1967 yılında hayatını kaybeden Rus kozmonot Vladimir Komarov'un öyküsü...
1967 yılında hayatını kaybeden Rus kozmonot Vladimir Komarov'un öyküsü...
İkinci Dünya Savaşı'nın ardından, ABD ile SSCB arasında bir soğuk savaş başladı. İlerleyen yıllarla birlikte iki ülke arasında uzay ve havacılık alanındaki rekabet de artmaya başlamıştı, ABD uzay teknolojileri alanında Sovyetler'den daha ileride olduğunu savunuyordu.
1957'de SSCB'nin uzaya gönderdiği ilk yapay uydu Sputnik 1, savaşı başlattı. Çalışmalarını hızlandıran ABD, Explore 1 uydusunu gönderdi.
Skor eşitlenmişti ancak mücadele asla bitmedi. 1957'den 1975 yılına kadar uzay yarışı, iki ülkenin de bu alanda iyi olduklarını ıspatlamaya yönelik projeleriyle sürdü.
Rusya'nın uzay programı çerçevesinde Albay Vladimir Komarov'un mürettebatı olduğu Soyuz-1uzaya gönderilecekti, ardından Soyuz-2 de üç mürettebatla gönderilecek ve bu üç kozmonottan ikisi uzay yürüyüşü ile Soyuz-1'e geçerek dünyaya döneceklerdi.
23 Nisan 1967'de Soyuz-1 fırlatıldı. Aynı zamanda Soyuz-1, gece fırlatılan ilk insanlı uzay aracı oldu.
Daha önceki uzay projelerinin aksine, Soyuz-1 için uçuş testleri yapılmamıştı. Albay Vladimir Komarov bu ciddi riski biliyordu, ancak siyasi baskılar vardı.
ABD ile yarış sürüyordu...
Komarov'un yedek pilotu Yuri Gagarin'di, görevden bir süre önce Gagarin için 'Ben ölmezsem o ölecek' dediği söylenmektedir.
Yuri Gagarin ve Vladimir Komarov avda.
Test yapılmadığı için ciddi tehlikeler söz konusu olabilirdi, nitekim oldu da. Kalkışın ardından Soyuz 1'in güneş panelleri açılmadı.
Sovyet yetkililer hemen bir kurtarma planı düşündü, Soyuz-2 ile müdahale planı gündeme geldi, ancak bu asla olmayacaktı. Çünkü aynı sorunlar Soyuz-2'de de vardı ve arızaların şiddeti, sayısı çok fazlaydı.
Dünya'ya iniş yapması lazımdı.
Kapsülden çıkıp paraşütü açmayı denemeden önce, eşiyle soğukkanlı bir şekilde vedalaştığı söylenen Komarov'un Rus yetkililere de ağır ifadeler sarf ettiği, hatta küfürler ettiği söylenmektedir.
Bu konuşmaların bazılarının ABD Ulusal Güvenlik Ajansı tarafından İstanbul yakınlarında kayıt edildiği ve bu şekilde açıklandığı, Rusların gizlediği de söylenir.
Rus başbakanı Aleksey Kosigin telsizle cesur kozmonota 'Ülkesinin onunla gurur duyduğunu' iletmiştir.
Komarov kapsülden ayrıldı, paraşüt açılmadı.
İkinci paraşütü açmaya çalıştı, ancak o da üzerine dolandı.
Yaklaşık 6 buçuk ton ağırlığındaki Soyuz-1 Dünya'ya çakıldı ve bu hale geldi.
Kapsül'den ayrılmadan önce aşırı sıcaklıktan ötürü de problem yaşadığı söylenmektedir...