisyon, Haziran ayı ortasında henüz tamamlanmayan kriterlerle ilgili raporunu yapacak. Ankara'ya, Avrupa Parlamentosu'nun ve AB üyesi tüm ülkelerin Haziran ayı sonundaki nihai onayına dek, tüm düzenlemeleri gerçekleştirmesi için baskı uygulayacak.'

BBC Türkçe, Hürriyet ve Al Jazeera