Türkiye'nin 230 Milyar Dolarlık Kaybı: 'Beyin Göçü Eğitim Krizine Neden Olacak'

Yüksekokul ve üzeri eğitim seviyesine sahip Türk  göçmenler, son 30 yılda üçe katlandı. Uzmanlara göre beyin göçünün sonucu olarak ekonomik, sosyal ve kültürel bu kayıplar ülkemizi geriletecek ve bunlar her halükarda ileride ciddi bir eğitim krizi yaşanacağını gösteriyor. Bahçeşehir Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ulaş Sunata'ya göre eğitim krizine dair ilk sinyaller geldi bile. Beyin göçünün etkilerinden biri de ekonomiye verdiği tahribat. Türkiye'den beyin göçünün maliyeti 200 milyar doların üzerinde... 

Detaylara bakalım...

Net rakamların yer aldığı bir istatistiğe ulaşmak zor olsa da konuyla ilgili en yakın tarihli araştırma Harvard Üniversitesi öğretim üyesi Dany Bahar ve Paris School of Economics'ten Hillel Rapoport'a ait. 

Bahar ve Rapoport'un 2016 tarihli makalesine göre ortalama bir göçmen, bir ülkenin yurt dışına giden 30 bin dolarına mâl olurken, bu miktar, yüksek kaliteli çalışanlarda 160 bin doları aşıyor.

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı'nın IAB verilerine dayandırarak yaptığı hesaplamaya göre, her beş gençten birinin işsiz olduğu Türkiye'nin 20 OECD ülkesindeki göçmen stoğu, 230 milyar dolarlık yurt dışına giden doğrudan yatırım anlamına geliyor.

• Üniversite mezunlarına azalan iş imkanları, 

• Artan muhafazakarlık, 

• İnsan hakları ve özgürlüklerin azalması.

Sunata'nın konuyla ilgili değerlendirmeleri şöyle:

'Türkiye yıllardır beyin göçü vermektedir. Öyle ki, Türkiye'nin beyin göçü tarihini 2011’de yayınlanan bir makalemde üç döneme ayırmıştım. 1830'lardan 1950'lere dek hazırlık döneminin ardından beyin göçü 1950'lerden 1980'lere ilk dönemini yaşamıştır. 1990'lar ve 2000'lerin başı ise beyin göçünde doğrusal bir artışın yaşandığını gelişme dönemiydi. Şimdi ise 2010’lu yıllarda ise katlanarak bir artış söz konusu. 2010 yılına kadar incelediğim dönemden oldukça farklı bir durumdayız. Bu dördüncü dönemi analiz edebilmek için bir süreye ve daha çok veriye ihtiyaç var diye düşünüyorum.'

'Sunata bu soruyu şöyle yanıtladı: 

'Beyin göçü kalifiye emek göçüdür, eğitimli göçüdür. Eğitimli kesim bir ülkenin söylemsel gücüyle demokrasi, insan hakları, eşitlik, özgürlük gibi temel kavramların taşıyıcısıdır. Beyin göçü veriyor olmak, bir ülke için hem ekonomik hem kültürel hem de sosyal kayıptır. Beyin göçü almak için tüm ülkelerin yarıştığı bir dünyadayız.

Mülteci mevzusunda bile eğitimli olanı almak hatta çekmek üzerine konuşulduğu bir dünyadayız. Şunu tekrar edeyim; beyin göçünün sonucu olarak ekonomik, sosyal ve kültürel bu kayıplar ülkemizi geriletecek ve bunlar her halükarda ileride ciddi bir eğitim krizi yaşanacağının göstermektedir. Eğitim krizine dair ilk sinyaller geldi. Eğitim politikalarıyla ve beyin göçü politikaları birbirinden bağımsız olarak olmamalıdır, çünkü eğitim ve beyin göçü iç içe geçen alanlardır.'