Ay görevleri için yeni uzay giysilerinin içini temiz tutma konusunda araştırmalar hız kesmeden devam ediyor. Bu giysiler, astronotların aşırı sıcaklık, uzay radyasyonu ve aşındırıcı toz gibi zorlu koşullara dayanabilecek özelliklerde olmalıdır. Aynı zamanda iç çamaşırı gibi giysilerin mikropların üremesini önlemesi de önemlidir, çünkü uzay giysileri farklı astronotlar arasında paylaşılacak ve uzun süreler boyunca kullanılacaktır.
Giysilerinizi kuruması için dışarıya asmak en güzel kokuların ortaya çıkmasına neden olsa da, uzay giysinizi en yakın çamaşır makinesinden - hatta sudan - 384.400 kilometre uzakta temiz tutmak bambaşka bir seviyedeki zorluk.
Bu koşullar arasında aşırı sıcaklıklara, uzay radyasyonuna ve yüksek derecede aşındırıcı toza maruz kalmak yer alıyor.
Plajda mayosuna kum kaçan herkes toz dolu bir uzay giysisinin ne kadar aşındırıcı olacağını tahmin edebilir.
'İç çamaşırınızı temiz tuttuğunuzu düşünün; deterjan, çamaşır makinesi ve kurutma makinesi sayesinde günlük olarak yeterince kolay bir iş. Ancak Ay'daki ya da ötesindeki habitatlarda uzay giysilerinin iç kısımlarını sürekli olarak yıkamak pek pratik olmayabilir,' diyor Avrupa Uzay Ajansı (ESA) malzeme ve süreç mühendisi Malgorzata Holynska yaptığı açıklamada.
Mikrobiyal büyümeyi önlemek için alternatif çözümler bulmamız gerekiyordu.'
Projelerden biri olan Avusturya liderliğindeki Mikrobiyal Aktiviteyi Azaltmak için Biyosidal Gelişmiş Kaplama Teknolojisi (BACTeRMA), esasen astronotların 'iç çamaşırı' olan giysilerin iç astarlarında mikropların büyümesini önlemeye yardımcı olacak yolları araştırıyor.
Bunlar mikroplar tarafından üretilen, antibiyotik özellikler içeren ve mikropları farklı çevresel koşullara karşı korumaya yardımcı olan bileşiklerdir. Gümüş ve bakır gibi iyi bilinen anti-mikrobiyal malzemeler muhtemelen zamanla kararacak ve astronotların cildinin yanında rahat olmayacaktır.
Bu anti-mikrobiyal tekstillerin başarısı, uzay giysileri için hayati önem taşısa da, gelecekte daha geniş uygulamalara sahip olabilir.
'Ayrıca bu projeler, özel özelliklere sahip yenilikçi tekstillerin geliştirilmesinin fizibilitesini ve önemini göstererek tekstil endüstrisi için daha geniş sonuçlar doğurabilir.'