Türkiye'nin zengin tarihine ve kültürüne dair birçok iz bırakan yapı, UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer almıştır. Bu yapılar, tarihi, kültürel ve doğal değerleri ile dünya çapında önem taşımaktadır. Ayrıca Türkiye'nin her köşesindeki birçok medeniyetin izlerini yansıtmaktadır.
UNESCO Dünya Mirasları arasında yer alan Türkiye'deki bütün yapıları UNESCO'ya alındığı yıllarıyla birlikte derledik. 👇
Arslantepe Arkeolojik Alanı, Malatya ilinde yer alan tarihi bir arkeolojik alandır. Alan, MÖ 5. binyıldan günümüze kadar uzanan bir tarihe sahiptir ve antik Mezopotamya kültürüne ait kalıntıları içermektedir. Urartular, Asurlular, Hurriler, Hititler ve Persler gibi birçok uygarlığın izlerini taşımaktadır. Arslantepe'deki kalıntılar arasında antik tapınaklar, saraylar, hamamlar ve mezarlıklar yer almaktadır.
Göbeklitepe, Şanlıurfa ilinde yer alan ve yaklaşık 12.000 yıl öncesine tarihlenen bir arkeolojik alandır. İnsanlık tarihinin en eski tapınaklarından biridir ve Neolitik döneme ait önemli bir kültür merkezi olarak kabul edilir. MÖ 10.000 ila MÖ 8.000 yılları arasında yapılmış bir tapınak kompleksi olarak bilinmektedir.
Alanın keşfi, insanlık tarihindeki bilinen tarihi geriye götürmüştür. Tapınakların inşasında kullanılan taş blokları, o dönemdeki teknolojik bilgi ve becerileri göstermektedir. Göbeklitepe'deki tapınaklar, hayvan ve insan figürleriyle süslüdür ve inşa edildikleri dönemdeki toplumun dini inançlarını yansıtmaktadır. Alan, tarihi, kültürel ve arkeolojik açıdan büyük bir öneme sahiptir.
Afrodisias Antik Kenti, Aydın ilinde yer alan ve antik Roma dönemine ait bir arkeolojik alan ve müzedir. Kent, Afrodit kültüne adanmıştı ve ismini Afrodit'ten almıştır. MÖ 3. yüzyıldan MS 7. yüzyıla kadar uzanan bir tarihe sahiptir. Kent, antik dönemde önemli bir sanat, kültür ve ticaret merkezi olarak kullanılmıştır.
Kentteki kalıntılar arasında tiyatrolar, stadyumlar, tapınaklar, hamamlar, agora ve şehir surları yer almaktadır. Afrodisias Antik Kenti, antik Roma dönemi mimarisi açısından önemli bir yerdir. Kentteki heykeller, özellikle mermer işçiliğiyle ünlüdür.
Ani Arkeolojik Alanı, Kars ilinde bulunan tarihi bir arkeolojik alandır. MÖ 3. yüzyıldan 17. yüzyıla kadar uzanan bir tarihe sahiptir ve Bizans İmparatorluğu döneminde önemli bir merkez olarak kullanılmıştır.
Anadolu'nun en önemli Bizans dönemi yerleşim yerlerinden biridir. Alan, birçok antik yapı ve tarihi eser içermektedir. Ani'deki en önemli yapılar arasında Ani Katedrali, Ani Harabeleri, Ani Kalesi, Menuçehr Camii ve Ani Hamamı yer almaktadır.
Efes, İzmir'in Selçuk ilçesinde bulunan antik bir kenttir ve Türkiye'nin en önemli arkeolojik yerlerinden biridir. Efes, antik dünyanın en büyük liman kentlerinden biriydi ve tarihi, kültürel ve arkeolojik açıdan büyük bir öneme sahiptir. Bu antik şehir, Artemis Tapınağı, Celsus Kütüphanesi, Büyük Tiyatro ve Trajan Çeşmesi gibi birçok antik yapıyı içermektedir.
Antik dönemde felsefe, bilim, sanat ve mimarlık açısından da önemli bir merkezdi. Efes aynı zamanda Hristiyanlık tarihinde de önemli bir yere sahiptir. St. John Bazilikası, Meryem Ana Evi ve Efesli Aziz Paul'un Büyük Tiyatro'da verdiği vaazlar gibi Hristiyanlıkla ilgili birçok önemli detayı içermektedir.
Diyarbakır Kalesi, tarihi bir kale kompleksidir. Kalenin inşası, MÖ 3000'lere kadar uzanan bir tarihe sahiptir ve çeşitli medeniyetler tarafından inşa edilmiştir. Kalenin en eski kısmı, Roma dönemine kadar uzanırken en yeni kısımları Osmanlı döneminde inşa edilmiştir.
Hevsel Bahçeleri, Diyarbakır Kalesi'nin çevresinde bulunan ve Dicle Nehri boyunca uzanan bir alanı kapsamaktadır. Tarihi İpek Yolu'nun bir parçasıdır ve tarihi bir tarım bölgesidir. Bahçeler, sulama kanalları, su kemerleri, taş köprüler, tarihi evler ve camilerle doludur.
Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk başkenti olan Bursa, tarihi, kültürel ve doğal güzellikleriyle ünlüdür. Şehir, tarihi Bursa Kalesi, Ulu Camii, Yeşil Türbe, İnkaya Çınarı ve İznik Gölü gibi birçok turistik yere ev sahipliği yapmaktadır.
Cumalıkızık, Bursa'nın tarihi bir köyüdür ve Osmanlı İmparatorluğu döneminden kalma geleneksel evleriyle ünlüdür. Köydeki evler, Osmanlı dönemi mimarisinin en iyi örneklerinden biridir ve ahşap oyma sanatı ile süslenmiştir. Köy, turistler tarafından ziyaret edilen popüler turistik bir yerdir ve tarihi evleri, yöresel yemekleri ve doğal güzellikleri ile dikkat çekmektedir.
Bergama Çok Katmanlı Kültürel Peyzaj Alanı, İzmir ilinin Bergama ilçesi ve çevresinde bulunan bir bölgedir. Antik dönemden Osmanlı dönemine kadar uzanan tarihi ve kültürel katmanları içermektedir.
Alan, antik çağda Pergamon olarak bilinen ve önemli kültür, bilim ve sanat merkezi olan bir şehrin kalıntılarını içermektedir. Pergamon, MÖ 3. yüzyılda Bergama Krallığı'nın başkenti olmuştur ve önemli bir tarihi mirasa sahiptir. Alan ayrıca Osmanlı dönemine ait tarihi yapıları da içermektedir.
Çatalhöyük, Konya ilinde bulunan, tarihi Neolitik döneme kadar uzanan bir antik kenttir. İnsanlık tarihindeki en eski yerleşim yerlerinden biri olarak kabul edilir. Çatalhöyük, MÖ 7500 ila MÖ 5700 yılları arasında yerleşim yeri olarak kullanılmıştır. Kent, Neolitik dönemde tarım ve hayvancılık faaliyetleri ile geçimini sağlayan insanlar tarafından kurulmuştur.
Yerleşke, yerleşim alanı olarak kullanılan birçok evin birbirine bitişik olarak inşa edilmesiyle oluşmuştur. Çatalhöyük'teki evler, çamur tuğlalarla inşa edilmiş ve birbirine dokunarak bir tür labirent oluşturmuştur. Evlerin içinde yatak, depolama alanları, ocak ve çömlekler yer almaktadır. Kentte ayrıca tapınaklar ve atölyeler de bulunmaktadır.
Selimiye Cami ve Külliyesi, Osmanlı İmparatorluğu'nun ünlü mimarı Mimar Sinan tarafından 1569-1575 yılları arasında Edirne'de inşa edilmiştir. Selimiye Cami, Osmanlı mimarisinin en önemli ve en ihtişamlı eserlerinden biridir. Caminin kubbesi, Osmanlı mimarisinde bir başyapıt olarak kabul edilir ve Avrupa'daki bazı büyük katedrallerin kubbelerinden daha geniştir. Cami, 43 metre yüksekliğindeki dört minaresiyle de dikkat çeker.
Külliye, camiye ek olarak bir medrese, bir darüşşifa, bir kervansaray, bir arasta ve bir imaret içerir. Selimiye Külliyesi, Osmanlı İmparatorluğu'nun toplumsal, kültürel ve dini hayatına büyük katkı sağlamıştır.
Troya Antik Kenti, Çanakkale ilinde yer alan ve ünlü Homeros destanı İlyada'da bahsi geçen antik bir kenttir. Bu kent, dünya tarihinin en eski yerleşim yerlerinden biri olarak kabul edilir.
Troya, MÖ 3000'lere kadar uzanan bir tarihe sahiptir ve MÖ 13. yüzyılda Truva Savaşı'na sahne olmuştur. Homeros destanı İlyada, Truva Savaşı'nda yaşananları anlatmaktadır. Savaşta, Yunan ordusu Truva'yı fethetmiş ve şehir yakılmıştır. Troya, tarih boyunca birçok kez tahrip edilmiş ve yeniden inşa edilmiştir. Kentteki kalıntılar arasında savunma duvarları, tapınaklar, saraylar ve tiyatrolar yer alır.
Safranbolu, Karabük ilinin bir ilçesi ve aynı zamanda tarihi bir şehirdir. Safranbolu'nun tarihi, Osmanlı dönemi ve öncesine kadar uzanmaktadır. Safranbolu, tarihi evleri, çeşmeleri, camileri, hamamları ve hanları ile ünlüdür. Şehirdeki tarihi evler, Osmanlı dönemi mimarisinin en iyi örneklerinden biridir ve ahşap oyma sanatı ile ünlüdür.
Safranbolu'nun en önemli yapıları arasında Cinci Hanı, İzzet Mehmet Paşa Camii, Köprülü Mehmet Paşa Camii, Hacı Mustafa Bey Konağı ve Kaymakamlar Evi yer alır.
Pamukkale, Denizli ilinde bulunan doğal ve turistik bir yerdir. Pamukkale, beyaz traverten terasları, doğal kaplıcaları ve antik kent Hierapolis ile birlikte görülmeye değer bir yerdir. Pamukkale'nin beyaz traverten terasları, sıcak su kaynaklarından gelen kalsiyum karbonat minerallerinin birikmesiyle oluşmuştur. Terasların üzerindeki sular, turkuaz renkte göletler oluşturur ve doğal bir manzara oluşturur.
Hierapolis, Pamukkale'nin yanında bulunan antik bir kenttir. Bu kent, antik dönemde bir kaplıca merkeziydi ve Roma dönemine ait kalıntılar içermektedir. Kentteki en önemli yapılar arasında tiyatrolar, hamamlar, kiliseler, agora ve nekropol yer almaktadır.
Xanthos-Letoon, Antik Likya'nın önemli iki kentidir. Xanthos, bugünkü Kınık kasabasının yakınlarında, Letoon ise yaklaşık 10 km uzaklıkta yer almaktadır. Xanthos, antik Likya'nın en önemli kentlerinden biridir ve MÖ 8. yüzyılda kurulmuştur. Kent, Persler, Makedonyalılar ve Romalılar tarafından işgal edilmiştir. Xanthos, tarihte üç kez yok olmuştur ve her seferinde yeniden inşa edilmiştir. Kentin en önemli kalıntıları arasında antik tiyatro, agora, meclis binası ve antik surlar bulunmaktadır.
Letoon ise Xanthos'un dini merkezi olarak bilinir. Letoon'da bulunan tapınaklar, Likya tanrılarının anıtı olarak yapılmıştır. Letoon ayrıca, tarihte Likya'nın önemli dini ve kültürel merkezlerinden biri olarak kabul edilmiştir.
Nemrut Dağı, Adıyaman ilinde bulunan tarihi bir dağdır. Yüksekliği yaklaşık 2.150 metre olan bu dağ, Kommagene Krallığı döneminden kalma antik kalıntılar ve heykellerle ünlüdür. MÖ 1. yüzyılda hüküm sürmüş Kommagene kralı Antiochos, Nemrut Dağı'na adeta bir anıt mezar inşa ettirmiştir. Bu anıt mezarın etrafına, devasa boyutlarda heykeller ve diğer yapılar da eklenmiştir. Heykellerin büyük bir kısmı, yarı tanrı ve kral figürleri gibi farklı figürleri betimlemektedir.
Hattuşa, Çorum ilinin Boğazkale ilçesinde bulunan antik bir kenttir ve Hitit İmparatorluğu'nun başkentidir. Hitit İmparatorluğu, MÖ 17. yüzyılda Anadolu'da kurulmuş bir imparatorluktur. Hattuşa, Hitit İmparatorluğu'nun merkezi olarak 14. yüzyılda Muvattalli döneminde inşa edilmiştir. Kent, MÖ 12. yüzyılda Büyük Göç döneminde terk edilmiştir.
Hattuşa'da birçok antik kalıntı bulunmaktadır. En önemli kalıntılar arasında büyük bir kraliyet sarayı, tapınaklar, çeşitli saraylar ve surlar yer almaktadır. Hattuşa'nın en önemli yapılarından biri, aslan kapılı kapısıdır. Kapı, Hitit sanatının en iyi örneklerinden biridir ve Hitit İmparatorluğu'nun sembolü haline gelmiştir.
Göreme Milli Parkı, Kapadokya bölgesinde yer alan bir milli parktır. Kapadokya, kendine özgü kaya oluşumları, yer altı şehirleri, antik kiliseler ve yeraltı kentleriyle ünlüdür. Park, birçok antik kilise, manastır ve yeraltı şehri barındırır.
Parkta yer alan en önemli yapılar arasında Göreme Açık Hava Müzesi, Derinkuyu Yeraltı Şehri, Kaymaklı Yeraltı Şehri ve Zelve Açık Hava Müzesi yer alır. Ayrıca, parkta yer alan kaya oluşumları ve peri bacaları da ziyaretçiler tarafından büyük ilgi görür.
Kapadokya, tarih boyunca birçok uygarlığın yaşadığı bir bölgedir ve bu nedenle zengin bir kültürel mirasa sahiptir. Kapadokya, tarihi ve kültürel zenginlikleri, doğal güzellikleri ve turistik aktiviteleri ile ziyaretçilerin ilgisini çeker. Balon turları, at safarileri, dağ bisikleti turları, yürüyüş turları ve kayalıklara tırmanma gibi aktiviteler de popülerdir.
Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası, Sivas ilinin Divriği ilçesinde bulunur. 13. yüzyılda Mengücekli Beyliği döneminde inşa edilen bu yapılar, Türk İslam sanatının en güzel örneklerinden biridir.
Ulu Cami, Türk-İslam sanatının en önemli yapılarından biridir. İç ve dış süslemelerinde taş işçiliği ve ahşap oyma sanatı ustalıkla kullanılmıştır. Caminin en önemli özelliklerinden biri, tonozlu revaklı avludur. Ayrıca caminin içindeki mihrap ve minber de olağanüstü güzellikte işlemelerle süslenmiştir.
Darüşşifa ise Ulu Cami'nin hemen yanındaki bir yapıdır ve Orta Asya, İran ve Anadolu'dan gelen mimari ve süsleme öğelerinin benzersiz bir birleşimidir. Darüşşifa, hastaların tedavi edildiği bir sağlık merkezi olarak kullanılmıştır. Binanın içinde yer alan mihrap, kubbe ve duvarlar da birçok sanat eseri ile süslenmiştir.
İstanbul'un tarihi yarımadası, dünya tarihi açısından önemli bir yere sahip olup Bizans, Roma ve Osmanlı dönemlerine ait birçok kültürel mirası barındırmaktadır. İstanbul'daki tarihi yapılar arasında Ayasofya, Topkapı Sarayı, Süleymaniye Cami, Sultanahmet Cami, Kapalıçarşı, Galata Kulesi, Kariye Müzesi ve Yerebatan Sarnıcı gibi birçok önemli yapı yer almaktadır.
İstanbul; tarihi, kültürel ve mimari açıdan büyük bir öneme sahiptir ve ziyaretçiler tarafından dünyanın en önemli turistik yerleri arasında sayılmaktadır. İstanbul'un tarihi yapıları, mimarisi ve kültürel mirası, dünya çapında tanınmaktadır ve milyonlarca turist tarafından her yıl ziyaret edilmektedir.