Facebook'un verilerimizi satışa çıkarması yetmedi şimdi de aşı karşıtlarına buluşma noktası oluyor. Acaba Facebook halk sağlığını tehdit eden bu gruplar karşısında yapılacak araştırmalara neden engel oluyor?Bu konuda aldığı cezaların biri, tarihe geçecek cinstendi. Facebook'un kişisel bilgileri izinsiz ve usulsüz kullanması sebebiyle 5 milyar dolar ceza ödediğini hatırlarsınız. Bu ceza, bugüne kadar bir teknoloji şirketine verilen en büyük ceza oldu.Artık tekrar etmeye gerek yok, koronavirüs salgını milyonlarca insanın yaşamını yitirmesine sebep oldu. Yapılmaya başlanan aşılar salgının seyrini hafifletirken bir yanda aşı karşıtları kampanyalar yapıyor ve insanların aşılanmaması için onları örgütlüyor.Facebook, bunun önünü açıyor.Facebook ve onun alt uygulaması Instagram'da Covid-19 konusunda yanlış bilgilerin yayılım hızı tahminlerin çok ötesine geçmiş durumda. İşin aslı, sadece tahminlerden bahsedebiliyoruz çünkü Facebook araştırmacılara platformda Covid-19 konusunda yayılan yanlış bilgileri incelemesi için talep edilen 'gerçek zamanlı verileri' paylaşmıyor.Özellikle kapalı gruplarda yapılan aşı karşıtı yayınların milyonlarca insanın sağlığını tehdit edecek düzeye ulaştığını düşününce nasıl bir krizle karşı karşıya olduğumuz daha da berrak biçimde ortaya çıkıyor.Dünyanın en büyük sosyal medya ağında doğru bilgiyi ararken ilk sıradaki yanlış bilgi adaylarını görmezden gelmeniz şart. Facebook'un ve Instagram'ın komplo teorilerinin merkezi haline gelmesinin sebeplerinden biri de bu 'gönüllü kontrolsüzlük' hali.Geçen aylarda Facebook bu tip grupları önermeyi bırakacağını söylese de hiçbir değişiklik yok.Hele ki birkaç yıl önce seçmen verilerinin nasıl pazarlandığına dair Cambridge Analytica olaylarını hatırlayınca, bu tip bir durumda üretilecek çözümlerden geri durmak halk sağlığı için alınan büyük bir risk demek.Araştırma aşı karşıtlarının Facebook'ta nasıl yayıldığını incelemiş ve küçük gruplarda bu yayılımın sürdüğünü ortaya çıkarmıştı. Grupları kapatmak da bir çözüm değil çünkü hızlıca yeni bir grupta buluşup komplo teorilerini yaymaya devam ediyorlar. Burada yanlış bilginin nasıl yayıldığının keşfedilmesi ve karşı adımın nasıl atılacağının çok daha büyük, araştırmacıların da dahil olduğu bir grupça verilmesi gerekiyor.Facebook aşı karşıtlarına alan sağlamaktan ne zaman vazgeçecek?Kaynaklar: 1, 2