Denizaltılarını hiç merak ettiniz mi? Bu araçlar, dışarıdan bakıldığında oldukça eğlenceli gibi dursa da aksine hiç de öyle değil. Denizaltıları tek seferde 1 yıla kadar sefer yapabildiğinden kısıtlı alana sahip bu yerde uzun süre boyunca kalmak psikolojinizi bozabilir. İşte, tam da bu yüzden denizaltıda görev almak isteyenleri uzun bir prosedür karşılıyor. Bu yazımızda denizaltıda çalışan kişilerin yaşadığı zorlukları derledik. Haydi, gelin başlayalım!
Standart ve insani bir yaşam için temizlik olmazsa olmazımız. Peki ya yüzlerce insanın olduğu bir denizaltında nasıl duş alınır? Denizaltında genellikle iki tane duş ve kişi başı 3 dakika su açma sınırı bulunuyor. Bu sınır su kıtlığından değil, elektronik aletlerin zarar görme ihtimalini azaltmak için konulmuş. Eğer 3 dakika içinde ıslanıp, sabunlanıp, durulanamayacaksanız muhtemelen denizaltı size eziyet gibi gelir. Bir de şu var ki denizaltında her gün duş almak diye bir kavram bulunmuyor. Genellikle 10 günde bir gelen duş sıranızı beklediğiniz süre boyunca temizliğinizi deodorant ve ıslak mendiller ile halletmelisiniz. Üstelik koca denizaltında 1 çamaşır makinesi ve 1 kurutma makinesi bulunduğundan duştan sonra giymek için temiz kıyafet de bulamayabilirsiniz. Ayrıca tıraş olmak neredeyse imkânsız.
Temizlikten devam edelim. Duş aldık, peki ya tuvaletimizi nasıl yapacağız? Başta evlerdeki klozet tarzında bir şey hayal etmiş olabilirsiniz. Bu kısmen doğru fakat arada önemli bir fark var: Denizaltında tuvaletinizi yaptıktan sonra sifonu direkt çekemezsiniz. Bundan önce atığı basınç ile sıkıştırmalısınız. Eğer atığı yanlış bir şekilde sıkıştıracak olursanız tüm pislik yüzünüze geri sıçrar. Bu durum epey rahatsız edici olmasının yanı sıra denizaltını batırma riskine bile sahip.
Onlarca metre uzunluğundaki bir tüpte tek başına eğlenmek tabii ki imkansız. Bu yüzden sosyalleşmek farz, diyebiliriz. Denizaltılarında sosyallik, bazı kurallar altında korunuyor. Mesela siyaset gibi insanları kutuplaştıran ve karamsarlığa sürükleyebilen konuları konuşmak yasak. Ek olarak psikolojiyi etkilenmemek için ölüm haberleri de verilmiyor. Denizaltında mürettebatın oynayabileceği çeşitli oyunlar bulunuyor. Kart oyunlarının yanı sıra oyun konsolları bile bulunabiliyor. Düşünsenize, denizin yüzlerce metre altında PES atıyorsunuz. Oldukça etkileyici, değil mi?
Denizaltı mürettebatı, gün içinde altışar saatten üç kere vardiya yapıyor. Bu vardiyalar; 6 saat görev, 6 saat öğrenme & egzersiz ve özel vakit, 6 saat ise uyku olarak belirlenmiş. Bu süre içinde hiç güneş görülmediğinden güneşin doğup battığını verilen yemeklerden ve ortam ışığının değişmesi ile anlıyorlar. Beyaz ışık gündüzü, sarı veya kırmızı ışık ise geceyi temsil ediyor.
Denizaltında uyumak da bir diğer zorluk olarak karşımıza çıkıyor. Tabut denilen ve oldukça kısıtlı bir alanda konumlandırılmış ranzalarda uyuyan mürettebat, pek de mahremiyete sahip değil. Bu ranzalarda sizi başkalarından soyutlayan tek şey basit bir perde. Buna ek olarak kimi zaman mürettebat, yatak sayısından fazla olduğundan sıcak yatak prosedürü uygulanabiliyor. Sıcak yatak uygulamasında zamanı geldiğinde uyuyan kişiyi kaldırıp kendiniz yatıyorsunuz. Zaten ismi de yatağın o anda sıcacık olmasından geliyor.
Denizin altında yol almasından da anlayacağınız üzere bu araçlarda sessizlik oldukça önemli. Zira konuşma sesleri bile denizin altında yerinizi belli edebiliyor. Bu yüzden ses çıkaran ayakkabılar, bozuk paralar ve tavla türü oyunlar denizaltında yasak. Hatta düşman unsurlarına yaklaşıldığında fısıldama yoluyla bile konuşulduğu oluyor.
Başta da dediğimiz gibi bu teknoloji harikası araçlar, 1 yıla kadar sefer yapabiliyor. Peki, neden yıllarca yapamıyor? Hâlihazırda okyanus veya denizdeyseniz sınırsız suya ve oksijene sahipsiniz. Nükleer güç ise sizi neredeyse sınırsız bir şekilde istediğiniz yere götürebilir. Sorun şu ki yüzlerce kişilik mürettebata yetecek yiyecek bulmak oldukça zor. Tuvaletlere dahi yiyecek depolansa sadece belli bir süre için yeterli oluyor. Ayrıca başta güzel yemekler çıksa da zamanla yiyeceklerin tadı tuzu kalmıyor ve tekdüzeleşiyor çünkü genelde konservelere geçiliyor.
Denizaltılarında iletişim oldukça kısıtlı. Hatta internet bulunmadığından bir sosyal medya bağımlısıysanız bu problemi zoraki olarak aşabilirsiniz. Eğer sevdiklerinizle iletişime geçmek istiyorsanız aylarca denizaltının yüzeye çıkmasını beklemelisiniz. Zira denizaltılarının en önemli özelliği olan gizlilik, su yüzeyine çıktığı an uydu takip sistemlerinin onu bulması ile bitiyor. Bu yüzden emirler genel olarak su yüzeyine yakın derinliklerdeki zayıf sinyaller ile alınıyor. Şanslıysanız ve kısıtlı bir internet erişimine sahip olursanız ailenize e-posta gönderebilirsiniz. Yalnız hemen not düşelim: Bu e-postalar tabii ki yetkili biri tarafından inceleniyor. Bu incelemenin amacı ise görev ile alakalı bilgilerin gizli kalmasını sağlamak.
Ya saçma sapan bir paylaşım daha sanki herkes denizaltıya binebiliyormuş gibi yok şunu yapma yok bunu yapma
Kaç ülkede nükleer denizaltı var hocam, genelde 1 2 hafta görevde kalırlar. Yazı alıntı, bari bizden birşeyler ekleseydiniz. Dur Yolcu selamı gibi, isimlerin niye batıray saldıray vs olduğu gibi, batan denizaltımız gibi...
Bilgilerin tamamını Ruhi Çenet'in videosundan aldım yazmalısın dipnot olarak.