Freedom House: 'Türkiye Kısmen Özgür''

ABD merkezli düşünce kuruluşu Freedom House, 2015 Dünya Özgürlük Raporu’nu yayınladı. Yine ‘ Kısmen Özgür ‘ ülkeler arasında yer alan Türkiye rapora göre daha da geriye gitti.

Türkiye son olarak The Economist’in Demokrasi Endeksi’nde de geriye giden ülkeler arasında gösterilmişti.

Freedom House’un 195 ülkeye ait verilerin derlendiği rapora göre 88 ülke ‘ özgür ‘, 55 ülke ‘ kısmen özgür ‘, 52 ülkeyse ‘ özgür değil ‘ kategorisinde yer aldı.

Raporda, Orta Afrika Cumhuriyeti, Ekvator Ginesi, Eritre, Kuzey Kore, Suudi Arabistan, Somali, Sudan, Suriye, Türkmenistan ve Özbekistan’sa ‘ beterin beteri’ olarak değerlendirildi.

Ülkelerin ‘ Siyasi Haklar ‘ ve ‘ Sivil Özgürlükler ‘ kategorisinde değerlendirildiği raporada Türkiye, geçen yıla kıyasla beş puan kaybederek toplamda 55 puan alarak ‘kısmen özgür’ ülkeler arasında yer aldı. Türkiye, 2006 yılında 65, 2014’deyse 60 puan almıştı.

Türkiye demokratik normlardan uzaklaşıyor

Türkiye’nin Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan yönetiminde demokratik normlardan giderek uzaklaştığı ifade edildiği raporda, ‘ medya ve hukukun yasama ve yürütme organlarının baskısıyla karşılaştığı ‘ belirtiliyor.

Erdoğan’ın ‘ demokratik çoğulculuğa ‘ aykırı şekilde agresif bir kampanya yürüttüğünü vurgulayan Freedom House’un raporunda , “ Erdoğan açık şekilde medya patronlarından yayınlarını sansürlemelerini ve kendisini eleştiren gazetecileri kovmalarını istedi. Anayasa Mahkemesi’ne kararlarına saygı duymadığını söyledi, gazetecileri tehdit etti (ve kadın gazetecileri azarladı), öğretim müfredatında köklü hatta tuhaf değişiklikler yapılmasını emretti ” ifadelerine yer veriliyor.

Cumhurbaşkanlığı seçimi sürecinde yaşanan medya manipulasyonu, oto sansür ve devlet kaynaklarının Erdoğan’ın kampanyası için kullanılmasının da aralarında olduğu kuralsızlıklara dikkat çekilen raporda, “ Erdoğan, daha güçlü bir başkanlık yaratması için gereken anayasa değişikliği için bastırıyor ” deniliyor.

Freedom House’a göre, Türkiye’nin en büyük problemlerinden biri halen yolsuzluk.

Raporda, geçtiğimiz yıl yayınlanan ses kayıtları hatırlatılarak, yolsuzluk soruşturmasında görev alan ya da soruşturmayla bağlantısı olan 2 binden fazla polis, yargıç ve savcının görev yerinin değiştirildiğinin altı çiziliyor.

Raporda, “ Anayasa yargı bağımsızlığını güvence altına alıyor, ancak geçmiş hükümet yargıçları atamalar, terfiler ve finansmanla etki altına aldı ” ifadelerine de yer veriliyor.

İfade özgürlüğünün anayasayla güvence altına alındığını belirten Freedom House, buna karşın, geçmiş yıllarda çok sayıda gazeteci ve entellektüelin KCK’yla bağlantılı olduğu ya da darbeye teşebbüs ettikleri iddiasıyla tutuklandığını hatırlatarak Türkiye’de halen 150’yi aşkın gazetecinin yargılanmayı beklediğine dikkat çekiyor.

Türkiye’de Alevilerin maruz kaldığı ayrımcılığa vurgu yapılan raporda, eğitim müfredatının Sunni inancına göre şekillendirildiği ve Alevilik de dahil diğer inançların müfredatın dışında bırakıldığı belirtiliyor.

LGBTİ’lerin maruz kaldığı ayrımcılığa da dikkat çekilen raporda, “ Eşcinsel etkinlikler yasal ve İstanbul’da 2003’den bu yana onur yürüyüşü düzenleniyor, ancak LGBT bireyler geniş çapta ayrımcılığa, polis tacizine ve şiddete maruz kalıyor. Bazı eşcinsel arkadaşlık siteleri yasaklı ve cinsiyetleri nedeniyle nefret suçuna maruz kalan bireylerin korunması için yasal düzenleme yok ” ifadeleri kullanılıyor.

• Diken