Uzun Süre Poz Vermeyi Pek Sevmeyen Atatürk'ün Sağlığında Yapılan 11 Portre Resmi

29.06.2021 - 08:30

Hepsi birbirinden güzel resimler...

Bir gün İbrahim Çallı, Atatürk'e şöyle sorar: "Türk milletinin gönlündeki Mustafa Kemal'in portresini yapmama izin verir misiniz paşam?"

Atatürk de 'yüksek sanatkar' olarak nitelediği Çallı'ya şöyle cevap verir: 'Madem ki gönüllerde yaşayan Mustafa Kemal'i çizmek istiyorsun, benim modelliğime ihtiyaç yok.' Ancak bilinene göre Gazi, birkaç kez de olsa Çallı'ya modellik eder.

Akademisyen Nihat Boydaş'a göre Atatürk'ün portrelerinin çokluğunun onun başardığı büyük işlerin yanı sıra adeta pitoresk yani görünüşü bir tabloya konu olmaya değecek kadar güzel...

Fizyonomisinin (yüz okumasının) payı da büyüktür. Sarı saçlı geniş ve çizgili bir alın, derin anlamlar ifade eden bir bakış açısına sahip şehla mavi gözler, kusursuz bir burun, adeta birçok sır saklayan ince dudaklar, çok zarif bir çene...

Boydaş, arka planı polifonik yani çok sesli olan bu (Atatürk'ün) güzelbaşın belirtilen özelliklerle yerli ve yabancı birçok sanatçıya ilham verdiğini söyler. Bilinen ilk Atatürk portresini yapan kişi...

Victor Krausz olsa da özellikle Türkiye'de İbrahim Çallı bu konuda en şanslı ressamlardandır. Her ne kadar bu içerikte 1938 tarihine kadar gideceksek de tahmin edersiniz ki günümüzde hala dünyanın her yerinde Atatürk resimleri yapılmaktadır.

1. Vilhelm Victor Krausz (1916)

2. Ayetullah Sümer (1922)

3. Mihri Müşfik Hanım (1922 sonrası)

4. Ratip Tahir Burak (1925)

5. Nazmi Ziya Güran (1926)

6. Arthur Kampf (1927)

7. Namık İsmail (1935)

8. Hamit Görele (1935)

9. İbrahim Çallı (1935)

10. Saip Tuna (1935)

11. Feyhaman Duran (1938)

Sırasıyla Ramiz Gökçe'nin çizdiği ve Les Annales de Turquie'de yayımlanan karikatürlerle içeriğimizi bitirirken Gazi ile Çallı arasındaki şu diyaloğu unutmamız gerektiğini düşünüyorum:

Gazi: Çallı İbrahim... Avrupa’dan birçok ressamlar geliyor, siz neredesiniz? Çalılara mı gömüldünüz de, hiç görünmüyorsunuz? Çallı: Paşam... Fındıklı Sarayı’nda yaptığım bir portreniz vardır. Gidip onu görün. Atatürk siz değilsiniz, asıl O’dur.