Sanat eserlerini anlamamıza yardımcı olacak terimler başlıklı yazı dizisinde en son vanitas terimine değinmiştim. 16. ve 17. yüzyıl Kuzey Avrupa sanatçılarının sembolik öneme sahip nesneleri tasvir eden natürmort tablolarının sembolizm aracılığıyla aktarmaya çalıştığı hikayeyi keşfetmek isteyenler için bazı nesnelerin anlamlarını derleyerek paylaşmak istedim.
Adriaen van Utrecht, 1642
Bu çerçevede bakacağımız nesnelerin bazıları:
Kafatası – Yaşamın kırılganlığı ve ölümlülüğün kaçınılmazlığını,
Saat, Kum Saati veya Kronometre – zamanın geçiciliği ve sınırlılığını.
Kitaplar, küreler, bilim aletleri – öğrenmeye, insan merakı ve bilgisi ile bunun sınırlamaları ve geçici doğasını simgeler.
Müzik aletleri - öğrenmeye, edebiyata ve sanata işaret eder. Müzik aynı zamanda dünyevi zevklerle de yakından ilişkilidir. Bazı enstrümanlar ilave sembolizm taşırlar. Örneğin, ud, evlilikteki aşkı veya erotik şehveti ima eder ve dişi üreme sistemini temsil eder, flüt ise açık bir fallik referanstır.
Meyve - Tıpkı insan hayatı gibi, varoluşumuzla ilgili geçici doğayı tasvir etmeye yöneliktir. Taze meyve doğurganlığı, canlılığı, güzelliği, gençliği ve bolluğu temsil eder. Ancak meyvenin çürüme durumunda olması, yaşlanma ve zamanın geçmesi, dünyadaki varlığımızın kaçınılmaz ve yadsınamaz ölümlülüğünü karakterize eder.
Şeftali – gerçeği ve kurtuluşu sembolize eder.
Elma – izleyiciye Şeytan'ın ayarttığı Havva'yı, ilk günahı hatırlatır. Ayrıca bilgi ve gençlikle de ilişkilidirler.
Üzümler - İsa'nın kanına ve onun suyu şaraba çevirme mucizesine gönderme yapar.
İncir - Adem ve Havva çıplaklıklarını incir yapraklarıyla örttüklerinden, elmaya benzer şekilde incir de genellikle Cennet Bahçesi ile ilişkilendirilir.
Nar - genellikle kadın doğurganlığıyla ilişkilendirilir.
Armut - eski Çin inancına göre ölümsüzlük sembolüdür.
Limon veya diğer turunçgiller - yaşamın tatlısını ve ekşisini ama aynı zamanda geçici doğasını simgelemektedir.
Çiçekler -Güzelliğin, gençliğin ve zevkin simgesidir. Aynı zamanda çürümeleriyle birlikte yaşamın kısalığını ve ölümün kaçınılmazlığını anımsatırlar. Zenginliğin güzelliğini, yaklaşan ölümün kaçınılmazlığıyla karşılaştırmak için, zenginliği tasvir eden çeşitli nesnelerin yer aldığı eserlere genellikle çürüyen çiçekler dahil edilmiştir. Farklı çiçekler farklı erdemleri simgeler:
Gül – aşk, duygusallık, kibir ve seks.
Haşhaş – afyon özelliklerinden dolayı ölümcül günah ve tembellik.
Lale – sorumsuzluk, saflık ve aptallık.
Kabuklar - Vanitas resimlerinin ortaya çıktığı Hollanda'da yaygın olarak bulunmadığı için egzotiklik ve zenginlik, kibir ve kaba gösteriş duygusunu temsil eder. Büyük kabuklar şehveti ve güzelliği sembolize eder, ayrıca şehvetin bir günah olduğunu ve ayartılma gücünü ima eder. Kabuklar genellikle bir zamanlar yaşayan bir hayvanın yuvası olduğundan, aynı zamanda ölüm ve zayıflığın da bir işaretidir.
İpek veya Kadife Malzemeler – gösterişi simgelemektedir. İpek ve kadife toplumun en zengin üyelerine özel olan çok pahalı malzemelerdir.
Oryantal Halılar veya Halılar – zenginliği simgelemektedir. Ahşabın rengini ve kalitesini korumak için masalara yerleştirilen özel ve pahalı eşyalardırlar. Ticaret ve ticaret yoluyla Kuzey Avrupa'ya getirildikleri için aynı zamanda çalışkanlığın simgesidir.
Mücevher veya Giyim – güzelliğin geçici doğası ve zenginliğe işaret eder. Beden güzelliğinin geçiciliğini ve insan yaşamındaki bilgeliğin doğasını sembolize eder. Dünyevi zenginlikler hayatta önemlidir, ancak hayat sona erdiğinde bir anlam ifade etmez. Ayrıca resmin yapıldığı dönemdeki yaşam geleneklerini ve kültürlerini anlatır.
Madeni paralar, cüzdanlar ve senetler - zenginliğe işaret eder.
Taçlar, kılıçlar, silahlar, zırh ve asalar – otorite ve dünyevi gücün nitelikleridir.
Bıçak – insanın kırılganlığı ve ölümlülüğü. Aynı zamanda fallik bir sembol ve cinselliğin, özellikle de erkek erotizminin açık bir imgesi olarak da işlev görür.
Ayna - gösterişin ve kendini yansıtmanın açık bir sembolüdür.
Mum veya lamba – insan ruhu. Kaybolması veya sönmesi, ruhun kaybını ve hayatın geçiciliğini sembolize eder.
Kupalar, oyun kartları, zar veya satranç – hatalı yaşam hedeflerinin, günahtan zevk almanın işareti.
Bardak: Boş bir bardak ölümü simgelemektedir. Cam bardak kırılganlığı, beyaz porselen ise saflığı temsil eder. Şişe sarhoşluğu ve kaba davranışları sembolize eder.
Tıbbi Aletler – insan vücudunun etten kemikten gerçekliğinin ve başarısız olma ihtimalinin bir hatırlatıcısı.
Sabun köpüğü, kabarcıklar - hayatın kısalığı ve ölümün aniliğinin simgesidir.
Bu makalede öne sürülen fikir ve yaklaşımlar tamamıyla yazarlarının özgün düşünceleridir ve Onedio'nun editöryal politikasını yansıtmayabilir. ©Onedio