Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da zaman zaman tatilini geçirdiği villaların bulunduğu Hacılar Koyu, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından, birinci derece SİT alanından yapılaşmaya izin veren 3'üncü derece doğal SİT alanı statüsüne geçirildi. Bu duruma tepki gösteren çevreciler ile bölgedeki hak sahipleri, 1'inci Derece Doğal SİT alanı içerisinde bulunan 200 hektarlık alanın 'Sürdürebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım Alanı' olarak tescil değişikliği yapıldığını ve işlemin iptali istemiyle dava açtı.
Bilirkişi raporunda villalara onay çıktı
Davaya bakan İzmir 2'nci İdare Mahkemesi'nin belirlediği 3 kişilik bilirkişi heyeti de, bölgedeki incelemelerinden sonra hazırladığı 18 sayfalık raporda, bölgede bulunan bitkilerin ve bazı hayvan türlerinin genel tanıtımlarının yanı sıra ekolojik yapısı hakkında bilgi verdi. Raporun sonuç bölümünde ise, şöyle denildi:
'Netice olarak söz konusu alanın iki farklı özellikte parsel gruplarını içerdiği belirlenmiştir. Yerleşimin olduğu parsellerin belirtilen sebeplerden dolayı sürdürülebilir koruma ve kontrolü kullanım alanı olarak (üçüncü derece doğal SİT) değerlendirmesi gerektiği, diğer parsellerini ise, insan etkisine daha az maruz kalmış olduğundan doğallığını halen koruduğu gözlenmiştir. Bundan dolayı bu parsellerin, 'kesin korunacak hassas alan' birinci derece doğal SİT olarak kalması gerektiği kanaatine varılmıştır.'
Yürütmeyi durdurma kararı çıktı
Mahkemenin, bu rapor doğrultusunda karar vermesi halinde villaların ruhsatlı hale gelmesinin yolunun açılacağı, çevresinin ise 1'inci Derece SİT ilan edilmesi nedeniyle 'çivi bile çakılamayacağı' görüşünü paylaşıp tepki gösteren ÇEHAV (Çevre ve Ekoloji Hareketi Avukatları) üyesi avukatlar da, itiraz etti. Bilirkişi raporundaki olumlu görüşe rağmen 2'nci İdare Mahkemesi, SİT derecesinin değiştirilmesine ilişkin karar için yürütmeyi durdurdu. Mahkememe gerekçesinde ise, şöyle denildi:
'İncelenen alanda tarım, insan yerleşimi, hayvancılık ve spor etkinlikleri faaliyetlerinden dolayı, insan kaynaklı etkilere yoğun bir şekilde maruz kaldığı, bu alanlarda meydana gelen sistematik etkilerden dolayı, floristek, faunistik ve ekolojik yönlerden geri dönülmesi mümkün olmayan sonuçların ortaya çıktığı gözlemlenerek, ekolojik yaşam dengesinin sağlanabilmesi amacıyla, dava konusu parseller ile çevresinin bir bütün olarak değerlendirilmesi gerektiği, uyuşmazlığa konu olan taşınmazların içinde, yer aldığı alanın bir bütün olarak sahip olduğu coğrafik, jeolojik, jeomorfolojik, hidrojeolojik, topografik, biyolojik çeşitlilik ve peysaj özellikleri ile toprak ve arazi yapısı, doğal bitki örtüsü gibi özellikleri dikkate alındığında, anılan taşınmazların 1'inci derece doğal SİT özellikleri taşıdığı, bu sebeple dava konusu taşınmazların sürdürülebilir koruma ve kontrollü kullanım alanı olarak belirlenmesine ilişkin dava konusu işlemde, hukuka ve mevzuata uygunluk bulunmadığı sonucuna vararak, 'sürdürülebilir koruma ve kontrollü kullanım alanı' karanının yürütmesini durdurulmasına karar verilmiştir.'
Mahkemenin yürütmeye durdurma kararı, villaların da bulunduğu alanla ilgili hukuk mücadelesi veren çevreciler ve avukatları, sevindirmişti.
İtirazı bölge idare mahkemesi görüştü
Ancak, 2'nci İdare Mahkemesi'nin verdiği yürütmeyi durdurma kararına, hem SİT derecesi değişikliğini yapan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, hem de villa sahipleri, Bölge İdare Mahkemesi'ne itirazda bulundu. İtirazları görüşen Bölge İdare Mahkemesi, bu kez avukatları ve çevrecileri üzen bir karar verdi. Bölge İdare Mahkemesi, yürütmenin durdurulması kararını kaldırdı. SİT derecesinin iptali davasında başa dönülmesine neden olan kararda, 2'nci İdare Mahkemesi'nin bir kez daha bu konuda karar vermesinini beklendiği kaydedildi.
4 hakimin verdiği kararı 2 hakim kaldırdı
Bölge İdare Mahkemesi'nin verdiği kararı, Çevre ve Kent Komisyonu, Çevre Hareketi ve ÇEHAV avukatları adına Avukat Şehrazat Mercan, değerlendirdi. Karara tepki gösteren Şehrazat Mercan, şöyle konuştu;
'Yürütmenin durdurulması kararını İdare Mahkemesi'ndeki 3 hakim oy birliğiyle verdi. İtiraz üzerine kararı, adli tatilden dolayı Bölge İdare Mahkemesi'ndeki nöbetçi 3 hakim görüştü. Burada da hakimlerden 2'si kararın kaldırılması yönünde oy kullandı, 1 hakim de muhalefet şerhi koydu. Yani İdare ve bölge idare mahkemesindeki toplam 4 hakim, SİT kararı için yürütmenin durdurulmasını uygun gördü ama 2 hakim bu kararı kaldırdı. Ben yine de İdare mahkemenin iptal kararı vermesini bekliyorum.'
Taylan Yıldırım, DHA