Her ne kadar İkinci Dünya Savaşı dönemlerinde Türkiye'de üretim gerilemiş, tarıma dayalı ekonomimizde teçhizat yetersizliği nedeniyle 1945 yılı tarımsal hasılası azalmış da olsa, Türkiye tarıma dayalı, üreten, sanayileşen, parası değerli bir ekonomiydi. Merkez bankası rezervleri iyi durumdaydı.
Bununla beraber, savaş içinde toptan eşya fiyatları 4 misli artmıştı ama resmi kur değişmemişti. Yani Türk parasının değeri aslında gerçekte olan değerini yansıtmıyordu. Diğer yandan, hükümet İMF'ye üyelik başvurusuyla beraber çok taraflı serbest döviz rejimini kabul etmeyi düşünüyordu. Haliyle, paraya bir ayar çekmek gerekecekti.
7 Eylül 1946 tarihinde hükümet, oldukça tartışmalı bir biçimde, Türkiye Cumhuriyeti tarihindeki ilk devalüasyonu gerçekleştirerek 1,29 TL olan resmi dolar/TL paritesini 2,80 TL olarak değiştirdi. İthalat üstündeki pek çok kısıtlama kaldırıldı.
Ancak bu politika, ithalatın ihracattaki gelişmeyi çok aşan bir oranda büyümesine yol açtı. Kaldı ki, geleneksel tarım ürünlerini savaştan zor durumda çıkan Avrupa'ya halen kolaylıkla satabilecekken, çok daha ucuza satmamızla sonuçlanmıştır. (Hükümet bunu 'stok fazlasını eritmek' ve 'rekabet gücümüzü geri kazanmak' biçiminde açıklamıştı). Özetle zamanında büyük tepkilerle karşılanmış, hatalı olduğu öne sürülmüş bir devalüasyon kararıdır bu.
Fotoğraf: Dönemin başbakanı Recep Peker
Şimdi bir iki nokta da ben de bonus olarak bir iki şeye değinmek isterim:1974 Krizi'nin Ecevit üzerinden tek olayı şudur:Kıbrıs Adası'ndaki Türklerin katledilmesine seyirci kalamamıştır U.S,Türkiye'nin -tabiri caizse- uslu bir "kuçu" olup kendi kulübesinde oturmasını istemiştir.Biz bunu kabul etmeyince çok sert bir ambargo uygulamıştır.Yani güçlü olan haklı haksıza bakmamıştır ve ülke uçak bile kaldıramayacak bir hale gelmiştir.Eğer sizler(okuyucular)için bu krizin sebebi A.B.D ve bizleri onlara bağlayan eski yöneticiler değilde Ecevit ise bu olaya ideolojik açıdan taraflı bakıyorsunuz demektir.
ecevit çıkıp dürüstçe kriz var diyebildi şimdikilerse yok almanyanın oyunu yok ameriganın oyunu yok batı bizi kıskanıyor büyük oyun bunların hepsi yav he he
Kriz teğet geçti diyenler gelmeden dolar ne kadardı? Diye sormak lazım. Ecevit zamanı olunca ' Ecevit ülkeyi batırdı' ama sağcılar zamanında dış mihraklar değil mi?