Enflasyon oranı 1980'lerin başından beri en yüksek seviyeyi gördü. Bütün ülkelerde enflasyon oranı gerek pandemi etkisiyle gerek savaşlar etkisiyle arttı. Türkiye 2022 yılının başında açık ara en yüksek enflasyon oranına sahipti. Enflasyonun son 2 yılda hızla arttığı ülke ise İsrail oldu. Peki, ülkeler yüksek enflasyon karşısında ekonomide nasıl bir formül uyguladı? İşte, ülkelerin yüksek enflasyon karşısında ekonomide uyguladıkları formüller.
ABD pandemi döneminde yüksek enflasyonla mücadele etti. Sonra bu pandemiden hızlı bir şekilde toparlandı. Ancak bu toparlanma tedarik zincirlerini strese soktu. Dolayısıyla enflasyon da keskin bir şekilde yükseldi. Temmuz ayındaki %8,5'lik enflasyon oranı vardı. ABD yüksek enflasyon karşısında ekonomide Fed para politikalarına başvurdu. Güçlü ekonomik büyüme sağlanırsa işsizliğin azalacağını öngörüyorlar.
Birleşik Krallık, 2021 Temmuz ayı ile 2022 Temmuz ayı enflasyon oranı %10,1 ile 40 yılın en yüksek seviyesine çıktı. Yüksek enflasyon karşısında ise ekonomik plan çerçevesinde ilerlenmektedir. İngiltere Merkez Bankası tüketici ve iş harcamalarını kısmaya çalışan bir dizi faiz oranı artışı yoluyla artan fiyatları yavaşlatmaya çalışıyor.
Kanada, tüketici enflasyonu %7,6'ya ulaştı. Yüksek enflasyon karşısında ekonomisinde para politikası uyguluyor. Bu politikanın amacı, enflasyonu kontrol altına almak ve esnek döviz kuru sağlamak. Böylece paranın değerini koruyabileceklerini düşünüyorlar.
Çin'in yıllık enflasyon oranı %2,7 arttı. Çin ekonomisini yüksek enflasyondan farklı politikalarla korumaya çalışıyor. Sıkı devlet kontrolleri ile ilerlemeyi tercih ediyor. Enflasyonu kontrol etmek için sübvansiyonlarda ve diğer fiyat kontrol önlemlerinde değişiklikler yapıyor.
Japonya enflasyon oranı temmuz ayında %2,6 oranına yükseldi. Bu enflasyon oranının nedeni, Rusya-Ukrayna arasındaki savaşlardan kaynaklanıyor. Japonya enflasyon karşısında devlet fiyat kontrolleri ve negatif faiz oranları uyguluyor. Zaten pandemi sırasında Kovid-19 etkisini azaltmak için ekonomiye likidite enjekte etmesi de enflasyon karşısında mücadele etmesinde büyük rol oynamıştır.
Türkiye'nin enflasyon oranı temmuz ayında %79,6'ya yükseldi. Bu artışın birçok nedeni oldu. Savaşlar, pandemi gibi etkenler enflasyon oranlarını etkiledi. Ülke bu sebeple asgari ücreti 2022 yılında 2 kez arttırmak zorunda kaldı. Türkiye de yüksek enflasyon karşısında faiz arttırımına giden ülkelerden biri. Yapılan açıklamaya göre, yıl sonuna kadar %65'e kadar düşeceği öngörülmekte.
Avustralya enflasyon oranı %6,1 arttı. Bu ülke de enflasyona diğer ülkelerdeki gibi tepki verdi. Merkez Bankası faiz oranlarını yükseltti. Böylece gelirlerin yüksek bir oranı ipotek faizini ödemeyi zorunlu tuttu. Para arzını kontrol edebilirlerse enflasyonu frenlemek mümkün.
Güney Afrika da temmuz ayında %7,8 yıllık artışla en yüksek enflasyon oranına çıktı. Dünyanın dört bir yanındaki merkez bankaları faiz arttırımına gitti. Güney Afrika Merkez Bankası da faiz arttırımına gitti. Ukrayna'daki savaş sebebiyle artan enflasyonun bu şekilde düşürüleceği tahmin ediliyor.
İsrail, yıllık enflasyonu %5,2'ye ulaştı. Bu ülke de para politikaları uygulayarak ilerlemeyi tercih etti. Bunun yanında İsrail'in enflasyonla olan deneyimleri mücadele etmesini kolaylaştırıyor.