Esenler'de Yunanistan sınırına gitmek için bekleyen sığınmacılar / Yasin Akgül / AFP
Brüksel'de yapılan liderler zirvesi sabahın erken saatlerine kadar devam etti. Sekiz saat süren AB devlet ve hükümet başkanları zirvesinin ardından açıklama, AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker'den geldi.
Önümüzdeki günlerde finansman ve diğer konular üzerinde görüşülecek
Juncker, 'tam bir başarı' olarak nitelendirdiği uzlaşma ile ilgili olarak 'Türkiye ve AB sığınmacıların Avrupa'ya gelmesinin engellenmesi konusunda temelde bir uzlaşma sağladı' dedi. AB Komisyonu Başkanı, Türkiye ile önümüzdeki günlerde eylem planının finansmanı ve diğer konular üzerinde görüşmeler yapılacağını belirtti.
AB liderler zirvesinin ardından yaptığı açıklamada Avrupa Konseyi Başkanı Donald Tusk, 'Türk yetkililerle son haftalarda yaptığımız görüşmelerin tek bir amacı vardı: Türkiye üzerinden Avrupa'ya yapılan göçmen akınını kontrol altına almak. Eylem planı bu yönde çok büyük bir adım' dedi.
Ancak planda Türkiye'nin şartlarının ne ölçüde kabul edildiği net şekilde belirtilmiyor.
Almanya Başbakanı Angela Merkel ise daha temkinli bir açıklama yapmayı tercih ederek 'Bir çalışma sürecinin ortasındayız' diye konuştu. Merkel, Türkiye'nin talep ettiği 3 milyar euronun görüşmelerde önemli bir rol oynadığının da altını çizdi.
Avrupa Komisyonu Başkanı Jean-Claude Junker da, yapılacak toplam yardım miktarına dair müzakerelerin ilerleyen günlerde Türk yetkililerle devam edeceğini belirtti.
Vize serbestliği konusunda nasıl bir yol izleneceği ise tartışmalı. Junker, AB'nin vize kolaylığı konusunda çalışmalarını hızlandıracağını, ancak bunun 'Ankara'ya bedava bilet anlamına gelmediğini' belirtti. AB üyesi bazı ülkeler vize serbestliği başta olmak üzere Türkiye'nin bazı taleplerine karşı çıkıyor. Kıbrıs, Fransa ve Yunanistan, Türkiye ile anlaşma konusunda acele edilmemesinden yana olduklarını belirtmişti.
Anlaşma karşılığında Türkiye'den sınır güvenliğini artırması ve AB'ye yasadışı yollardan giren göçmenleri geri kabulü gibi bir dizi önlemi hayata geçirmesi bekleniyor.
AB Liderler Zirvesi öncesi Avrupa Komisyonu'ndan yetkililer Ankara'ya gelmiş ve Perşembe sabahı erken saatlere kadar Cumhurbaşkanı Erdoğan da dahil olmak üzere Türk yetkililerle görüşmüştü.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın heyetten ayrıca AB zirvelerine davet talebinde bulunduğu ve Türkiye'nin iltica talebi reddedilen mültecilerin sınır dışı edilebilecekleri 'güvenli ülkeler' listesinde olmasını istediği bildirilmişti.
Türkiye mülteci akınının akınının kontrol altına alınması için AB ile yapacağı işbirliği karşılığında Birlik'ten 3 milyar euro mali yardım, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına Schengen vizesi kolaylığı ve bunu yanı sıra AB üyelik müzakerelerinde yeni başlıklar açılmasını talep etmişti.
AB ve Türkiye'nin üzerinde uzlaşma sağladığı eylem planının ne zaman ve nasıl hayata geçirileceği konusunda ise bir açıklama yapılmadı.
Merkel pazar günü Türkiye'yi ziyaret edip Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşecek.