Türkiye’nin güneyinde oluşmaya başlayan devasa yarık büyümeye devam ediyor. Durum böyleyken akıllara gelen ''Devasa yarık, gelecekte bölgeyi okyanus kıyısına çevirebilir mi?'' sorusuna Jeofizik uzmanı Prof. Dr. Murat Utkucu'dan yanıt geldi.
Milliyet'ten Zeynep Dilara Akyürek'e konuşan Prof. Dr. Murat Utkucu, gelecekte Hatay’ı okyanus kıyısı bile yapabilecek olan yarığın her geçen gün daha da büyüdüğüne dikkat çekti.
Jeofizik uzmanı Prof. Dr. Murat Utkucu, bölgedeki levha hareketlerini ve olası senaryoları Milliyet'ten Zeynep Dilara Akyürek'e değerlendirdi.
Bu konum, ülkeyi büyük deprem riskleri ile karşı karşıya bırakırken, volkanik aktiviteler ve levha hareketleri nedeniyle de büyük jeolojik değişimlere açık hale getiriyor. Son araştırmalar, Türkiye’nin güneydoğusundan İran’ın kuzeybatısına kadar uzanan büyük bir yarığın bulunduğunu gösteriyor. Göttingen Üniversitesi'nden uluslararası bir araştırma ekibi, bu kırılmanın 30 milyon yıl öncesine dayandığını ve zamanla büyüyerek önemli jeolojik değişimlere yol açabileceğini duyurdu.
Bilim insanları, Afrika Levhası’nın kademeli olarak ikiye ayrıldığını ve bu süreç sonunda yeni bir okyanusun oluşabileceğini belirtiyor. Daha önce, Doğu Afrika Yarığı olarak bilinen 56 kilometrelik fay hattı, kıtanın bölünmesi sürecinin bir parçası olarak görülmüştü.
Şimdi ise benzer bir süreç, Türkiye’nin güneyinde yaşanıyor olabilir. İran’a uzanan yeni keşfedilen yarık, zamanla genişleyerek bölgenin deniz seviyesini ve kıyı şeridini değiştirebilir. Uzmanlara göre, Akdeniz’in kapanması ve yeni yarığın büyümesi, Türkiye’nin güneyinde yepyeni bir coğrafi yapıyı ortaya çıkarabilir.
“Afrika ile Arabistan Yarımadası, 30 milyon yıl önce riftleşmeyle ayrıldı ve Arap Levhası oluştu. Riftleşme sonrası oluşan okyanusal levha gelişimi devam ediyor. 20 milyon yıl kadar önce bu çöküntüyü Hint Okyanusu suları doldurdu ve Kızıldeniz oluştu. Afrika ve Arap Levhaları ayrıldıkça Kızıldeniz genişleyerek bir okyanusa dönüşecek.”
“Levhaların hareketleri yaklaşık 200 milyon yıl sürer. Daha sonra bu okyanusal levhalar, manto katmanına dalarak yok olur. Tıpkı canlılar gibi levhalar da doğar, büyür ve ölür.”
Patlama sonrası, Dabbahu Yanardağı’ndan yükselen magma, bölgedeki çatlakları genişletti ve kıtasal ayrılmayı hızlandırdı.
Türkiye’nin de benzer bir jeolojik süreçten geçtiği ve Erciyes, Hasan Dağı, Melendiz gibi volkanların bu süreçle doğrudan ilişkili olabileceği belirtiliyor.
Anadolu Levhası’nın Batı’ya hareketi, Türkiye’deki depremleri ve levha hareketlerini etkileyen en önemli faktörlerden biri. Doğu Anadolu’da Arap Levhası’nın kuzeye ilerlemesi, Türkiye’nin batıya itilmesine neden oluyor.
Türkiye’nin güneyinde gelişen yeni yarık, tıpkı Doğu Afrika’da olduğu gibi, gelecekte büyük depremler ve volkanik patlamalar yaşanmasına yol açabilir.
Uluslararası araştırmalar, Türkiye’nin güneyinde yer alan levha hareketlerinin Akdeniz’in küçülmesine ve bölgenin yeni bir okyanusla şekillenmesine neden olabileceğini gösteriyor.
Irak’taki Zagros Dağları’nda yapılan araştırmalar, Neotetis Okyanusu’nun kapanması sürecinin hala devam ettiğini ve Türkiye’nin güneyinde yeni bir çöküntü alanının oluştuğunu ortaya koydu.
Prof. Dr. Murat Utkucu, bu sürecin yavaş ilerleyeceğini ve milyonlarca yıl alacağını belirterek şunları söyledi:
“Bugünkü Akdeniz, Türkiye’nin güneyinde Neo-Tethys Okyanusu’nun kalan kısmını oluşturuyor. Akdeniz de uzak gelecekte kapanacak. Bu süreç devam ederken levha hareketleri Türkiye’nin güneyini etkileyecek ve bu bölgedeki okyanusal kabuk zamanla değişecek.”
Akdeniz’in kapanması süreci devam edecek ve Türkiye’nin güneyinde yeni levha sınırları oluşacak. Anadolu Levhası’nın batıya hareketi, Türkiye’deki deprem risklerini artırmaya devam edecek. Yeni keşfedilen yarık büyümeye devam ederse, Türkiye’nin güneyi uzun vadede okyanus kıyısına dönüşebilir. Levha hareketleri ve volkanik aktiviteler, bölgedeki jeolojik dinamikleri değiştirebilir.
Hacı ayrılacaksa şu sınırlardan ayrılsın da kurtulalım ortadoğu dan :)
Keşke güney ve doğu sınırlarından tamamen ayrılsa da bu ülkelerle aramıza okyanus girse
Ülke bu kadar ihanete dayanamayıp kendi kendine bölünmeye karar verdi.