1922 yılında yazılan Çalıkuşu romanı, Türk Edebiyatının en çok sevilen eserlerinden biri. Reşat Nuri Güntekin tarafından kaleme alınan bu roman, günlük konuşma diliyle yazıldığı için okunması oldukça keyifli eserler arasında yer alıyor. Romanın bir bölümü İstanbul'un modern hayatını anlatırken, diğer bölümü ise dönemin Anadolu'sunu gözler önüne seriyor. Çalıkuşu sinemaya, tiyatroya, televizyona ve hatta baleye de uyarlandı.
Çok küçük yaşlarda anne ve babası vefat eden Feride, İstanbul'da bulunan Fransız yatılı okulunda okur. Okulda haylaz ve yaramaz olduğu için Çalıkuşu lakabı verilir. Yaz tatillerini teyzenin köşkünde geçiren Feride, teyzesinin oğlu Kamuran'la nişanlanır.
Evleneceklerine yakın bir zamanda, eve bir mektup gelir. Mektupta Kamuran'ın İsviçre'deyken Münevver adında bir kızla ilişki yaşadığını ve ona evlenme vaadi verdiğini öğrenir. Feride bu haberden sonra, İstanbul'dan Anadolu'ya kaçar. Anadolu'nun pek çok şehrinde öğretmenlik yapmaya başlar. Güzelliğinden dolayı Feride hakkında çeşitli dedikodular çıkar. Doktor Hayrullah Bey ise Feride'yi kızı gibi görür ve dedikodulardan korumak için onunla evlenir.
Öğretmenlik mesleğine başladığı ilk günden beri Feride günlük tutmaktadır. Feride'nin günlüğü Hayrullah Bey okur. Ölümcül bir hastalığa yakalanan Hayrullah Bey, Kamuran'a götürmesi için Feride'ye bir zarf verir. Bu zarfın içinde Feride'nin günlüğü vardır. Hayrullah Bey ölünce Feride, zarfı Kamuran'a götürür. Kamuran, Feride'nin günlüğünü okuyunca onu bırakmaz ve evlenirler.
Feride
Munise
Hayrullah Bey
Kâmran
Hatice Hanım
Müjgan
Gizli El
Damga
Dudaktan Kalbe
Bir Kadın Düşmanı
Akşam Güneşi
Yeşil Gece
Acımak
Kızılcık Dalları
Gökyüzü
Eski Hastalık
Değirmen
Ateş Gecesi
Miskinler Tekkesi
Kavak Yelleri
Harabelerin Çiçeği
Kan Davası
Son Sığınak