NEVŞEHİR (AA) - BEHÇET ALKAN - Türkiye'de farklı yörelerden hasat edilen patatesin yaklaşık 2 milyon tonu, Kapadokya bölgesindeki kayadan oyma doğal soğuk hava depolarında muhafaza ediliyor.
Milyonlarca yıl önce Erciyes, Hasan Dağı ve Güllü Dağ'ın püskürttüğü lavların oluşturduğu yumuşak tüf kayanın içine kurulan depolar, herhangi bir enerjiye gerek duyulmadan patatesin kış boyu bozulmadan saklanmasına imkan sağlıyor.
Tır ve kamyonların rahatlıkla girdiği depolar, nemli yapısı ve yılın her döneminde aynı sıcaklık değerini koruyabilmesi bakımından önem kazanıyor.
Kapadokya'da bin 230 kayadan oyma doğal depoda, 2 milyon tona yakın patates, minimum çürüme ile muhafaza edilerek tüketicinin hasattan sonraki aylarda ihtiyacını karşılıyor.
Nevşehir Tarım ve Orman Müdürü Okan Yılmaz, AA muhabirine, Nevşehir'in Türkiye'de en çok patates üretilen bölgeler sıralamasında altıncı sırada olmasına karşın, tüm bölgelerden gelen ürünün buradan tüketiciye sevk edilmesi nedeniyle ülkenin patates ambarı konumunda bulunduğunu belirtti.
Dış ortamda en çok iki ay dayanabilecek ürünün, Kapadokya'daki doğal depolama imkanı sayesinde tedarikinin mümkün olduğunu vurgulayan Yılmaz, 'Bu depolar ülkemiz için önemlidir. Yaklaşık 2 milyon ton patatesi 7-8 ay muhafaza edecek ortamı bulamasaydık hem tedarikte hem de pazarlamada ciddi sorunlar yaşayabilecektik. Depoların sektör ve satış zincirine çok büyük katkısı bulunmaktadır.' dedi.
- 'Türkiye'de üretilen patatesin yarısı doğal depolarda muhafaza ediliyor'
Yılmaz, bozulmasını önlemek için eylül ayından kasım ayı ortasına kadar getirilen patatesin yer altındaki doğal depolarda aynı zamanda ebatlarına göre ayrılarak talebe göre iç ve dış piyasaya sevk edildiğini anlattı.
Günlük ortalama 5-6 bin ton patatesin depolardan tüketiciye ulaştırıldığını aktaran Yılmaz, şöyle konuştu:
'Buradaki doğal depolar, Nevşehir'e özgüdür. Allah'ın Nevşehir'e bir ikramı diye düşünüyoruz. Toprağın altından hasat edilen patates geri kendi evine toprağın altına getiriliyor. Ülkenin her yanında yetiştirilen patates buraya muhafaza edilmesi için getiriliyor. Buradan da yaklaşık 8 ay pazarlara sevk edilmektedir. Türkiye'de bu yıl 5 milyon ton üzerinde patates üretimi var. Ülke genelinde üretilen patatesin yarısına yakını buralara gelmekte, yarısı da tarladan direkt satılmaktadır. Bu depoların özelliği, 12 ay boyunca 2 ila 8 derece sıcaklığını hiçbir enerji sarfiyatı olmadan muhafaza edebilmesi ve yüzde 95 bağıl neme sahip olmasıdır. Bu da patatesin sorunsuzca muhafaza edilmesini sağlamaktadır. Doğal depolar, sektöre lojistik ve kalite anlamında katkı sunmaktadır.'
- Aydınlatma dışında hiçbir elektronik sistem bulunmuyor
Depoculuk faaliyeti yapan bir firmanın yetkilisi Asım Taşçı, 'Bölgeye özgü volkanik tüf kayaları, özel tünel kazım makineleri ile oyarak bu sistemleri ortaya çıkarıyoruz. Türkiye'de sadece Nevşehir'e has bu depoların ayrıca dünyada da eşi yok. Hiçbir soğutma veya iklimlendirme sistemi kullanılmaz. Aydınlatma dışında tamamıyla doğaldır. Türkiye'nin muhtelif yerlerinde yetişen patatesin burada muhafaza ederek piyasaya sürülmesi konusunda çalışıyoruz.' ifadelerini kullandı.
Ziraat Mühendisi Recep Güngör de tüketiciye doğrudan sunulacak ürünün yanı sıra bahar aylarında yapılacak ekimde kullanılacak yerli ve milli tohumların da bu depolarda kontrol altında tutulduğunu aktardı. Güngör, 'Soylu', 'Asya', 'Cevher', 'Demet' ve 'Yaprak' adıyla tescillenen ve Türk tarımının gelişmesine önemli katkı sunacak yerli patates tohumlarının muhafazası açısından da bölgedeki doğal depoların önemini artırdığını dile getirdi.