Ülkemizin içinde yer alan, kendi işaret dillerini icat edip literatüre girmeyi başarmış insanlardan haberiniz var mı?
Ülkemizin içinde yer alan, kendi işaret dillerini icat edip literatüre girmeyi başarmış insanlardan haberiniz var mı?
Rabia Ergin, lisans ve yüksek lisansını ODTÜ'de tamamlayıp Amerika'ya doktora yapmaya gittiğinde bir seminere katılmış ve orada duyan, konuşan bireylerden oluşan ailelere doğmuş sağır çocukların kendi kendilerine oluşturdukları işaret dilleri hakkında tartışılıyorken Rabia ise zaten işitme engellilerden oluşan köyde yetişen bir annenin kızıdır. Bu yüzden bunun tartışılması konusunda şaşırarak ve şu cümleyi kuruyor
'Türk işaret diline maruz kalmadan ve duymadıkları için Türkçeye de çok fazla maruz kalmadan oluşturdukları bir dil var.' dediğinde orada bulunan herkesin dikkatini çekmiş çünkü bu dünyada çok az rastlanan durum ve oldukça önemli bir veri tabanı olarak geçiyor. Ardından Rabia Ergin, Prof. Dr. Ray Jackendoff'un desteği ile bu konu üzerinde çalışmaya başlıyor ve 2014'ten beri tüm saha çalışmalarını kendisi yönetiyor.
Bu kendiliğinden oluşan işaret dili literatürde 'Central Taurus Sign Language' (CTSL) diye biliniyor.
Projesinde temel olarak sıfırdan ortaya çıkan dilleri konu edindiğini söylüyor.
Bölgesel olarak izole olan ve kendi aralarında yaşayıp tarımla geçine bu kişilerin hiç duymadığı veya çok az işittiği Türkçe ise onlar için bir şey ifade etmiyor. Bu nedenle de kendi buldukları işaret dilini kullanıyorlar.
'1970'lerde oluşmaya başlayan bir dil ve bu dili ilk oluşturmaya başlayan insanlar bugün hayattalar. Dolayısıyla dilin sıfır noktasına erişimimiz var.' diyor Rabia.
Bu kişiler tarım, yemek tarifi veya siyaset gibi hayatlarının içinde yer bulan konuları hakkında rahatça sohbet ediyorlar lakin onlar için bir şey ifade etmeyen konular hakkında anlaşmak imkansız.
Yaş farkları önemli faktör. Yaş farkı için, 'Yaklaşık 8-10 yaş var. Bu şekilde olan beş kardeş ikilisi var (CTSL-1 ve CTSL-2), bir de bunların çocukları (CTSL-3) var ve 2-8 yaş arası dört CTSL birey daha var (Muhtemelen CTSL-4 diye sınıflandıracağız).' cümlesini kuruyor.
Saha çalışmalarına devam edeceğini de bildiriyor Rabia Ergin. Kendisine başarılar diliyor ve ülkemizin bir gerçeğini gün yüzüne çıkartıp uluslararası bir iş yaptığı için kutluyoruz.
Peki siz bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz, daha önce duymuş muydunuz? Yorumlarda buluşalım.