Çelik Kubbe Nedir? Türkiye'nin Hava Savunma Sistemi Çelik Kubbe Aktif mi ve Nasıl Çalışıyor?

23.07.2025 - 17:56

Türk savunma sanayii tarafından geliştirilen Çelik Kubbe, yani 'Katmanlı Hava Savunma Sistemi' hakkındaki detaylar vatandaşlar tarafından merak ediliyor. Yoğun olarak Aselsan tarafından geliştirilecek olan Çelik Kubbe'nin entegre hava savunma sistemleri ve yapay zeka destekli çalışma şekli ise ülke güvenliği için bir hayli önemli. Bu yüzden, kapsamlı hava savunma ağının kurulmasını amaçlayan projenin detaylarını sizin için derledik. Peki, Çelik Kubbe nedir, nasıl çalışır? Ne işe yarar? Çelik Kubbe aktif mi?

İşte, Türkiye'nin Hava Savunma Sistemi Çelik Kubbe ve HAKİM hakkında merak edilenler...

Çelik Kubbe Nedir? Görseli — Çelik Kubbe'nin İlk Adı 'Gökkubbe' olarak belirlendi. Ancak Ağustos 2024 tarihinde Savunma Sanayii İcra Komitesi'nin (SSİK) Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde gerçekleştirdiği toplantının ardından proje 'Çelik Kubbe' adı ile duyuruldu.
Çelik Kubbe, Türkiye'nin hava savunma sistemi projesi olarak tanıtıldı. Bu sistem ile farklı irtifalardaki hava tehditlerine karşı savunma yapmak hedeflendi.
Kapsamlı bir hava savunma ağı kurmak amacıyla tasarlanan proje, ülkemizin kara sınırlarını, kritik altyapılarını ve askeri üslerini hava saldırılarından korumak adına tasarlandı. Ayrıca yapay zeka destekli bir sistem olarak kurgulandı.

Çelik Kubbe Kim Tarafından Geliştirildi? Görseli — Yerli ve milli katmanlı hava savunma sistemi projesi olan Çelik Kubbe, Türk savunma sanayii tarafından geliştiriliyor. Büyük oranda geliştiricisi ve destekleyicisi ise Aselsan oluyor.
Çelik Kubbe'de ASELSAN, Roketsan, Tübitak SAGE ve MKE'nin ürettiği hava savunma sistemleri yerlerini alıyor.
Katmanlar halinde bir sistem olan Çelik Kubbe, alçak irtifadan en yükseğe kadarki tehditlere karşı bir güvenlik şemsiyesi olarak tasarlanıyor.

Çelik Kubbe Aktif mi? Ne Zaman Devreye Girecek?

Savunma Sanayii Başkanı Prof. Dr. Haluk Görgün, Türkiye'nin kendi imkanlarıyla geliştirdiği Çelik Kubbe'nin mevcut bileşenlerinin aktif bir şekilde kullanılmakta olduğunu ve kritik parçalarının ise seri üretim sürecine girdiğini ifade etti.

2024 yılı Ağustos ayında resmi onayı alarak hayata geçirilen bu proje, 2025 yılından itibaren adım adım sahada kullanılmaya başlandı. Kısacası, yetkililerce yapılan açıklamaya göre; yüksek teknolojiye dayalı hava savunma çözümleri sunan Çelik Kubbe, hava savunma sistemi şu anda aktif durumda.

Çelik Kubbe Hangi Bileşenlerden Oluşur?

Çelik Kubbe, KORKUT, HİSAR-A+, GÖKDEMİR, C-RAM, GÖKER, GÖKBERK, HİSAR-O+, HERİKSS, ŞAHİN, İHTAR ve SİPER gibi hava savunma sistemlerinin birbirlerine entegre bir şekilde çalışmasını sağlayan yapay zeka destekli bir üst sistemdir.

Çelik Kubbe'nin geliştirilmesi tamamlandığında; silah sistemlerinin yanı sıra hedefin hassas takibi, teşhisi, değerlendirilmesi, sınıflandırılması ve imhası gibi işlemleri yapabilen 'radar' ve 'elektro-optik' sistemelere de sahip olacak.

Türk hava savunmasının beyni olması planlanan Çelik Kubbe, silah sistemleri, radar, elektro-optik sistemin yanı sıra haberleşme modülleri, komut kontrol istasyonları ve yapay zeka teknolojisiyle pek çok işlevi tek bir çatı altına toplayan bir 'sistemler sistemi' olarak geliştiriliyor.

Çelik Kubbenin Teknik Özellikleri Nelerdir?

Çelik Kubbe'nin etki alanı, yaklaşık olarak 4 ila 70 kilometrelik menzildeki tehditleri imha etmek olarak tasarlanıyor.
Hedefi saniyeler içerisinde belirleyip önleyebiliyor.
Yetkililere göre, başarı oranı ise yüzde 85 ila 90 üzerinde.

Çelik Kubbe'de Hangi Sistemler Var?

Kubbenin katmanlardan oluşturacak savunma araçlarının menzilleri; çok kısadan başlayarak, kısa, orta ve çok uzuna kadar oluşuyor. Katmanları ise alçak, orta ve yüksek irtifa olacak şekilde tasarlanıyor.

Kubbenin ilk katmanında ASELSAN tarafından üretilen Gökberk, İhtar, Şahin'in yerini alıyor. Daha sonra Korkut ve ALP geliyor.
5 ila 10 kilometre arası olarak bilinen alçak irtifa katmanında HERİKKS, C-RAM, HİSAR A+, GÜRZ yer alıyor.
10 ila 15 kilometre orta irtifa katmanında KALKAN 1 ve KALKAN 2 ile HİSAR O+
15 ila 30 kilometre uzun menzil katmanında ise 60 kilometreden başlayarak menzili git gide artan SİPER, SİPER-2, SİPER-3 ile taçlanıyor. SİPER'in bu yıl TSK envanterine girmesi bekleniyor.
Ardından ise geliştirme aşamasındaki GÖKDEMİR, yani çoklu fırlatmalı hava savunma füze sistemi yer alıyor.
Tüm sistemi yöneten yapay zeka destekli komuta sistemi ise HAKİM oluyor.

Çelik Kubbe'yi Yöneten HAKİM Nedir?

Hava kontrol uçaklarından gelen bilgi HAKİM'e iletilir. İHA'dan gelen görüntüler ile birlikte tüm bilgiler bu sistemin içerisinde yerini alır ve Türkiye'nin farklı noktalarına entegre radar ağının da dahil olduğu sistem tek merkezden yönetilir.

Çelik Kubbe'nin çatısı altında toplanan tüm sistemleri yöneten en üst sistem ise HAKİM'dir. Hakim, yapay zeka destekli komuta kontrol sistemi olarak tasarlanır.

Çelik Kubbe Nasıl Çalışır?

İşte, Çelik Kubbe'nin çalışma şekli:

Radar ve sensör teknolojileri, hava sahasının sürekli ve kesintisiz bir şekilde gözetlenmesini sağlar.
Potansiyel bir tehdit tespit edildiği anda, yapay zeka tabanlı kontrol merkezi devreye girer ve bu duruma en uygun savunma sistemini belirler.
Gerektirdiği hallerde, çok katmanlı bir savunma stratejisi uygulanır ve birden fazla savunma sistemi aynı hedefe yönlendirilebilir.
Tehdit tamamen ortadan kaldırılıncaya kadar, hedefin izlenmesi ise sürekli olarak sürdürülebilir.