1922 yılında yayımlanan Kiralık Konak romanı, Yakup Kadri Karaosmanoğlu tarafından kaleme alınmış eserlerden biri. Yazar, Osmanlı Devleti'nin yıkılış sürecindeki son dönemleri romana başarılı şekilde aktarmıştır. Batılılaşmadan kaynaklı oluşan kuşaklar arasındaki farklı değer yargıları, yaşam tarzlarının değişmesi romanda işlenmiştir. Hadi hep birlikte Kiralık Konak romanının özetine göz atalım.
Naim Efendi, Abdülhamid nazırlarından biridir. Yaşlı bir insan olan Naim Efendi, geleneklerine ve göreneklerine sıkı sıkı tutan bir insandır. Ancak eşi Nefise Hanım vefat ettikten sonra evin düzeni hiçbir zaman eskisi gibi olmamıştır. Naim Efendi ve Nefise Hanım'ın kızları Sekine, annesinin ölümünden sonra ruh hali bozulmuştur. İçine kapanık ve sessiz bir insandır.
Sekine Hanım'ın eşi Servet Bey ise zengin olmanın hayalini kuran, konakta sözünün dinlenmesini isteyen, Avrupa'nın yaşam tarzına özenen birisidir. Kızları Seniha ise babası gibi Batı meraklısıdır. Durmadan eğlenceye, giyim kuşama para harcar. Faik Bey'de Avrupa yaşam tarzına düşkündür. Seniha'nın ona karşı hislerini bildiği halde onun duygularıyla oynar.
Seniha hastalanınca doktorlar farklı bir yere gitmesinin iyi geleceğini söyler. Arkadaşları ile birlikte Büyükada'ya giderler. Burada Faik Bey'le içki içilen ve kumar oynanan yerlere girerek parasını savurur. Bu olaylar konakta duyulmaya başlanır.
Konakta ise her gün eğlenceler yapılmaktadır. Naim Bey'in parası hızla tükenir. Seniha Hanım'ın Faik ile seviştiği duyulunca Naim Bey, hastalanır ve durumu ağırlaşır. Ancak Seniha Hanım bu durumda olan Naim Bey'e ziyarete bile gitmez. Servet Bey, kızının bu tavırlarının suçlusunun Naim Bey olduğunu düşünür. Seniha evden kaçınca Servet Bey ve eşi de konağı terk eder.
Naim Bey ve ailesinin kaldığı konak, kiraya verilmeye çalışır. Ancak insanlar, konağı sıkıcı ve eski bulduğu için kiralamak istemez. Naim Bey, kızı ve damadı da gidince konakta tek başına kalır. Seniha'ya aşık olan halasının torunu Hakkı Celis ise Naim Bey'i yalnız bırakmaz. Hakkı Celis, Seniha'ya aşkından dolayı askere yazılır. Çanakkale Savaşı'nda hayatını kaybederek şehit olur.
Naim Efendi
Servet Bey
Sakine Hanım
Cemil
Hakkı Celis
Seniha
Faik Bey