Her yıl milyonlarca yolcu, havalimanında saatlerce sıra bekleyip güvenlikten geçtikten sonra bu kez uçağa biniş kuyruğunda takılıp kalıyor. Oysa bilimsel olarak, yolcuların çok daha hızlı ve sorunsuz şekilde yerlerine oturmasını sağlayacak yöntemler mevcut. Bazıları laboratuvar ortamında iki kat hızlı sonuç veriyor. Peki biniş süresini kısaltacak bu sistemler neden hala standart hale gelmedi?
İlk başta birçok kişinin düşündüğü gibi “arkadan öne” biniş sisteminin en mantıklı seçenek olduğunu sandı. Ancak simülasyonlar, bunun neredeyse en yavaş yöntem olduğunu ortaya koydu. Steffen’ın geliştirdiği modelde, yolcular koltuk sırasına göre değil, koltuk tipine ve sıra düzenine göre uçağa alınıyor.
Önce pencere kenarı koltuklar, her sırada bir atlama yapılarak dolduruluyor. Ardından orta koltuklar ve en son koridor koltukları geliyor. Bu sistem, klasik yöntemden %30 daha hızlı. Fakat böylesine hassas bir sıranın gerçek yolcu davranışlarıyla uyuşması çok zor. Grupların birlikte oturmak istemesi ya da geç kalan yolcular düzeni bozabiliyor.
Sistemde, birlikte seyahat eden kişiler küçük gruplar halinde biniyor. Check-in sırasında algoritma tarafından otomatik olarak sıralanan bu gruplar, cep telefonlarına gelen bildirimlerle sırayla uçağa yönlendiriliyor.
Simülasyonlara göre bu yöntem, Steffen modelinden yaklaşık %5 daha yavaş olsa da insan faktörünü hesaba kattığı için çok daha uygulanabilir.
Teoride mantıklı görünse de pratikte koridor tıkanıklığına neden oluyor. Çünkü aynı sırada oturan yolcular bagaj yerleştirirken arka arkaya bekleyen diğer yolcuları engelliyor.
'MythBusters' programının yaptığı bir testte bu yöntemin ortalama 24 dakika sürdüğü görüldü. Buna karşılık “rastgele biniş” gibi daha basit sistemler bile çok daha hızlı sonuç veriyor.
Daha hızlı biniş sistemleri teoride mükemmel görünse de uygulamaya geçmek için ciddi bir operasyonel değişim gerekiyor. Her havalimanı, yer hizmetleri ekibi ve yolcu alışkanlıkları bu sisteme uyum sağlamalı. Ayrıca hava yolları, mevcut biniş düzenlerini değiştirdiğinde ek gelir getiren “öncelikli biniş” gibi hizmetleri kaybetme riskiyle karşı karşıya kalıyor.
Müşteri deneyimi de önemli bir etken. Yolcuların, karmaşık görünen biniş sıralamasına sıcak bakmaması olası. Bu yüzden pek çok hava yolu, %100 verimli olmasa da mevcut yöntemlerini korumayı tercih ediyor. Yine de bazı firmalar, pencere-orta-koridor sıralaması (WILMA) gibi daha hızlı sistemleri kısmen uygulamaya başladı.