Türkiye Ekonomisinde Hareketli Geçen 2022 Yılında Ay Ay, Madde Madde Yaşananlar!

26.12.2022 - 07:02

Türkiye ekonomisi 2022 yılını enflasyon ve zam ana başlıklarıyla geçirirken, alt başlıkların da çok kalabalık olduğu bir yıl geçirdi. 2021'e damga vuran kur yükselişle ve ekonomi yönetimi değişiklikler bu yıl hareketli olmazken, 2023 seçimleri öncesi en çok tartışılan konu doğal olarak ekonomi oldu. Türkiye Ekonomi Modeli'nin büyümeye dayanmasıyla 2021 yılında yüzde 11,4, büyüyen ekonomide yılın ilk çeyreğine damga vuran gelişmeler arasında ihracat, KDV'de indirimler, gibi başlıklar öne çıktı.

Yılın ikinci çeyreğinde de yüzde 7,5 oranında büyüme rakamı ve ihracat rekorları yanında dış ticaret açığı da dikkat çekti.

Üçüncü çeyrekte Türkiye ekonomisinin 2023-2025 Orta Vadeli Programı açıklanırken, ihracat ve dış ticaret açıklarında rekorlar devam etti.

Son çeyrekte Togg, dış ticaret, işsizlik, ÖTV, KYK borçları ve 2023 asgari ücreti ile çok kalabalık bir gündem vardı.

Ekonomide 2022 Ocak ayı nasıl geçti?

TÜİK, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), Aralık 2021'de yüzde 13,58 artarken, yıllık bazda yüzde 36,08 oldu. Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) de aylık yüzde 19,08, yıllık yüzde 79,89 artış kaydetti.
Memur maaşları, enflasyon farkı yüzde 27,9 oranında artarken, emeklilerinin aylıkları yaklaşık yüzde 25,5 yükseldi.
GTS kapsamında ihracat 2021'de yıllık bazda yüzde 32,85, ithalat yüzde 23,61 arttı. Dış ticaret açığı Ocak ayında %234,9 arttı.
İşsizlik oranı, Kasım 2021'de yüzde 11,2 seviyesinde gerçekleşti.
Türkiye'de konut satışları bir önceki yıla göre yüzde 0,5 azaldı.
2022 Yılı Yatırım Programı ile 3 bin 134 projeye 184,3 milyar lira ödenek tahsis edildi.
Kurulan şirket sayısı 2021'de bir önceki yıla göre yüzde 8,3 arttı. Kapanan şirket sayısı yüzde 5,6 arttı.
Türkiye'nin ham çelik üretimi, 2021 yılında yüzde 12,7 artarak tüm zamanların en yüksek üretim miktarı oldu.
Cumhurbaşkanı Kararı ile Türkiye İstatistik Kurumu Başkanı Sait Erdal Dinçer'in görevine son verildi, yerine Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Başkan Yardımcısı Erhan Çetinkaya getirildi.
Konya-Karaman Hızlı Tren Hattı hizmete alındı.

Ekonomide 2022 Şubat ayı nasıl geçti?

Enflasyon ocakta aylık bazda yüzde 11,10, yıllık bazda yüzde 48,69 oldu. Yİ-ÜFE aylık yüzde 10,45, yıllık yüzde 93,53 artış gösterdi.
Türkiye'de işsizlik oranı, Aralık 2021'de yüzde 11,2 oldu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, KDV Sistemini Sadeleştirme Programı kapsamında temel gıda ürünlerinde yüzde 8 olan KDV'yi yüzde 1'e indirdiklerini açıkladı.
Türkiye ekonomisi 2021'de yüzde 11,4, 2021'in son çeyreğinde yüzde 9,6 büyüdü. Türkiye, büyüme performansıyla 2021'de G-20, OECD ve AB ülkeleri arasında en yüksek büyümeyi sağlayan ülke oldu.
Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK), kripto varlık hizmet sağlayıcıları Bitci Teknoloji AŞ, Icrypex Bilişim AŞ, Paribu Teknoloji AŞ ve Eliptik Yazılım ve Ticaret AŞ (BtcTurk) hakkında toplam 18 milyon 800 bin lira idari para cezası uyguladı.
Sahte indirimlere karşı etiket ve indirimli satış kriterleri düzenlendi.
Türkiye'nin nüfusu artarak 84 milyon 680 bin 273 kişiye ulaştı.

Ekonomide 2022 Mart ayı nasıl geçti?

Yastık altı altınlar sisteme sokmak amacıyla 'Altın Tasarruf Ekosistemi Projesi' devreye alındı.
TÜFE şubatta aylık yüzde 4,81, yıllık yüzde 54,44 oranında yükseldi. Yİ-ÜFE de aylık yüzde 7,22, yıllık yüzde 105,01 oldu.
İşsizlik oranı, ocak ayında yüzde 11,2, 2021'de ise yüzde 12 olarak gerçekleşti.
2021 yılı Aralık ayında devreye alınan Kur Korumalı Mevduat (KKM) TL ve Katılma Hesabı uygulamasında ilk ödemeler yapıldı.
Cumhurbaşkanı Kararı ile görevden istifa eden Bekir Pakdemirli'nin yerine Tarım ve Orman Bakanlığına Vahit Kirişci getirildi.
Rusya-Ukrayna Savaşı'nın başlamasıyla yağlı tohum ve bitkisel yağ tedarikinde sorun yaşandı. Gümrük vergisi 30 Haziran'a kadar yüzde sıfır olarak uygulanmaya başladı.
Türk Havacılık ve Uzay Sanayii, T129 Atak Taarruz ve Taktik Keşif Helikopteri'nin yurt dışındaki ilk teslimatını Filipinler'e yaptı.
Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu, fahiş fiyat artışı yaptığı değerlendirilen 896 firmaya toplamda 25 milyon 448 bin 428 lira para cezası uyguladı.

Ekonomide 2022 Nisan ayı nasıl geçti?

YP cinsinden olmayan yatırım fon gelirleri ile bankalar tarafından ihraç edilen borçlanma araçlarından elde edilen gelirlerde ve kazançlarda stopaj teşviki uygulaması 30 Haziran 2022'ye kadar uzatıldı.
TÜFE martta aylık yüzde 5,46, yıllık yüzde 61,14 oranında, Yİ-ÜFE aylık yüzde 9,19, yıllık yüzde 114,97 olarak açıklandı.
GTS'ye göre Mart ayında ihracat yüzde 19,8, ithalat yüzde 30,7 arttı. Dış ticaret açığı da yüzde 75,1 arttı.
İşsizlik oranı, şubatta 0,5 puan azalışla yüzde 10,7 seviyesinde açıklandı.
Et ve Süt Kurumu tarafından ramazan ayı boyunca kesimi ve satışı yapılan veya yaptırılan sığırlar için yetiştiricilere hayvan başına 2 bin 500 lira destekleme ödemesi yapılması kararlaştırıldı.
Türkiye Uzay Ajansı, 'Ay Araştırma Görevi'nde (AYAP-1) uzay aracını Ay'a taşıyacak Milli Hibrit İtki Sistemi'nde sistem seviyesi ateşleme testinin başarıyla gerçekleştirildiğini bildirdi.

Ekonomide 2022 Mayıs ayı nasıl geçti?

Nisan ayında genel ticaret sistemine göre ihracat %24,6, ithalat %35,0 arttı. Dış ticaret açığı Nisan ayında %98,5 arttı.
TÜİK, yılın ilk çeyreğine ilişkin gayrisafi yurt içi hasıla sonuçlarını tahmini, zincirlenmiş hacim endeksi olarak yılın ilk çeyreğinde 2021 yılının aynı dönemine kıyasla yüzde 7,5 artış gösterdiğini açıkladı.
TÜFE nisanda aylık yüzde 7,25, Yİ-ÜFE yüzde 7,67 arttı. Yıllık enflasyon, TÜFE'de yüzde 69,97, Yİ-ÜFE'de yüzde 121,82 oldu.
İşsizlik oranı, martta yüzde 11 oldu. Yılın ilk çeyreğinde yüzde 11,4 oldu.
TÜİK, Türkiye'de 2021'de ortalama hane halkı büyüklüğünün 3,23 kişi olduğunu açıkladı.
Kamu ihalelerinde e-ihale yönteminin kullanımı zorunlu hale getirildi.
YHT'nin 29 Nisan'da günlük taşıma rekoru kırarak 29 bin 477 yolcu sayısına ulaştı.

Ekonomide 2022 Haziran ayı nasıl geçti?

Et ve Süt Kurumunun yetiştiricilere sığır başına 2 bin 500 TL olarak ödediği destek yıl sonuna kadar uzatıldı.
Mayıs ayında GTS'ye göre ihracat yüzde 15,3, ithalat yüzde 43,5 oranında, dış ticaret açığı da yüzde 155,2 arttı. İhracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 64 oldu.
Enflasyonda mayısta aylık yüzde 2,98, yıllık yüzde 73,50 olurken, Yİ-ÜFE aylık yüzde 8,76 yıllık yüzde 132,16 olarak kaydedildi.
İşsizlik oranı, nisanda değişim göstermeyerek yüzde 11 oldu.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, 'Bilim Misyonu Çağrısı' başlattıklarını açıkladı.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, Türksat 5B uydusunun hizmete alındığını açıkladı.
Uygulamaya alınan gelire endeksli devlet iç borçlanma senedi ihracına 6 milyar 556 milyon lira tutarında talep geldi.
Konut başına 50 bin liraya kadar 60 ay vadeli, 0,99 faizli Konutlarda Isı Yalıtım Projesi başladı.

Ekonomide 2022 Temmuz ayı nasıl geçti?

Ticaret Bakanı Mehmet Muş, haziran ayı ihracat rakamlarını açıkladı. Her ay olduğu gibi, 'tüm zamanların en yüksek aylık ihracatı' olduğunu belirtti. Haziran ayında GTS'ye göre ihracat yüzde 18,7, ithalat yüzde 39,7 oranında artarken, dış ticaret açığı Haziran ayında yüzde 184,5, Ocak-Haziran döneminde yüzde 142,7 oranında arttı.
Enflasyon, haziranda aylık yüzde 4,95, yıllık yüzde 78,62 oldu. Yİ-ÜFE de yıllık bazda yüzde 138,31 oranına ulaştı.
Yılın ilk 6 aylık döneminde enflasyondaki yükselişin sürmesiyle ilave artışlar yapılarak asgari ücret 5 bin 500 oldu. Memur maaşlarına yüzde 34,69, emeklilere yüzde 41,69 oranında artış yapıldı.
Türkiye'de işsizlik oranı mayısta 10,7 seviyesine geriledi.
TÜİK, Dünya Nüfus Günü bültenine göre, Türkiye, 84 milyon 680 bin 273 kişilik nüfusuyla, 195 ülke arasında 18'inci olurken, dünyanın yüzde 1,1'ini oluşturdu. Genç nüfus oranı da yüzde 15,3 ile dünya genç nüfus ortalamasının altında yer aldı.
2022 yılı ek bütçesi Resmi Gazete'de yayımlandı.
Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun'da Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, Resmi Gazete'de yayımlandı.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, mobil abone sayısının 87,4 milyona ulaştığını açıkladı.
TOBB, verileri esas alınarak 'Sanayinin Liderleri Programı' kapsamında İstanbul birinci, İzmir ikinci, Ankara üçüncü oldu.

Ekonomide 2022 Ağustos ayı nasıl geçti?

TÜFE temmuzda aylık bazda yüzde 2,37, yıllık bazda yüzde 79,6 oldu. Yİ-ÜFE yıllık bazda yüzde 144,61 oldu.
İşsizlik oranı haziranda 10,4'e geriledi.
Türkiye ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde yüzde 7,7 büyüdü.
Temmuz ayında genel ticaret sistemine göre ihracat yüzde 13,4, ithalat yüzde 41,4 ve dış ticaret açığı yüzde 147,0 oranında arttı.
Tarım Kredi Koopertafileri, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın talimatıyla, Türkiye genelinde indirimli fiyat uygulamasına başladı.
Ticaret Bakanlığı, Ön Ödemeli Konut Satışları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik yaptı ve Resmi Gazete'de yayımlandı. Ön ödemeli konutlarda azami teslim süresi, 36 aydan 48 aya çıkarıldı.
Tarım ve Orman Bakanlığı, israfın azaltılmasına yönelik yönündeki restoran ve yemekhane artıklarının yem olarak kullanılabilmesi için düzenleme yaptı.
İhracat desteklerine ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete'de yayımlandı. İhracat desteklerinin kapsamı genişletilirken, tutarlar artırıldı.
Türkiye, 'Dünyanın En Büyük 250 Uluslararası Müteahhidi Listesi'nde bir yıllık aranın ardından 42 firmayla tekrar ikinci sıraya yükseldi.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Montrö Boğazlar Sözleşmesi'ne göre Türk boğazlarından uğraksız geçen gemilerden alınacak vergi ve harçlara ilişkin ücretlerde esas teşkil eden 'Altın Frank'ın değerinin her yıl 1 Temmuz itibarıyla güncelleneceğini açıkladı.

Ekonomide 2022 Eylül ayı nasıl geçti?

Enflasyon, ağustosta yüzde 1,46, yıllık yüzde 80,21 oldu. Yİ-ÜFE yüzde 2,41 artarken, yıllık yüzde 143,75 oldu.
İşsizlik oranı, temmuzda yüzde 10,1 oldu.
Eylül ayında ihracat yüzde 13,1, ithalat yüzde 40,4, dış ticaret açığı da yüzde 159,9 oranında arttı.
Hazine ve Maliye Bakanı Nebati, 'Ekonomik aktivitedeki güçlü seyir ve şirket karlılıklarındaki artış BIST'i yatırımcılar için cazip kılıyor.' değerlendirmesinde bulundu. Günler sonra BİST'te yükselişe dair soruşturma başladı. Düşüşler hızlandı. Soruşturmada tutuklamalar gerçekleşti.
Türkiye ekonomisinin 2023-2025 dönemi Orta Vadeli Programı Resmi Gazete'de yayımlandı. OVP'de büyüme 2023'te yüzde 5, 2024 ve 2025'te yüzde 5,5 olarak hedeflenirken, enflasyon da 2023'te yüzde 24,9, 2024'te yüzde 13,8 ve 2025'te yüzde 9,9 olarak tahmin edildi. Bütçe açığının GSYH oranı 2023'te yüzde 3,5, dönem sonunda da yüzde 1,5 olarak öngörüldü. İşsizlik oranı 2022 yıl sonu için yüzde 10,8, 2023 için yüzde 10,4, 2024 için yüzde 9,9 ve 2025 için yüzde 9,6 olarak tahmin edildi. İhracatın 2022 sonunda 255 milyar dolar seviyesinde gerçekleşeceği, 2023'te 265 milyar dolar, 2024'te 285 milyar dolar ve program sonunda 305 milyar dolar olacağı öngörüldü.
Türkiye Ekonomi Modeli kapsamında hayata geçen KKM'de toplam bakiye 1 Eylül itibarıyla 1,3 trilyon liraya ulaştı.
Bakan Nebati, sanal ticarete yönelik mali denetim sonuçlarını açıkladı. 50 bin kişinin sosyal medya gelirlerinin vergisini yerine getirmediği ortaya çıktı.
Nebati, KKM uygulamasının 1,3 trilyon liralık hacmi geçtiğini bildirdi.
Ticaret Bakanlığın otomobil ve taşıt satışlarına '6 ay ve 6 bin kilometre' koşulu getirdi.
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati ile bir araya geldi.
Berber, kuaför ve güzellik salonlarının haftanın bir günü kapalı olması uygulamasının başlama tarihi 1 Ocak 2023'e ertelendi.
Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonunun (TESK) 21. Olağan Genel Kurulu yapıldı. Bendevi Palandöken, dördüncü kez TESK başkanlığına seçildi.

Ekonomide 2022 Ekim ayı nasıl geçti?

Enflasyon eylülde aylık bazda yüzde 3,08, yıllık bazda yüzde 83,45 olarak kayda geçti. Yİ-ÜFE de aylık yüzde 4,78, yıllık da yüzde 151,5 oldu.
Türkiye'nin ihracatı eylülde yüzde 9,2, ithalatı da yüzde 38,1 oranında artarken, dış ticaret açığı yüzde 268,1 oranında arttı.
İşsizlik oranı, yüzde 9,8 oldu. Ocak 2018'den sonra kaydedilen en düşük oran görülerek tek haneye inilmiş oldu.
Tüketicinin daha ileri düzeyde korunması için yayımlanan düzenlemeler yürürlüğe girdi.
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, esnafa yönelik Hazine Faiz Destekli Kredi Paketi'ni değerlendirdi.
Rekabet Kurulu, Meta'ya 346,7 milyon lira idari para cezası verdi.
Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu, Enflasyon Raporu Bilgilendirme Toplantısı'nda, 2022 yıl sonu enflasyon tahminini yüzde 60,4'ten yüzde 65,2'ye yükselttiklerini açıkladı.
Togg Gemlik Kampüsü törenle açıldı.

Ekonomide 2022 Kasım ayı nasıl geçti?

Türkiye'nin ihracatı ekimde GTS'ye göre, yüzde 3, ithalat yüzde 31,4 oranında arttı. Dış ticaret açığı Ekim ayında yüzde 421,7 arttı.
Türkiye ekonomisi yılın üçüncü çeyreğinde yıllık yüzde 3,9 büyüme kaydetti. Çeyreklik bazda ise yüzde 0,1 daralırken ekonomi 9 çeyrek sonra daralmış oldu.
TÜFE ekimde aylık bazda yüzde 3,54, artışla yıllık yüzde 85,51 ile zirveyi gördü. Yİ-ÜFE de yıllık bazda yüzde 157,69 oldu.
Ekonomiye ilişkin düzenlemeler içeren kanun, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girerken, öğrenim kredisi alanlar borçlarına dair faiz düzenlemesi yapıldı. KKM uygulaması 31 Aralık 2023'e kadar uzatıldı. Bakiye takip tutarı 2 bin TL ve altına düşen icra takibindeki alacaklar tasfiye edildi. Karşılıksız çek ve protestolu senetlerle kredi ve kredi kartları borçları için 'sicil affı' getirildi. Çalışanlara doğal gaz ve elektrik yardımı vergi ve sigorta priminden muaf tutuldu. Çalışanlara nakit ödenen yemek bedeli gelir vergisinden istisna tutuldu. Kovid-19 salgını sürecinde tedbirlere uyulmamasına dair idari para cezaları kaldırıldı. Tıp ve diş hekimliği son sınıf öğrencilerine asgari ücret kadar ödeme getirildi.
İşsizlik oranı, eylülde artışla yüzde 10,1 seviyesinde gerçekleşti. Genç işsizlik oranı da yüzde 19,6 olarak belirlendi.
MASAK'ın inceleme başlattığı kripto para borsası FTX hakkında açılan soruşturmada, Sam Bankman-Fried ve yetkililerin mal varlıklarına el konuldu.
Otomobillerde ÖTV oranı için matrah eşikleri yükseltildi.
Hazine ve Maliye Bakanlığınca, yeniden değerleme oranı (YDO) 2022 yılı için yüzde 122,93 olarak tespit edildi.
Türkiye'nin en yüksek barajı olan Yusufeli Barajı ve Hidroelektrik Santrali, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın katıldığı törenle faaliyete geçti.

Ekonomide 2022 Aralık ayı nasıl geçti?

Enflasyon kasımda aylık bazda yüzde 2,88, Yİ-ÜFE yüzde 0,74 artış gösterdi. Yıllık enflasyon TÜFE'de yüzde 84,39, Yİ-ÜFE'de de yüzde 136,02'ye geriledi. Böylelikle enflasyon 'baz etkisiyle' 18 ay sonra ilk kez düştü.
Türkiye'de 2021'de eğitim harcamaları 2020'ye kıyasla yüzde 27,1, sağlık harcamaları da yüzde 41,6 arttı.
Türkiye'de işsizlik oranı, ekimde yüzde 10,2 seviyesinde gerçekleşti. Genç nüfusta işsizlik oranı yüzde 21,9 oldu.
Türkiye Uzay Ajansı, dördüncü kuruluş yıl dönümü dolayısıyla Ay'a gönderilecek uzay aracına ilişkin ilk detayları paylaştı.
Türkiye'nin, 'Satınalma Gücü Paritesi'ne göre kişi başına gayrisafi yurt içi hasıla endeks değeri, geçen yıl için 63 olarak tespit edildi.
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, 2023-2025 dönemini kapsayan Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele Eylem Planı'nı yürürlüğe koyduklarını bildirdi.
Rekabet Kurulu, market soruşturmasının ikinci ayağında 13 tedarikçiye 878,6 milyon lira ceza kesti.
2023 yılında uygulanacak net asgari ücret, 8 bin 506 lira 80 kuruş olarak belirlendi.