Uçakla seyahat ederken çoğumuz kalkışta ya da inişte biraz daha fazla geriliriz. Bu içgüdüsel korku aslında bilimsel verilerle de destekleniyor. Kazaların büyük kısmı bu iki aşamada gerçekleşiyor. Çünkü uçak bu anlarda en savunmasız halinde oluyor ve pilotların hata yapma süresi oldukça kısıtlı. Gelin bakalım...
Uçak Kazalarının Çoğu Neden Kalkışta ya da İnişte Oluyor?
4
Bir uçuşun tamamı sekiz aşamada gerçekleşiyor ve bunların sadece ikisi, uçuş süresinin %6’sını oluşturuyor.
Buna rağmen uçak kazalarının büyük çoğunluğu bu iki kısa aşamada meydana geliyor. Boeing’in 1959 ile 2017 yılları arasındaki ticari uçak kazalarını kapsayan analizine göre, 2007 ile 2016 yılları arasında yaşanan ölümcül kazaların neredeyse %50’si iniş ve alçalma sırasında gerçekleşti. Kalkış ve tırmanış ise toplam ölümcül kazaların %13’ünden sorumluydu.
Sebebi oldukça basit, kalkış genellikle 30-35 saniye sürüyor ve bu sırada bir sorun çıkarsa pilotun karar vermesi için neredeyse hiç vakti olmuyor. Uçak yerden fazla yükselmediği için hataları telafi edecek alan da yok.
Uçakların seyir halinde olması yani havada düz uçuş gerçekleştirdiği “en route” evresi aslında en güvenli aşama olarak kabul ediliyor.
Çünkü burada uçak tüm yeteneklerini kazanmış durumda ve herhangi bir sorun yaşandığında müdahale için zaman mevcut. Örneğin her iki motor da dursa, uçağın mevcut hızı sayesinde süzülerek ilerlemesi mümkün oluyor. Ortalama bir yolcu uçağı, her 10 mil (yaklaşık 16 km) ileri gittiğinde yalnızca 1 mil (yaklaşık 1.6 km) irtifa kaybediyor.
Bu da pilotlara yaklaşık 8 dakikalık tepki süresi sağlıyor. Bahsettiğimiz bu avantajlar kalkış ve iniş aşamalarında yok. Çünkü uçak bu anlarda hem yere çok yakın hem de teknik olarak hala tam kapasitesinde değil.
Havacılık kazaları genellikle tek bir nedene değil, birkaç faktörün birleşimine bağlı gerçekleşiyor.
Araştırmalar, insan hatasının tüm uçak kazalarının %50’sine sebep olduğunu gösteriyor. Mekanik arızalar daha nadir görülüyor. Ama elbette bu da tamamen göz ardı edilecek bir risk değil.
Ayrıca hava koşulları da uçuş güvenliğini doğrudan etkiliyor. Büyük ticari uçaklar kötü hava koşullarında dahi uçabilse de özellikle küçük uçaklar bu durumdan fazlasıyla etkileniyor. Neyse ki modern teknolojiler sayesinde özellikle kalkış ve iniş gibi kritik anlarda risklerin azaltılması artık daha mümkün.
İlginizi çekebilir:
Uçağa Bindiğimizde Neden Kapıda Karşılanıyoruz?
Uçuş Görevlilerinin Neden Kırmızı Ruj Sürdüğünü Biliyor musunuz?
Uçaklar Batıdan Doğuya Neden Daha Hızlı Gidiyor?
Sabah uçuşum vardı, iyi oldu bu haberi görmem :(
Mk hava güvenli 😂 araç bozulsa bir müddet süzülürüz bu mu? Karşıdan gelen yada tali yola atılan paketçi.
o kalkıştım hissedilen g kuvveti... aman Allahim. sanki uçak havada tutunamayip cakilacakmis hissi :( cok seviyorum ama çokta korkuyorum bu kalkış anindan...