Kadınların genelde erkeklerden daha uzun yaşadığı bilinen bir gerçek. Bu durum, çoğu ülkede ve farklı dönemlerde de değişmedi. Son yıllarda yaşam koşullarının düzelmesi ve tıptaki ilerlemeler sayesinde bazı yerlerde bu fark biraz azalsa da, bazı yerlerde ise tam tersine artmış durumda. Peki bu farkın sebebi ne?
Örneğin, dişi memeliler ortalama olarak erkeklerden yüzde 12 daha uzun yaşıyor.
Bu farkı açıklamaya çalışan genetik bir teori var: Heterogametik cinsiyet hipotezi. Bu hipoteze göre cinsiyet kromozomlarındaki farklılıklar önemli rol oynuyor. Dişi memelilerde genelde iki X kromozomu bulunurken, erkeklerde bir X ve bir Y kromozomu var. Bu yüzden erkekler ‘heterogametik cinsiyet’ olarak adlandırılıyor. Bazı araştırmalara göre dişiler, iki X kromozoma sahip oldukları için zararlı genetik mutasyonlara karşı daha korunaklı olabilir.
Memelilerde bu genellikle dişiler için geçerli. Özellikle primatlar gibi uzun ömürlü türlerde bu durum bir avantaj sağlıyor: Dişiler, yavruları bağımsız olana veya cinsel olgunluğa ulaşana kadar hayatta kalırsa, türün genel durumu da daha iyi oluyor.
Bir diğer teori ise çevresel baskılarla ilgili. Yırtıcılar, hastalıklar ya da sert iklim koşulları gibi doğal faktörlerin, kadınlar ve erkekler arasındaki yaşam süresi farkını artırdığı düşünülüyor.
Sonuçlar ise şaşırtıcıydı: Bu tür tehlikeler olmasa bile, yaşam süresi farkı devam ediyordu. Hayvanat bahçeleri ile vahşi yaşam karşılaştırıldığında ise farkların genelde daha küçük olduğu ama neredeyse hiç ortadan kalkmadığı görüldü. Bu durum aslında insanlara da benziyor; çünkü tıp ve yaşam koşullarındaki gelişmeler farkı azaltıyor ama tamamen yok edemiyor.
Araştırmacılara göre bu bulgular, yaşam süresindeki cinsiyet farklılıklarının kökeninin çok daha derin bir evrimsel süreçte yattığını gösteriyor. Bu süreç, cinsel seçilim ve ebeveynlerin yavrularına yaptığı yatırımlar tarafından şekillenirken, genetik faktörler de (örneğin kromozom farklılıkları) etkili oluyor. Çevresel koşullar bu farkın boyutunu değiştirebilir, ama tamamen ortadan kaldıramaz.
Kısacası, kadınlar ve erkekler arasındaki yaşam süresi farkı sadece çevremizin değil, evrimsel tarihimizin de bir sonucu ve büyük ihtimalle var olmaya devam edecek.
Daha zeki olmamızdandır, erkekler neden az yaşar videolarıni izlemenizi tavsiye ederim 😅
babam 70 anam 76 yaşında vefat ettiler 😭😭😭😭