İktidar ile muhalefet arasındaki krizin giderek derinleştiği Venezuela'da yaklaşık bir aydır devam eden hükümet karşıtı protestolarda hayatını kaybedenlerin sayısı 29'a yükseldi.
Peki şiddet ikliminin giderek yayıldığı ülkede kriz neden patlak verdi? Gelin son gerçekleşen gelişmelere ve olayların perde arkasına yakından bakalım.
Venezuela'da Yüksek Mahkeme'nin Ulusal Kongre'nin yetkilerini üzerine alma kararıyla birlikte Nisan ayında başlayan hükümet ve Devlet Başkanı Nicolas Maduro karşıtı protesto gösterileri, dördüncü haftasında devam ediyor.
Her ne kadar Yüksek Mahkeme, 31 Mart'ta aldığı Ulusal Kongre'nin yetkilerini üzerine alma kararını tepkiler üzerine geri çekse de, muhalifler erken seçim talebiyle protestolarını sürdürüyor.
AJT'nin aktardığı habere göre, Venezuela Devlet Başkanı Maduro, dün yaptığı açıklamada muhalefeti ülkeyi kaosa sürüklemeye çalışmakla suçladı. Maduro, 'Bunlar barış istemiyor, bir çıkmaz yola girdiler ve bizi de o yola sürüklemeye çalışıyorlar. Sağ, bütün Venezuelalıları şiddet ve nefret yoluna itiyor. Onlarla mı gideceğiz? Ben barış istiyorum. Şu anki ve gelecekteki bütün problemlerimizin üstesinden sadece barış ile gelebiliriz' diye konuştu.
25 Nisan'da bir açıklama yapan Başsavcı Luisa Ortega Diaz da taraflara şiddeti acil olarak durdurma çağrısı yapmıştı. Başsavcı, gösterilerde 29 kişinin hayatını kaybettiğini, 400'den fazla kişinin yaralandığını ve yaklaşık bin 300 kişinin de gözaltına alındığını açıklamıştı
Öte yandan Venezuela hükümetinden dikkat çekici bir karar geldi.
Venezuela, içişlerine müdahale ettiği gerekçesiyle Amerika Devletleri Örgütü'nden (OAS) ayrılacağını açıkladı.
Bu karar, OAS Dışişleri Bakanlarının Venezuela'daki ekonomik ve siyasi krizi görüşmek için acil toplanma önerisiyle ilgili oylamanın ardından gerçekleşti.
Dışişleri Bakanı Delcy Rodriguez yaptığı açıklamada 'Devlet Başkanı Nicolas Maduro'nun talimatıyla, Amerika Devletleri Örgütü'ne bir şikayet mektubu yazacağız ve 24 aylık (ayrılma) süreci başlatacağız' dedi.
BBC Türkçe'nin derlediği habere göre,Venezuela'daki kutuplaşma 2013 yılında hayatını kaybeden eski Devlet Başkanı Hugo Chavez'in sosyalist politikalarının destekçileri ile Birleşik Sosyalist Partisi'nin (PSUV) 18 yıllık iktidarının sona ermesini isteyenler arasında yaşanıyor.
Hugo Chavez'in hayatını kaybetmesinin ardından yine PSUV'dan gelen Nicolas Maduro, eski liderin politikalarını sürdürme vaadiyle devlet başkanı seçildi.
Chavez'in destekçileri, her iki liderin de Venezuela'nın petrol zenginliğini, eşitsizliği gidermek ve gelir düzeyini artırmak için kullandıklarını savunuyor.
Chavez'in destekçileri bu iddialara karşılık olarak muhalefetin elitlerden oluştuğunu ve kendi zenginliklerini artırmak için yoksul Venezuellalıları sömürdüklerini söylüyor.
İktidar yanlıları ayrıca muhalefet liderlerinin ABD'den maddi destek aldığını da iddia ediyor.
Maduro, seçmen kitlesini Chavez kadar etkilemeyi başaramadı. Ayrıca, petrol fiyatlarında görülen düşüş de iktidarı olumsuz etkiliyor.
Venezuela'nın ihracat gelirlerinin yüzde 95'i petrolden geliyor ve bu kaynak, hükümetin bazı sosyal programlarının finansmanında kullanılıyor. Şu ana kadar Venezuela hükümeti, bir milyon yoksula ev sahibi olma imkanı sağladı.
Petrol gelirlerinin azalması da hükümetin bazı sosyal programlarında kesintiye gitmesine, bu da en sağlam destekçilerinden bazılarının uzaklaşmasına neden oldu.
AFP
Yaşanan bir dizi gelişme, hükümet ile muhalefet arasındaki tansiyonun yeniden artmasına ve sokak gösterilerinin başlamasına yol açtı.
Bunlar arasında en önemlisi, Yüksek Mahkeme'nin 29 Mart'ta aldığı kararla, muhalefetin çoğunlukta olduğu Ulusal Meclis'in yetkilerini devraldığı yönündeki beklenmedik açıklaması oldu.
Muhalafet, bu kararın kuvvetler ayrılığına zarar verdiğini ve ülkeyi Maduro'nun tek adam yönetimine yaklaştırdığını öne sürdü.
Mahkeme ise Ulusal Meclis'in daha önceki Yüksek Mahkeme kararlarına uymadığını savundu.
Muhalefetin dört önemli talebi var:
29 Mart'taki karara imza atan Yüksek Mahkeme yargıçlarının görevden alınması
Bu yıl içerisinde genel seçime gidilmesi
Mevcut sıkıntıları aşmak için ilaç ithalatına izin verecek 'insani bir kanalın' oluşturulması
'Siyasi tutukluların' serbest bırakılması
Muhalefet lideri Henrique Capriles
2013 yılındaki seçimlerde Maduro'ya karşı kıl payı bir farkla kaybeden Capriles'in 2018 devlet başkanlığı seçimlerinde yeniden aday olması bekleniyordu.
Capriles'in 2032 yılına kadar siyasetten men edilmesi, muhalefetin en tanınan ve deneyimli liderlerinden birinin de devreden çıkması anlamına geliyor.
Venezuela'daki protestolardan objektiflere yansıyan bazı kareler...
AP
AFP
Reuters
AFP
AFP
Konuyu ortadan vermişsiniz, kimse bir şey anlamamış. Venezuela'da başkanlık sistemi var. Ve "Venezuela usülü" deniyor. Seçilmiş Başkan Maduro'nun, ülkede ki ekonomik ve siyasi krizin sebebi olduğunu düşünen meclis onu görevden aldı. Meclisin kararı, zamanında eski başkan Chavez'in siyasallaştırdığı Anayasa Mahkemesi tarafından bozuldu. Eski otobüs şoförü Maduro görevde kalmaya devam etti. Ancak uluslararası toplum, halkın temsili olan meclisin kararına saygı duyulmasını, yani Maduro'nun görevi bırakmasını istiyor. Kısacası petrol pahalıyken güllük gülistanlık olan ülke, petrol fiyatları sürekli düşmeye başlayınca gelir gideri karşılamadı. Önce ekonomik, peşi sıra siyasi krizler çıktı. Otobüs şoförü devlet yönetimine vakıf olmayınca, çeşitli adlarla halka verilen petrol yardımlarını azaltınca, işçiye memura beklenen zamları veremeyince, çiçek gibi ülkeyi s2p bıraktılar olay budur. ABD açık açık muhalefeti destekliyor bu arada. Darbe seçenekler arasında.
son arastirmada venezuella halkinin yetesiz beslenmeden son 1 yilda 8 kilo kabettikleri ortaya cikti. yani halkin durumu bu kadar vahim. bizim yurudugumuz yolun bir ilerki safhasindalar. populist soylemlerle, icerde disarda surekli dusmalar yaratarak catisma kavga halinde olarak cahil halki kandiran liderlerin iktidari ugruna devlet kurumsalligini kaybediyor, yozlasiyor. turkiyede su an tek adama bagli oyle bir sistem kuruluyorki belki bugun fazla sorun cikmayabilir ama yarin daha deli biri geldiginde ulkeyi madurodan, kim jong-un dan hatta calgula dan daha beter hallere sokabilir.
Onlarda bir zamanlar yol köprü yaptım diyen liderlerine hayrandılar. İşte O lider başkanlık sistemini getirdi ve işler hızla boka sardı.