Yaşlanmada etkili olan her şeyi kontrol edebilmemiz mümkün değil tabii ki. Genetik faktörler, çevresel faktörler gibi kontrol edemeyeceğimiz birçok etken mevcut. Ancak basitçe uygulayabileceğimiz şeyler de yok değil...
Yaşlanmada etkili olan her şeyi kontrol edebilmemiz mümkün değil tabii ki. Genetik faktörler, çevresel faktörler gibi kontrol edemeyeceğimiz birçok etken mevcut. Ancak basitçe uygulayabileceğimiz şeyler de yok değil...
Büyüklerimizin dilinden hiç düşürmediği 'Bugünün işini yarına bırakma' sözünün 'başlıkla ne ilgisi var' diye düşünebilirsiniz. Ancak peşinen çok ilgisi olduğunu söyleyelim. Çünkü hızla yaşlanmayı getiren unsurların tamamı, beden ve ruh sağlığına zarar verdiğini bildiğiniz şeyler hakkında aldığımız ya da alıp bir türlü uygulamaya koymadığınız kararlarla ilintilidir. O halde size zarar eren her neyse; ondan bugün ve hatta hemen şimdi kurtulun. 'Yakında' diyerek başladığınız her cümle yalan olur, bizden söylemesi..
Gözaltı torbaları, sararmış dişler, cilt kırışıklıkları, incelmiş saçlar, kanser ve tabii ki vaktinden önce gelen yaşlılık... Bunlar sigaranın neden olduğu sorunlardan sadece birkaçı. Fazlasını yazmaya gerek var mı?
Tatile çıkmadan ya da düğünden önce çarçabuk birkaç kilo vermeyi kim istemez ki? Hızlı düzelmeler cazip gelebilir ama şok diyetler hiçbir zaman iyi bir fikir değildir. Uzun süreli bir çözüm olmadığı gibi uzun süreli bir tehdit haline gelebilir. Araştırmalar şok diyetlerin; enerji seviyenizi düşürüp daha yaşlı hissetmenize, konsantrasyonunuzu kaybetmenize, sıklıkla depresif ve sinirli hissetmenize sebep olabileceğini söylüyor.
Şok diyetler; vücudunuzun kilo kaybını dengeleyecek vakti bulamamasına ve cildinizin elastikiyetini azaltıp yaşlanmasına yol açar. Bunun sonucunda da sarkmalar ve kırışıklıklar baş gösterebilir. Kilo yönetimi, sağlığınızı üst düzeyde korumak için; elbette önemlidir. Ancak haftada 1 kilodan fazlasını vermeyi denemeyin.
Uykuya duyulan ihtiyaç ve bunun beden ve beyne etkisi; yaş ile birlikte değişkenlik gösterir. Fiziksel sağlık için en ideali 6-7 saatlik uykudur. Uykusuzluğun obezite, yüksek tansiyon, şeker ve kalp hastalığı riskini arttırdığı bilinmektedir. Yapılan araştırmalar; yetişkinlikte gün içinde yeterli uyku uyumanın, ileri ki zamanlarda ortaya çıkabilecek bunama ve alzheimer gibi hastalıkları önlediğini gösteriyor. Uyku, vücut ve beyin sağlığının mihenk taşıdır. Yetişkinlikte düzenli ve yeterli uyku uyuyan bir bireyin, yaşlanmanın yan etkisi olan algılama, karar verme ve hafıza problemlerini yaşama riski daha düşüktür.
Yaşlandıkça daha az kaloriye ihtiyacınız olduğu doğrudur. Ancak sağlıklı bir yaşlanma süreci için bu kalorileri iyi ve besleyici kaynaklardan almanız gerekir. Abur cubur ya da et-patates diyetleriyle bunu yapamazsınız. Uzmanlar en iyi kaynakların rengarenk meyve ve sebzeler olduğunu söylüyor. Ayrıca beslenmenizden içerdiği omega-3 yağ asidiyle kalp sağlığınızı koruyan balıkları ve tam tahıllı yiyeceklerden gelecek bolca lifi eksik etmeyin.
Hayat eski olaylara takılıp kin gütmek için oldukça kısa ve değerlidir. Her şeyi kafanıza takmamayı ve affetmeyi öğrenmeniz, yaşamınıza birkaç yıl daha ekleyebilir ve senelerinizi daha verimli hale getirir. Araştırmalar, affetmenin fiziksel, psikolojik ve ruhsal iyileşmeyi sağladığını gösteriyor. Ayrıca düşük kan basıncı, daha az depresyon, daha az stres ve daha az anksiyete gibi yararları olduğu söylenebilir.
Hayatta hiçbir şey; zihinsel düşüşün sebep olduğu kadar yaşlı hissetmenize ve davranmanıza yol açmaz. Araştırmalar stresi koyuvermenin kognitif yetersizliği engellemeye ve daha genç hissetmenize yardımcı olduğunu söylüyor.
Egzersizden bahsediyoruz… Düzenli fiziksel aktiviteler, kalp hastalığını bertaraf etmekten, stresi uzak tutmaya kadar sağlıklı yaşlanma için gerekli pek çok şeyin temelidir. Ancak egzersiz yapmanın ana nedenlerinden biri sakatlanmaları engellemektir. Hareket etmenizi ve zamanla özgürlüğünüzü engelleyen bir sakatlık veya yaralanma ileri yaştaki sağlığınıza hayatınızı tehdit eden bir darbe vurabilir. Araştırmalar haftada üç kez yapılan 30 dakikalık yürüyüşlerin, yaşlılıkta düşme riskini azalttığını ve sakatlanmalara neden olan etkenleri önlediğini ortaya koyuyor.
Makul oranda içmenin ilerleyen yaş sağlığınız için iyi olduğunu düşünebilirsiniz ama yaşlandıkça bu “makul oran” değişebilir. Yaşlı bir erkek için günde bir bardaktan fazla, yaşlı bir kadın için ise günde yarım bardaktan fazla içmek aşırı olabilir. Aşırı alkol tüketimi bilişsel gerilemeye neden olabilir ve düşmeye yol açabilir. Ayrıca alkol bazı ilaçlarla çatışabilir.