Mantık bilimi çok ilginç paradokslarla dolu. Bu paradokslardan bir tanesi de Hempel Paradoksu adıyla biliniyor. Peki nedir bu Hempel Paradoksu?
Mantık bilimi çok ilginç paradokslarla dolu. Bu paradokslardan bir tanesi de Hempel Paradoksu adıyla biliniyor. Peki nedir bu Hempel Paradoksu?
Kendisi bu paradoksu 1940'larda endüktif mantık ile sezgi arasındaki çelişkiyi göstermek için ortaya koymuş.
Ortaya koyduğu iki veri var:
Bütün kargalar siyahtır.
Siyah olmayan bir şey, karga da değildir.
Olayı bu noktadan sonra çilek ve yeşil gözlü insan örneğine taşıyarak devam edelim.
Bütün çilekler kırmızıdır.
Kırmızı olmayan bir şey, çilek de değildir.
Bunun yanı sıra ikinci veri doğruysa, yine kırmızı dışındaki hiçbir renkte çilek bulunamadığı için, ilk ifade de doğru olacaktır.
İlk veri için tüm çileklerin kırmızı olduğunu gözlemlemek, ikinci veri için ise kırmızı olmayan tüm maddeleri inceleyerek aralarında bir tane bile çilek olmadığını göstermek gerekiyor.
Öncelikle kırmızı bir çilek gördüğümüzü düşünelim. Bu çilek, ilk veride belirtilen önermeye uyduğundan, tüm çileklerin kırmızı olduğunu destekleyen bir kanıt durumunda.
Bu kişinin gözleri kırmızı değildir, aynı zamanda çilek de değildir. Dolayısıyla ikinci veride belirtilen 'Kırmızı olmayan bir şey, çilek de değildir' ifadesini destekleyen bir kanıt elde etmiş oluyoruz.
Dolayısıyla ikinci önermeyi destekleyen bir kanıt, asıl önermeyi, yani tüm çileklerin kırmızı olduğunu da destekliyor.
Yani yeşil gözlü bir insanın varlığı, paradoksa göre tüm çileklerin kırmızı olduğuna kanıt olarak gösterilebiliyor.
Yine de bir nevi genellemelerden kaçınılmasını önerdiği için, genel bağlamda bilim insanları için her daim göz önünde bulundurulması gereken güzel bir paradoks olduğunu da belirterek yazıyı noktalandırayım...
kimse bir sey anlamamis. bu tarz icerikler standart onedio okuyucusuna fazla be editör . sen iyisi mi, söyle "yüzde kac osmanli torunusun" tarzi bi test hazirla
Peki renk körü biri için bu paradoksun durumu ne olur :D sana göre çilekler kırmızı bana göre yeşil :D aslında gördüğümüz hiç bir şeyin aslının öyle olmayabileceği düşüncesinin yanında sönük kalıyor biraz bence :D
'bütün kargalar siyahsa siyah olmayan bi şey de karga değilse bütün siyah şeyler kargadır dediğimizde bu ilk iki ifadenin doğruluk değerini değiştirmez ama siyah olan başka bi şey de olabileceği için üçüncü ifade doğru değildir diyebiliriz. yani bütün siyah şeyler karga değildir o zaman kargalar da siyah değildir.' Hempel vs ben :D